سیدمحمودرضا سجادی در گفت و گو با خبرنگار شانا، آخرین تحولات روابط تهران و مسکو در حوزه انرژی را تشریح و با رد برخی از تحلیل‌های غیرواقع بینانه تاکید کرد: منافع مشترک و همچنین حساسیت‌های بین‌المللی، ضرورت گسترش روابط دو کشور در این حوزه را افزایش می‌دهد.
متن گفت و گوی خبرنگار شانا با سجادی، سفیر جمهوری اسلامی ایران در روسیه به این شرح است:
شانا: چندی پیش دکتر سید مسعود میرکاظمی، وزیر نفت جمهوری اسلامی ایران سفری کاری به مسکو داشت که طی این سفر، دیدارهایی میان وی و سرگئی اشماتکو وزیر انرژی روسیه انجام و توافقات مهمی میان ایران و روسیه منعقد شد که از آن جمله می توان به تدوین و تصویب نقشه راه همکاری‌های مسکو- تهران اشاره کرد. اهداف کلی دو کشور برای اینگونه همکاری‌ها را چگونه ارزیابی می‌کنید؟
سجادی: همانطور که آقای دکتر میرکاظمی توضیح دادند، توافقات اخیر میان جمهوری اسلامی ایران و فدراسیون روسیه در بخش انرژی به دو حوزه زیرساختی و همچنین همکاری‌های فنی تقسیم می‌شود. در بخش زیرساختی با توجه به توان و ظرفیت‌های بالای دو کشور در حوزه انرژی هر دو طرف علاقه‌مند به ساماندهی همکاری‌ها هستند و به این دلیل نیاز تامین زیرساخت‌های لازم برای تحقق برنامه‌های دو کشور بیش از گذشته احساس می‌شود. به همین دلیل وزرای نفت و انرژی ایران و روسیه یک توافق کلی و کلان میان مدت را طراحی و نقشه راهی برای حداقل یک دهه آینده تدوین کردند.
این توافقات به طور قطع منجر به مستحکم‌تر شدن سطح همکاری‌های دو طرف در بخش انرژی طی ده الی پانزده سال آینده خواهد شد. به عنوان نمونه در این حوزه ایران و روسیه پیرامون موضوعات مهمی چون تامین منابع مالی جهت احداث بانک مشترک انرژی توافقات خوبی داشتند که تحقق این اهداف مقدمات لازم برای یک همکاری بلند مدت و کلان‌نگر میان دو طرف را فراهم میکند.
همچنین در بخش همکاری‌های فنی، جمهوری اسلامی ایران و روسیه با توجه به ظرفیت‌ها، توانمندی‌ها و پتانسیل‌هایی زیادی که در بخش انرژی دارند، به طور طبیعی علاقه‌مند به همکاری‌هایی در این زمینه هستند که در سفر اخیر آقای دکتر میرکاظمی وزیر نفت کشورمان مذاکرات مقدماتی و اولیه برای این نوع از تعاملات اقتصادی و صنعتی که به صورت مشخص از برخی از آنها نام برده شد، انجام و امیدواریم در آینده نزدیک توافقات حاصله به مرحله عملیاتی برسد.
شانا: با توجه به تدوین نقشه راه میان جمهوری اسلامی ایران و فدراسیون روسیه، چشم انداز روابط دو کشور در حوزه انرژی را چگونه ارزیابی می‌کنید؟
سجادی: به اعتقاد من، سفر اخیر وزیر نفت به مسکو و توافقات حاصله در دیدارهای رسمی که میان وی و وزیر انرژی روسیه انجام شد، فرصت‌های بسیار خوبی برای توانمندی بیشتر صنعت نفت و گاز کشورمان ایجاد کرد که استفاده صحیح و بهینه از این فرصت ها می‌تواند صنعت نفت و گاز کشورمان را شکوفا کند. چرا که روسها در این زمینه تجربیات و دانش فنی مطلوبی دارند که ما برای توسعه صنعت داخلی می‌توانیم از این تجربیات استفاده کنیم.
