به گزارش خبرنگار شانا، در گزارش مرکز پژوهشهای مجلس که به تقاضای کمیسیون انرژی مجلس در زمینه تحولات انرژی در سال 93 تهیه و تدوین‌شده است، مقوله‌هایی مانند قیمت نفت ایران در جهان، درآمدهای نفتی ایران، اثر کاهش قیمت نفت بر میزان تقاضای فرآورده‌های نفتی و اثر کاهش قیمت نفت بر قیمت گاز بررسی‌شده است.

این گزارش در بخش بررسی تحولات بازار نفت، به‌عنوان نخستین موضوع، به چالش کاهش قیمت نفت می‌پردازد و اشاره می‌کند که کاهش قیمت نفت که از تابستان 2014 شروع‌شده است نشانگر تغییرات مهم ساختاری بازار جهانی است.

در ادامه همین مقوله، میزان عرضه جهانی نفت در فصل دوم سال گذشته برابر با 77/92 میلیون بشکه در روز و در فصل سوم معادل 62/ 93 میلیون بشکه در روز، مطرح می‌شود.

در راستای تغییرات بیان‌شده، میزان عرضه نفت نسبت به تقاضای آن به‌سرعت در حال افزایش است.

میزان تقاضا جهانی نفت در سال 2014، 91.2 میلیون بشکه بوده که این میزان در سال 2015 با یک‌میلیون و یکصد هزار بشکه در روز افزایش، به 92.3 میلیون بشکه در روز می‌رسد.

به‌پیش بینی بانک مریل لینچ آمریکا، با کاهش قیمت نفت، رشد تقاضای نفت در بازارهای جهانی تا سال 2030 به تعویق خواهد افتاد. چنانچه قیمتهای نفت در پنج سال آینده در سطح 50 تا 70 دلار در هر بشکه بماند، افزایش تقاضا پس از سال 2030 میلادی روی می‌دهد.

 به دلیل عرضه بیش‌ازحد و رو به رشد نفت، قیمتهای نفت خام از ماه ژوئن تاکنون با بیش از 50 درصد کاهش به زیر 50 دلار در هر بشکه رسیده است و تأثیر دائمی کاهش قیمتها بر مصرف‌کنندگان نفت در بلندمدت می‌تواند عمیق باشد، روند بلندمدت تقاضا در تصمیم اوپک در ماه نوامبر مبنی بر حفظ سقف تولید نقش داشته است.

براساس این گزارش، با افت قیمتهای نفت، شاهد افزایش اساسی درفروش وسایل نقلیه گازوییلی و بنزین سوز در بازارهای نوظهور و شتاب منفی در نرخ رشد نزولی تقاضا در بازارهای توسعه‌یافته به دلیل تمایل مصرف‌کنندگان به خودروهای بزرگتر خواهیم بود.

 همین گزارش به نقل از یکی از روزنامه‌های کشورهای حوزه خلیج‌فارس می‌افزاید: کشورهای عربی حوزه خلیج‌فارس در صورت پایین بودن قیمت نفت برای مدت طولانی، حدود 215 میلیارد دلار زیان خواهند دید.

براین اساس، کشورهای عربستان، کویت، عمان، قطر و امارات با این میزان خسارت بیش از 14 درصد از حجم کل درآمدهای خود را از دست می‌دهند.

کشورهای عربی خلیج‌فارس بیش از 75 درصد از درآمدهای خود را از طریق فروش نفت به دست می‌آورند.

 ازاین‌رو چنانچه قیمت نفت به 65 دلار در هر بشکه برسد، عربستان 1.9، بحرین 5.3، عمان 11.6، قطر 7.4، امارات 3.7 و کویت 3.1 درصد کسری بودجه خواهند داشت.

باوجوداین که کشورهای عرب خلیج‌فارس ادعا می‌کنند، کاهش قیمت نفت در اقتصاد این کشورها تأثیری نداشته، اما شواهد نشان می‌دهد که این دولتها در پی تجدیدنظر در میزان سرمایه‌گذاری خود در این بخش برآمده‌اند، امری که به‌طور مستقیم بر بازار کار و اقتصاد این کشورها تأثیر خواهد گذاشت.

به عقیده کارشناسان، عربستان نمی‌تواند قیمت نفت را برای طولانی‌مدت پایین نگه دارد و با توجه به برخی ملاحظات، قادر نیست به مدت طولانی با کسری بودجه مواجه باشد.

«درآمدهای نفتی ایران» دومین محور موردبحث گزارش یادشده است، در این قسمت بخشی از گزارش بانک جهانی مبنی بر درآمد صادرات نفتی ایران مورداشاره قرار می‌گیرد و می‌افزاید: انتظار می‌رود در سال 2015 میلادی بدون در نظر گرفتن حصول توافق هسته‌ای، درآمدایران به 23 میلیارد دلار برسد. بانک جهانی پیش‌بینی کرد: اگر توافق هسته‌ای با گروه 1+5 حاصل شود و تحریمهای نفتی ایران لغو شوند انتظار می‌رود صادرات نفت ایران تا سال 2017 میلادی به سطح قبل از تحریمها بازگردد.

صادرات نفت ایران، در سال 2011 میلادی حدود دو میلیون و 200 هزار بشکه در روز بود. این در حالی است که به‌تازگی صندوق بین‌المللی پول طی برآوردی اعلام کرده است که متوسط صادرات نفت ایران در سال 2014 یک‌میلیون 240 هزار بشکه در روز بوده است.

ایران و 1+5 در نوامبر 2013 میلادی توافق موقتی را حاصل کردند که راه را برای رفع بن‌بست یک دهه ای درباره برنامه هسته‌ای ایران هموار می‌کند. ازاین‌رو مذاکرات تا ژوئن 2015 تمدیدشده است.

پایان بخش نخست