ﻓﻨﺎوری ﺟﺪاﺳﺎزی آب و ﻧﻔﺖ در ﻋﻤﻖ چاههای تولیدی

باﻻ آﻣﺪن ﺣﺠﻢ زﯾﺎدی از آب ﻫﻤﺮاه ﻧﻔﺖ ﺑﻪ ﺳﻄﺢ ﮐﻪ ﮔﺴﺘﺮه زﯾﺎدی از ﺧﺎک، آبهای ﺟﺎری و زﯾﺮ زﻣﯿﻨﯽ را در ﻣﻌﺮض ﺧﻄﺮ آﻟﻮدﮔﯽ ﻗﺮار ﻣﯽدﻫﺪ، ﻫﺰﯾﻨﻪ ﻫﺎی ﮔﺰاﻓﯽ را ﺑﻪ ﻋﻤﻠﯿﺎت ﺗﻮﻟﯿﺪ ﻧﻔﺖ ﺗﺤﻤﯿﻞ ﻣﯽﮐﻨﺪ.

از این رو ﻧﯿﺎز اﺳﺖ ﺑﺎ اراﺋﻪ ﻓﻨﺎوریهای ﺟﺪﯾﺪ ﺟﺪاﺳﺎزی آب از ﻧﻔﺖ در ﻋﻤﻖ ﭼﺎه، ﺿﻤﻦ ﮐﺎﻫﺶ ﻫﺰﯾﻨﻪ ﻫﺎی ﻋﻤﻠﯿﺎﺗﯽ ﺑﺴﯿﺎری از ﺗﻬﺪﯾﺪهای زﯾﺴﺖ ﻣﺤﯿﻄﯽ را ﻧﯿﺰ ﺑﻪ ﺣﺪاﻗﻞ ﻣﻤﮑﻦ ﮐﺎﻫﺶ داد.

در ﻓﻨﺎوری 1Dows آب ﺟﺪا ﺷﺪه، در ﯾﮏ ﺳﺎزﻧﺪ دﯾﮕﺮ ﮐﻪ به طور معمول در ﻋﻤﻖ ﺑﯿﺸﺘﺮی از ﺳﺎزﻧﺪ پیشین ﻗﺮار دارد ﺗﺰرﯾﻖ ﻣﯽ شود، در ﺣﺎﻟﯽ ﮐﻪ ﻧﻔﺖ و ﮔﺎز ﺟﺪا ﺷﺪه از آب ﺑﻪ ﺳﻄﺢ زﻣﯿﻦ ﭘﻤﭗ ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ.

اﯾﻦ ﻓﻨﺎوری ﺑﻪ ﻃﻮر ﻣﻮﺛﺮ ذرات ﺟﺎﻣﺪ ﻣﻌﻠﻖ در ﺳﯿﺎل را ﺟﺪا ﻧﻤﻮده و از اﯾﻦ رو ﻓﺎﻗﺪ ﻣﺸﮑﻼﺗﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ اﻏﻠﺐ از ﺑﺎﺑﺖ ﮔﺮﻓﺘﮕﯽ در ﺳﺎزﻧﺪﻫﺎی ﺗﺰرﯾﻘﯽ در ﻋﻤﻠﯿﺎت ﺑﻬﺮهﺑﺮداری ﺑﺎ آن ﻣﻮاﺟﻪ ﻫﺴﺘﯿﻢ. اﯾﻦ ﻓﻨﺎوری از دو ﺟﺰء اﺻﻠﯽ ﺗﺸﮑﯿﻞ ﺷﺪه است؛ ﯾﮏ ﺟﺰ ﺳﯿﺴﺘﻢ ﺟﺪاﺳﺎزی ﻧﻔﺖ و آب و ﺟﺰ دﯾﮕﺮ ﺳﯿﺴﺘﻢ ﭘﻤﭙﺎژ ﺑﺮای ﺗﺰرﯾﻖ آب ﺟﺪا ﺷﺪه که از ﻓﺮازآوری ﻧﻔﺖ ﺑﻪ ﺳﻄﺢ زﻣﯿﻦ است.

