به گزارش خبرنگا شانا، در سالهای اخیر جهان شاهد رشد قابل توجه سهم مطالعات اکتشافی منابع غیرمتعارف هیدروکربوری بوده است، این منابع که شامل هیدراتهای گازی، شیلهای نفتی، شیلهای گازی و ... است می تواند سهم قابل توجهی در افزایش میزان ذخایر کشورها داشته باشد.
بسیاری از شیلهای نفتی دنیا علاوه بر پتانسیل نفتی، آنومالیهایی از برخی عناصر کمیاب نشان میدهند که مطالعات ژئوشیمیایی این شیلها میتواند نقش مهمی در تعیین محیط رسوب گذاری، فرایندهای تاثیرگذار بر پتانسیلهای نفتی و معدنی، منشاء عناصر فلزی و غیرفلزی و همبستگی آنها با پارامترهای تاثیرگذار بر پتانسیلهای نفتی و معدنی منشا عناصر فلزی و غیرفلزی و همبستگی آنها با پارامترهای آلی داشته باشد.
در مقاله ای که به قلم مریم فریدونی و محمد لطفی از سازمان زمین شناسی و اکتشاف معدنی کشور، مهراب رشیدی از مدیریت اکتشاف شرکت ملی نفت ایران و نعمت اله رشید نژاد از دانشگاه تربیت مدرس در ماهنامه اکتشاف و تولید نفت وگاز منتشر شده است، استفاده از مطالعات ژئوشیمایی در شیلهای نفتی قالی کوه مورد بررسی قرار گرفته است.
در ابتدای مقاله نویسندگان با تعریف شیلهای نفتی ویژگی شیلها را بیان کرده و میگویند: شیلهای نفتی، سنگهای رسوبی دانهریز، غیرمتخلخل، با مقادیر بالایی مواد آلی ( قهوهای تا سیاه) هستند که مقدار قابل ملاحظهای نفت به کمک فرایند تقطیر از آن، قابل بهرهبرداری است. مواد ارگانیکی در شیلهای نفتی شامل کربن، هیدروژن، اکسیژن و مقادیر بیشتر سولفور و نیتروژن است.
شیلهای نفتی قالی کوه به علت برونزد در سطح زمین همواره از قدیم مورد توجه زمین شناسان و شرکت ملی نفت ایران بوده است.
برای اولین بار در سال 1974 شرکت ملی نفت ایران در قالب مطالعات زمین شناسی، آزمایشگاهی و ژئوشیمی اقدام به مطالعه در این منطقه کرد که براساس این مطالعات تنها اطلاعاتی محدود از زمین شناسی ضخامت لایهها، سن سنجی، پتروگرافی و ژئوشیمی برای تعیین توان هیدروکربنزایی و نوع کروژن این شیلها تشریح شد.
از سال 1389 شرکت ملی نفت ایران دوباره پروژهای را برای تکمیل دادههای خود در دستور کار قرار داد. هدف از این مطالعه بررسی دقیق زمین شناختی، تهیه نقشههای زمین شناسی همچنین مطالعه ژئوشیمیایی و توان نفت دهی آنها بوده است.
در کنار این مطالعات تعداد محدودی آنالیزهای عنصری به منظور بررسی خصوصیات معدنی،منشا و ماهیت عناصر فلزی وغیرفلزی،ارزش و جایگاه معدنی و اتقصادی و ارتباط مواد آلی و معدنی با یکدیگر انجام شد.
این مقاله با اشاره به این که سازندهای گرو و سرگلو در منطقه قالی کوه در غرب ایران ( استان لرستان) دارای ویژگیهای شیل نفتی است، تصریح می کند: نتایج پیرولیز راک اول نشان دهنده یک سنگ منشا خوب برای نفت با میانگین کربن آلی بالاست.
همچنین نتایج آنالیز عنصری حاکی از غلظت بالای برخی عناصر در مقایسه با کلارک پوستهای این شیلهای نفتی است که میتواند علاوه بر پتانسیل نفتی بر ارزش معدنی و اقتصادی آنها بیافزاید.
بسیاری از این عناصر دارای همبستگی بالا با پارامترهای آلی و TOC است که در رابطهای مستقیم با رسوبگذاری مواد آلی و توانایی بالای شیلهای نفتی در جذب این عناصر است.
نظر شما