از سوی دیگر، این توافقات برای روسیه نیز با توجه به نیازها و همچنین علایقی که برای گسترش روابط خود با ایران در حوزه نفت و گاز دارد، فرصت بسیار خوبی فراهم کرد که این فرصت‌ها محدود به یک حوزه نخواهد بود.
به طور طبیعی کشورها به دلیل توانمندی فنی و همچنین نفوذی که ایران در منطقه دارد، علاقه‌مند هستند که شریک استراتژیکی مانند ایران داشته و همکاری‌های خود را با کشورمان گسترش دهند. چراکه توانمندی‌های ایران برای آنها فرصت‌ها و ظرفیت‌های مطلوبی ایجاد میکند.
بنابراین در شرایطی که غرب به دنبال چنگ و دندان نشان دادن به ایران است و می‌خواهد با زورگویی و قلدرمنشی، سلطه خود را نشان دهد، اینگونه مراودات و همکاری‌های اقتصادی به غیر از منافعی که در حوزه اقتصادی و فنی برای ایران اسلامی و همچنین روسیه به همراه دارد، تاثیرات عمیقی در حوزه بین‌المللی نیز خواهد داشت.
شانا: با توجه به مانع تراشی‌های برخی کشورهای غربی به ویژه آمریکا برای عدم توسعه و پیشرفت ایران اسلامی در ابعاد مختلف به ویژه اقتصادی که شما آن را "چنگ و دندان نشان دادن غرب" تعبیر کردید، سفر اخیر وزیر نفت به روسیه و توافقات مهم حاصل شده در این سفر چه پیامی برای کشورهای غربی داشت؟
سجادی: مهمترین پیامی که به غربی‌ها مخابره شد، از سوی روسیه بود. آنها با دعوت از وزیر نفت جمهوری اسلامی ایران و انعقاد موافقتنامه‌های مهمی چون نقشه راه، به طرف‌های غربی پیغام دادند که تحت هیچ شرایطی حاضر نیستند در خارج از چارچوب شورای امنیت سازمان ملل، تحریم‌ها و تقابل‌های مضاعفی به ایران تحمیل کنند. این پیام روسها از نظر سیاسی ارزش‌های بسیاری دارد و غربی‌ها با دریافت پیام روسیه متوجه شدند که این کشور حاضر به از دست دادن دوست قدرتمندی مانند ایران نیست.
از سوی دیگر باید دو نکته را در روابط خود با روسیه به ویژه در حوزه انرژی در نظر بگیریم. نکته اول این است که غربی‌ها علاقه ای به این روابط ندارند و از هر فرصتی برای ضربه زدن به آن استفاده می‌کنند. نکته دوم نیز این است که بخش‌های مختلف در روسیه از جمله بخش خصوصی و دولتی علاقه‌مندی بسیاری برای گسترش روابط تجاری، اقتصادی و صنعتی خود با ایران دارند و این علاقه به مراتب بیشتر از طرف ایرانی است.
علت اینکه روس ها بیشتر از ما به دنبال گسترش همکاری‌های اقتصادی و تجاری و صنعتی هستند، به این مسئله باز می‌گردد که آنها شناخت کاملی از توانمندی‌ها، پتانسیل‌ها، ظرفیت‌های کشورمان دارند و این در حالی است که بخش خصوصی ما چنین اطلاعاتی ندارد. به همین دلیل است که همواره شاهد هستیم که طرف روس بیش از طرف ایرانی مشتاق به گسترش همکاری‌ها است.
شانا: با توجه به علایق دو طرف برای گسترش همکاری‌ها در حوزه انرژی که بخش‌هایی از ان را تشریح فرمودید و با توجه به توافقات بسیار مهم اخیر میان تهران و مسکو، آیا می‌توانیم از طریق دیپلماسی انرژی برای رفع اختلاف نظرها در حوزه‌های دیگر با کشورهای مختلف استفاده کنیم؟
سجادی: بله حتما همینطور است . یک دیپلماسی همه جانبه انرژی ، نقش ما را درمعادلات منطقه بیشتر می‌کندو زمینه های همکاری بهتری را با سایر کشورها ، فراهم می‌نماید. وقتی همکاری فعال شد ، فرصت برای درک متقابل و رفع سوء تفاهم هم به وجود می‌آید.
