استفاده از مغزه، برای اندازهگیری ویژگیهای پتروفیزیکی با محدویتها و مشکلاتی همراه است به عنوان مثال مغزهگیری همراه با صرف هزینه های بالا بوده و به طور معمول بازیافت آن بویژه در مخزنهای شکافدار بهطور کامل انجام نمی شود.
افزون بر این به طور معمول برای تخمین حجم شیل در مطالعات پتروفیزیکی از نمودار گاما (CGR) استفاده می شود، نمودار گاما میزان رادیو اکتیویته سازند را اندازه گیری می کند و به منظور شناسایی لیتولوژی و انطباق استفاده می شود.
در ایران از نمودارهای تصویری اغلب برای تحلیل شکستگی استفاده شده و در سایر زمینهها مانند محاسبه حجم شیل، تخلخل، شناسایی محیط رسوبی و ... چندان مورد استفاده قرار نگرفته است.
از این رو پژوهشکده مطالعات مخازن پژوهشگاه صنعت نفت در راستای بهره گیری از نمودار تصویری، حجم شیل موجود در سازند دالان را با استفاده از روش باینریزاسیون در یکی از مخزنهای کربناته جنوب غرب ایران محاسبه کرده است.
در این راستا برای راستی آزمایی روش پیشنهادی، حجم شیل با استفاده از اندیس نمودار گاما نیز محاسبه شده که در نهایت مقادیر حجم شیل بدست آمده از نمودارهای FMI و گاما را مقایسه شد.
نتایج نشان می دهد که میزان حجم شیل به دست آمده از دو نمودار تطابق خوبی دارد و قسمتهایی که محاسبه حجم شیل با استفاده از نمودار FMI با خطا بوده مربوط به مکانهایی است که شکستگیهای باز در مجاورت میان لایههای شیلی قرار می گیرند.
بکارگیری روش پیشنهادی بیان کننده آن است که از نمودارهای تصویری می توان برای محاسبه درصد حضور شیل در مخزنها و در نتیجه تخمین حجم مخزن استفاده کرد.
نظر شما