به زبانی ساده تر تعیین مقدار و جهت تنشهای القایی ناشی از حفاری در اطراف چاههای حفاری شده نخستین گام در بررسی ژئومکانیکی و تحلیل پایداری چاه است.
تنش برجا از سه جز تنش قائم، تنش افقی حداقل و تنش افقی حداکثر تشکیل شده که در یک عمق خاص هر سه به صورت عمود بر هم به سنگ اعمال می شوند.
با انجام حفاری، توزیع و همچنین مقدار تنش برجا از حالت اولیه تغییر می کند و در اطراف چاه دچار اغتشاش خواهد شد.
این بهم ریختگی تنش در دیواره چاه، سبب بروز مشکلاتی همچون ناپایداری دیواره چاه، تنگ شدگی چاه، ایجاد شکستگیهای کششی- القایی و خردشدگی در دیواره چاه و حرکت خزشی لایه های نمکی به سمت چاه خواهد شد.
از مزایای دانستن و تعیین تنش برجا پیش و پس از حفاری می توان به تعیین انتخاب بهترین مسیر حفاری جهتدار به منظور کاهش ریسک و هزینه های نگهداری چاه، بررسی پدیده مچاله شدن و برش لوله های جداری، پایداری دیواره چاه و طراحی مته مناسب به منظور حفاری چاههای بعدی و میزان برداشت از مخزن اشاره کرد.
از اینرو در مقاله «تعیین محدوده تنش برجا در اطراف چاههای آسیب دیده میدان نفتی مارون» به دلیل اهمیت موضوع مچالگی لوله های جداری در میدان مارون، مطالعات ژئومکانیکی درخصوص تعیین محدوده تنش برجا در چاههای آسیب دیده انجام شده است.
نتایج حاکی از آنست که مقدار تنش قائم (SV) در بازه 85 تا 90 مگاپاسکال برای همه چاهها برآورد شد.
برای تخمین مقدار محدوده تنش افقی حداکثر (SHmax) از روش تئوری گسلش آندرسون و چندضلعی تنش استفاده شد که مقداری نزدیک به تنش قائم به دست آمد. همچنین تنش افقی حداقل (Shmin) به وسیله روشهای مختلف محاسبه و مقایسه شد که دارای کمترین مقدار تنش برجا بود.
درنهایت نیز رژیم گسلش منطقه از نوع گسلش نرمال / امتداد لغز مشخص شد که به دلیل لیتولوژی نمک و وجود فشار منفذی بالا در سازند گچساران (منطقه مشکل‌زا)، تنشها دارای مقدار نزدیک به یکدیگرند که می توان حالت تنش را نزدیک به تنش هیدرو استاتیک در نظر گرفت.
نظر شما