به عنوان مثال تنها یک روز پس از صدور قطعنامه علیه ایران در شورای امنیت، وزارت خارجه روسیه بیانیه ای صادر و در آن اعلام کرد که در حوزه‌های مختلف از جمله انرژی، حمل و نقل، صنعت و معدن، مخابرات و زمینه دیگر، همکاری‌های خود را با ایران متوقف نکرده و آنها را افزایش خواهد داد. به عبارتی اینگونه نیست که دولت و ملت روسیه تحت تاثیر قطعنامه‌ها باشند و همه چیز را تحت شعاع تمایلات غرب قرار دهند.
روسیه بارها اعلام کرده است که اشتیاق فراوانی به گسترش همکاری‌های خود با ایران به ویژه در حوزه انرژی و بحث کریدور شمال - جنوب دارد و همکاری با ایران را موقعیت خوبی برای خود می‌داند.
شانا: متاسفانه برخی‌ها روابط اخیر ایران و روسیه را بیشتر به نفع روسیه می‌دانند. با توجه به اینکه شما از نزدیک این موضوعات را بررسی و پیگیری می‌کنید، آیا اینگونه تحلیل کردن‌ها با واقعیت منطبق است؟
سجادی: به هیچ عنوان اینگونه نیست. در خصوص توافقات اخیر میان وزرای نفت و انرژی جمهوری اسلامی ایران و روسیه باید بگویم که دو کشور هر دو عرضه کننده عمده انرژی هستند و موضوعات مورد علاقه و مشترک بسیاری دارند. به عنوان نمونه پیشنهاد ایران برای تشکیل مجمع صادرکنندگان گاز با استقبال بسیار روسیه مواجه شد.
بنابراین ایران و روسیه را من دو طرف یک میز نمی‌دانم که بخواهند از هم امتیازگیری کنند. آنها در کنار هم نشسته و بحث‌ها پیرامون همکاری‌های مشترک است.
به نظر من اینگونه تحلیل ها ناشی از دلخوری و عصبانیت غربی‌ها از روابط ایران و روسیه است. آنها همواره به دنبال این هستند که روسیه را به انجام رفتارهای خصمانه علیه ایران ترغیب کنند.وقتی روسها تمکین نمی‌کنند دستگاه تبلیغاتی غرب شروع به تحریک افکار عمومی مردم ایران میکند تا فشار مردمی روی دولت ، مانع از همکاری ما با روسیه و جلب منافع ملی ما باشد. همین تخریب را درمورد چین هم شاهدهستیم.
لذا بیان اینگونه تحلیل‌های غیر واقعی در داخل کشور تنها نتیجه ای که دارد ایجاد کدورت میان دو طرف است و موجب می‌شود که روند همکاری‌ها میان دو کشور کند شده و این موضوع خواسته اصلی غربی‌ها است.
شانا: در پایان چشم‌انداز روابط دو کشور در حوزه انرژی را با وجود توافقات و تفاهم‌های مهم میان دو کشور چگونه ارزیابی می‌کنید؟
سجادی: خوشبختانه به دلیل اینکه دو فرد آگاه، فهیم و آشنا به حساسیت‌های بین‌المللی در راس وزارتخانه‌های نفت و انرژی جمهوری اسلامی ایران و فدراسیون روسیه حضور دارند، افق همکاری‌ها میان تهران و مسکو را بسیار روشن دانسته و مطمئن هستم که وزرای نفت و انرژی دو کشور از فرصت‌های موجود بهترین استفاده برای تحقق منافع ایران و روسیه بهره خواهند برد.
نظر شما