همزمان در ابتدای این دهه، برخی اعضای سازمان کشورهای صادرکننده نفت (اوپک) اعطای امتیازهای جدید نفتی را متوقف کردند و مشارکت برابر در قراردادهای موجود را مطالبه کردند به گونه ای که حتی تعدادی از آنها صنعت نفت خود را به طور کامل ملی کردند، مجموع این عوامل منجر به ظهور این سازمان به عنوان بازیگری جدید و پر قدرت در بازار جهانی نفت شد.
اما همانگونه که وقایع بعدی نشان داد تسلط اوپک بر بازار عمر کوتاهی داشت و تحت تاثیر عواملی چند که به طور عمده ناشی از رفتار این سازمان پس از شوک دوم نفتی (1979) بود، بزودی این دوره به پایان رسید.
در میانه دهه 1980 قیمت رسمی اوپک منجر به کاهش فوق العاده صادرات این سازمان شد که تحت فشارها، تقاضا برای نفت اوپک از میانگین 30 میلیون بشکه در روز در سال 1979 به حدود 16 میلیون بشکه در روز در سال 1985 سقوط کرد.
با تنزل تقاضا این سازمان شاهد کاهش سهم خود در بازار از 52 درصد در سال 1973 به کمتر از 29 درصد در سال 1985 بود.
در سال 1986، زمانی که اوپک تلاش کرد با افزایش صادرات، سهم پیشین خود از بازار را بازیابد، شوکی در زمینه قیمتها رخ داد و قیمتها از 29 دلار به کمتر از 10 دلار به ازای هر بشکه نفت سقوط کرد.
در واقع پس از بحران نفتی سال 1986، سیستم قیمت گذاری اوپک متلاشی شد و جای خود را به سیستم قیمت گذاری بر مبنای سازو کار بازار داد. بدین ترتیب زمینه تضعیف موقعیت و نقش این سازمان در بازار جهانی نفت در میانه دهه 1980 فراهم شد.
مقاله «اوپک و شوک های نفتی؛ آسیب شناسی رفتار اوپک در بازار جهانی نفت» رفتار اوپک در خلال شوکهای اول و سوم نفتی (1973-1986) و اثر سیاستهای این سازمان را در تضعیف نقش خود در بازار جهانی نفت را بررسی می کند.
نظر شما