ﺳﯿﺴﺘمهای ﺟﺪاﺳﺎزی ﺑﻪ دو ﻧﻮع ﺗﻘﺴﯿﻢ ﺑﻨﺪی ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ ﯾﮏ ﺳﯿﺴﺘﻢ ﺑﺮ ﻣﺒﻨﺎی ﺟﺪاﺳﺎزی ﺛﻘﻠﯽ و ﻧﻮع دﯾﮕﺮ ﺳﯿﺴﺘﻢ ﺟﺪاﺳﺎزی ﮔﺮﯾﺰ از ﻣﺮﮐﺰ و ﯾﺎ ﺳﯿﮑﻠﻮﻧﯽ ﮐﻪ ﻫﺮ دو در داﺧﻞ ﻟﻮﻟﻪ ﻣﻐﺰی ﺗﻌﺒﯿﻪ ﻣﯽ شود.

ﺳﯿﺴﺘمهای ﭘﻤﭙﺎژ ﻧﯿﺰ ﺳﻪ ﮔﺮوه ﻣﺘﻤﺎﯾﺰ ﻃﺒﻘﻪ ﺑﻨﺪی ﺷﺪه اﻧﺪ: ﭘﻤﭗﻫﺎی ﺑﺮﻗﯽ ﻏﻮﻃﻪور ﺷﻮﻧﺪه، ﭘﻤﭗﻫﺎی ﭘﯿﺶروﻧﺪه ﺧﻼء و ﭘﻤپهای ﺿﺮﺑﻪ ای ﻣﮑﻨﺪه. ﻣﻌﻤﻮﻻ ﺳﯿﺴﺘمهای ﺟﺪاﮐﻨﻨﺪه ﺳﯿﮑﻠﻮﻧﯽ ﺑﻪ ﻫﻤﺮاه پمپهای ﺑﺮﻗﯽ ﻏﻮﻃﻪور ﺷﻮﻧﺪه درون ﭼﺎﻫﯽ ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده ﻗﺮار ﻣﯽﮔﯿﺮﻧﺪ. 

ﻣﺰاﯾﺎی ﻓﻨﺎوری ﺟﺪاﺳﺎزی آب و ﻧﻔﺖ در ﻋﻤﻖ ﭼﺎهﻫﺎی ﺗﻮﻟﯿﺪی

1- ﻫﺰﯾﻨﻪ ﮐﻤﺘﺮ ﺗﻮﻟﯿﺪ ﻧﻔﺖ : اﯾﻦ ﻓﻨﺎوری ﻗﺎدر اﺳﺖ ﻫﺰﯾﻨﻪ ﻫﺎی ﺗﻮﻟﯿﺪ آب را ﺑﻪ ﻣﯿﺰان 70 % ﮐﺎﻫﺶ دﻫﺪ. ﺑﺎ ﺟﺪاﺳﺎزی آب در ﻋﻤﻖ ﭼﺎه، ﻫﺰﯾﻨﻪ ﻫﺎی ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﺑﺎﻻ آوردن آب از ﻋﻤﻖ ﺑﻪ ﺳﻄﺢ، ﺷﺮاﯾﻂ ﺳﺎزی و ﺗﺼﻔﯿﻪ آب و اﻣﺤﺎء آن ﮐﺎﻫﺶ می یابد.

2- ﮐﺎﻫﺶ اﺛﺮات ﻣﺨﺮب زﯾﺴﺖ ﻣﺤﯿﻄﯽ: ﻣﻌﻤﻮﻻ ﻋﻤﻠﯿﺎت ﺟﺪاﺳﺎزی آب از ﻧﻔﺖ در ﺳﻄﺢ، ﺷﺮاﯾﻂ ﺳﺎزی و ﺗﺰرﯾﻖ ﻣﺠﺪد و ﯾﺎ ﺗﺨﻠﯿﻪ در ﺣﻮﺿﭽﻪ ﻫﺎی ﺳﻄﺤﯽ اﺛﺮات ﻣﺨﺮب زﯾﺴﺖ ﻣﺤﯿﻄﯽ ﺑﻪ ﻫﻤﺮاه دارد. ﺑﯿﺶﺗﺮﯾﻦ رﯾﺴﮏ ﻣﺮﺑﻮط اﺳﺖ ﺑﻪ ﺟﺪاﺳﺎزی آب ﻧﻤﮏ و اﻣﺤﺎی آن ﮐﻪ در ﺻﻮرت اﺳﺘﻔﺎده از اﯾﻦ ﻓﻨﺎوری ﺑﻪ ﮐﻠﯽ ﻣﺮﺗﻔﻊ ﻣﯽشود.

