به گزارش بلومبرگ، مدیران شرکت های نفتی خارجی که پیش نویس شرایط جدید قراردادهای نفتی ایران را مطالعه کرده اند، قرارداهای جدید نفتی ایران را بسیار سخاوتمندانه تر از مدل های پیشتر ارائه شده و مورد استفاده در دهه های 1990 و 2000 می دانند.

برخلاف قراردادهای پیشین که رقمی مشخص را برای به نتیجه رساندن یک پروژه به پیمانکار پرداخت می کرد، قراردادهای جدید می تواند بخشی از تولید نفت میدان را در اختیار سرمایه گذار قرار دهد. چنین رویکردهایی می تواند ایران را برای سرمایه گذاران خارجی از لحاظ تجاری نسبت به رقبای منطقه ای خود مانند عراق و الجزایر جذاب تر کند.

مدیران خارجی درخواست کرده اند که نامی از آن ها برده نشود، چرا که ایران هنوز رونمایی رسمی از قراردادهایش انجام نداده و مفاد قراردادها هنوز ممکن است دچار تغییر شود.

یکی از وکلای شرکت کلاید اند کو که متخصص کار در امور منابع طبیعی نفت و گاز است در این باره می گوید: به زبان ساده، پیام ایران این است که اگر تحریم ها برداشته شود ایران در مقابل شرایط قراردادی بهتری را پیشنهاد می دهد که کار را برای شرکت های خارجی برای ورود به ذخایر پرسود نفت و گاز این کشور آسان می کند.

بازگشت شرکت های کلیدی نفت جهان به صنعت نفت ایران یکی از تبعات احتمالی توافق ایران و غرب و برداشته شدن تحریم ها علیه صنعت نفت ایران خواهد بود و به همین دلیل مسئولان صنعت نفت ایران در اقدامی پیشدستانه پیش نویس قراردادهای جدید نفتی را برای بررسی مفاد پیشنهادی این کشور به شرکت های بزرگ نفتی ارائه داده اند.

بیژن زنگنه، وزیر نفت ایران چندی پیش اعلام کرده بود که این کشور به 200 میلیارد دلار سرمایه گذاری در صنعت نفت نیاز دارد. این کشور در کنفرانسی که این هفته درآستانه برگزاری نشست اوپک برگزار می شود و روسای شرکت های بزرگ نفت جهان ازجمله اکسون موبیل، رویال داچ شل، شورون، بی پی و توتال در آن حاضر خواهند بود، اشتهای واقعی این شرکت ها را خواهد سنجید.

تهران هنوز باید قراردادهای جدید را تکمیل کند، اما مدیران شرکت های نفتی اعلام کرده اند که پیش نویس های متعددی از این قراردادها توزیع شده است که احتمالا برای بررسی واکنش شرکت های نفتی غربی و همچنین چهره های داخلی به این صورت اقدام شده است. همچنین گفته شده است که برخی از این پیش نویس ها لحن های متناقضی دارند اما تم مشترکی را ارائه می دهند: شرایط بسیار بهتر از مفاد پیشنهادی در اداخر دهه 90 میلادی است.
مهم ترین اتفاق این است که این قراردادها تاحدودی شبیه به قراردادهای مشارکت در تولید هستند که شرایط آن به شدت مورد توجه شرکت های بزرگ نفتی جهان است. این درحالی است که قوانین ایران اجازه مالکیت خارجی ها بر میادین نفتی را نمی دهد و قراردادهای مشارکت در تولید را عملا غیر ممکن می کند.

مدل قراردادی مشارکت در تولید، سهمی از تولید نفت میدان را به عنوان بازپرداخت سرمایه گذاری به شرکت های خارجی می دهد. این قراردادها همچنین به شرکت های خارجی اجازه می دهد این ذخایر نفتی را جزوئ لیست ذخایر نفتی خود لحاظ کنند که ترازنامه مالی ان ها را به میزان قابل توجهی تحت تاثیر قرار می دهد. البته کشوری مانند عراق نیز که از شش سال پیش درهای صنعت نفت خود را به روی شرکت های خارجی گشود، قراردادهای خدماتی را به جای قراردادهای مشارکت در تولید پیشنهاد داد.

فریدون فشارکی، مدیر مووسه مشاوره فکتس گلوبال انرژی، در این باره می گوید: ایران احتمالا شرایط جذاب تری نسبت به عراق به شرکت های خارجی پیشنهاد می کند تا شرکت ها را قانع کند پس از یک دهه تحریم و عدم سرمایه گذاری خارجی در صنعت نفت، به این کشور بازگردند.

وی درباره مقایسه قراردادهای جدید نفتی ایران با قراردادهای مشارکت در تولید گفت: شباهت هایی وجود دارد. قراردادهای مشارکت در تولید در ایران مجاز نیست ، بنابراین به نظر می رسد ایران تمام مزایای آن را استفاده کرده و مطابق با قانون های خودش این قرارداد را پیشنهاد داده است.

شرکت های نفتی خارجی از همین حالا تحرکات خود را برای حضور در صنعت نفت ایران آغاز کرده اند، گروه نقتی انی ایتالیا که در اوایل دهه 2000 سرمایه گذاری هایی در ایران انجام داده بود علاقه خود را برای بازگشت به این کشور خاورمیانه پس از رفع تحریم های جهانی اعلام کرده است.

کلادیو دسکالزی، مدیرعامل شرکت انی در ماه می به یک روزنامه ایتالیایی گفته بودم: فکر میکنم تا پایان سال تهران می تواند نوع جدیدی از قراردادها را پیشنهاد دهد که به استانداردهای جهانی شبیه تر بوده و جریمه های کمتری را شامل حال پیمانکاران کند.

پیغام سایر مدیران نفتی نیز تاحدودی شبیه به این است. آن ها می گویند مایل به ایفای نقش در صنعت رو به رشد انرژی ایران هستند. پیغامی که گارد بسیار کمتری نسبت به گذشته دارد، زمانی که بازیگران اصلی صنعت نفت جهان می گفتند ترجیح میدهند فعلا در ایران برنامه ای نداشته باشند.

علاقه شرکت ها به حضور در ایران قابل درک است: ایران دارنده چهارمین ذخایر بزرگ نفت جهان است و تنها عربستان، ونزوئلا و کانادا نفت  بیشتری از ایران دارند. در بخش گاز هم ایران در رتبه دوم قرار دارد.