3- ﺟﻠﻮﮔﯿﺮی از آﻟﻮدﮔﯽ ﻣﻨﺎﺑﻊ آب ﺷﺮب: ﺑﻪ دﻟﯿﻞ دﻓﻊ آب ﻫﻤﺮاه ﻧﻔﺖ در ﻋﻤﻖ ﭼﺎه و ﺗﺰرﯾﻖ ﺑﻪ ﻻﯾﻪ ﻫﺎی ﺳﺎزﻧﺪﻫﺎی ﻋﻤﯿقتر، ﺷﺎﻧﺲ ﺗﻤﺎس آبهای آﻟﻮده و ﻧﺸﺖ آن ﺑﻪ ﻣﻨﺎﺑﻊ آب ﺷﺮب در ﺣﻮاﻟﯽ ﭼﺎههای ﻧﻔﺖ ﺑﻪ ﺻﻔﺮ ﺗﻘﻠﯿﻞ ﻣﯽﯾﺎﺑﺪ و از اﯾﻦ رو اﯾﻦ ﯾﮏ ﻣﺰﯾﺖ زﯾﺴﺖ ﻣﺤﯿﻄﯽ به طور کامل ﻣﺸﻬﻮد اﺳﺖ.

 4- ﮐﺎﻫﺶ ﻫﺰﯾﻨﻪ دﻓﻊ آب و ﻧﻤﮏ در ﺳﻄﺢ: ﺑﻪ دﻟﯿﻞ اﯾﻦﮐﻪ اﯾﻦ ﻓﻨﺎوری از ﺗﺠﻬﯿﺰات درون ﭼﺎﻫﯽ و در ﻋﻤﻖ ﭼﺎه اﺳﺘﻔﺎده ﻣﯽ کند، ﺑﻨﺎﺑﺮاﯾﻦ ﻫﺰﯾﻨﻪ ﻫﺎی اﻣﺤﺎی آب آﻟﻮده و ﻧﻤﮏ در ﺳﻄﺢ ﺷﺎﻣﻞ ﺗﺠﻬﯿﺰات ﭘﻤﭗ و ﻟﻮﻟﻪ وﻣﺨﺎزن ﺑﻪ ﻣﻘﺪار ﺑﺴﯿﺎری ﮐﺎﻫﺶ ﺧﻮاﻫﺪ ﯾﺎﻓﺖ. 

5- اﻓﺰاﯾﺶ ﻓﺸﺎر ﻣﺨﺰن: از آن ﺟﺎﯾﯽﮐﻪ آب ﻫﻤﺮاه در ﻋﻤﻖ ﭼﺎه ﻣﺠﺪدا ﺻﺮف ﺗﺰرﯾﻖ ﺑﻪ ﻣﯿﺪان ﻧﻔﺘﯽ ﻣﯽﺷﻮد، از اﯾﻦ رو اﯾﻦ آب ﺳﺒﺐ اﻓﺰاﯾﺶ ﻓﺸﺎر ﻣﺨﺰن و اﻓﺰاﯾﺶ ﻣﯿﺰان ﺗﻮﻟﯿﺪ ﻧﻔﺖ ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪ.

ﻣﻌﺎﯾﺐ  ﻓﻨﺎوری ﺟﺪاﺳﺎزی آب و ﻧﻔﺖ در ﻋﻤﻖ ﭼﺎهﻫﺎی ﺗﻮﻟﯿﺪی

1- ﺑﺮﮔﺸﺖ آب ﺑﻪ ﻣﺴﯿﺮ ﺗﻮﻟﯿﺪ ﻧﻔﺖ:  اﺧﺘﻼط آب ﺗﺰرﯾﻘﯽ و ﺑﺮﮔﺸﺖ آن ﺑﻪ ﻣﺴﯿﺮ ﺗﻮﻟﯿﺪ ﻧﻔﺖ ﮐﻪ ﺑﻪ دﻟﯿﻞ ﻧﺰدﯾﮏ ﺑﻮدن ﺳﺎزﻧﺪ ﺗﺰرﯾﻘﯽ و ﺗﻮﻟﯿﺪی ﻧﻔﺖ اﺗﻔﺎق ﻣﯽ اﻓﺘﺪ.

2- ﺳﺎﯾﺶ در ﭘﻤﭗﻫﺎ و ﺳﯿﮑﻠﻮنﻫﺎ: ﺗﻮﻟﯿﺪ ﺷﻦ در ﭼﺎهﻫﺎ ﺳﺒﺐ ﺳﺎﯾﺶ در ﭘﻤپها و ﺳﯿﮑﻠﻮنهای ﺟﺪاﮐﻨﻨﺪه می شود.

3- ﺑﺮوز ﺧﻮردﮔﯽ و ﺗﺸﮑﯿﻞ رﺳﻮب: ﺳﺒﺐ ﮐﺎﻫﺶ ﻋﻤﺮ ادوات ﻧﺼﺐ ﺷﺪه درون ﭼﺎه ﻣﯽ شود. ﺷﺮﮐتهای ﺗﻮﺳﻌﻪ دﻫﻨﺪه اﯾﻦ ﻓﻨﺎوری ﺑﻪ ﻣﺮور زﻣﺎن ﺗﻮاﻧﺴﺘﻪاﻧﺪ اﻏﻠﺐ اﯾﻦ ﭼﺎﻟشها را ﺑﺮﻃﺮف و ﺿﻤﻦ ﺑﺮﻃﺮف ﮐﺮدن ﻣﺸﮑﻼت ﻓﻨﯽ، از ﻧﻈﺮ اﻗﺘﺼﺎدی ﻧﯿﺰ اﯾﻦ ﺗﺠﻬﯿﺰات را ﻣﻘﺮون ﺑﻪ ﺻﺮﻓﻪ ﺗﺮ کنند.

نتیجه ﮔﯿﺮی   

در ﺣﺎل ﺣﺎﺿﺮ ﺷﺮﮐتهای ﺻﺎﺣﺐ ﻓﻨﺎوری ﺗﻮﺻﯿﻪ ﻣﯽ کنند ﮐﻪ اﯾﻦ ﺗﺠﻬﯿﺰات در اﺑﺘﺪا در ﻣﺮاﺣﻞ ﺗﮑﻤﯿﻞ ﭼﺎه ب اید ﻃﺮاﺣﯽ و درون ﭼﺎه ﺗﻌﺒﯿﻪ ﺷﻮﻧﺪ. زﯾﺮا در ﭼﺎه ﻫﺎی ﻗﺪﯾﻤﯽ ﻫﺰﯾﻨﻪ ﺗﻌﻤﯿﺮ و ﺗﮑﻤﯿﻞ دوباره ﭼﺎه ﻣﺎﻧﻌﯽ ﺑﺰرگ ﺑﺮ ﺳﺮ راه اﺳﺘﻔﺎده از اﯾﻦ ﻓﻨﺎورﯾﺴﺖ. ﺗﻮﺻﯿﻪ اﯾﻦ ﺷﺮﮐت برای اﺳﺘﻔﺎده از اﯾﻦ ﻓﻨﺎوری در ﭼﺎهﻫﺎی دوراﻓﺘﺎده و ﮐﻨﺘﺮل از راه دور درﯾﺎﯾﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ به طور معمول ﻫﺰﯾﻨﻪ اﻧﺘﻘﺎل آب در ﻣﺴﺎﻓتهای ﻃﻮﻻﻧﯽ ﺑﻪ ﺳﮑﻮﻫﺎی ﻓﺮآورش ﺑﺴﯿﺎر ﮔﺰاف ﺑﻮده و  از این رو اﺳﺘﻔﺎده از اﯾﻦ ﻓﻨﺎوری در اﯾﻦ ﮔﻮﻧﻪ ﻣﻮارد ﻣﻘﺮون ﺑﻪ ﺻﺮﻓﻪ و در اوﻟﻮﯾﺖ ﻗﺮار ﺧﻮاﻫﻨﺪ داﺷﺖ.

 

منابع
A Review by Downhole Separation technology By Karen bybee, Assistant technology Editor.JP
پانوشت:
 Down-hole Oil, Water, Separation
Electrical Submersible Pumps (E.S.P
 (Progressing Cavity Pumps (P.C.P) 4 Plunger Rod Pumps (P.R
  

 

 

ﻋﻤﺎد رﻋﺎﯾﺎﯾﯽ- ﭘﮋوﻫﺸﮑﺪه ازدﯾﺎد ﺑﺮداﺷﺖ ﻧﻔﺖ از ﻣﺨﺎزن ﻧﻔﺖ و ﮔﺎز 

        Emad.Roayaei@gmail.com

  

 

کد خبر 256338

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
0 + 0 =