به گزارش شانا، نقش گاز از دو منظر در ترکیب سبد انرژی جهان، بسیار موثر است. ابتدا از حیث کارآیی و دوم از حیث کاهش آلاینده های محیط زیست؛ به گونه‌ای که گاز طبیعی را با عنوان "سوخت منتخب آینده" معرفی کرده‌اند.

هم اکنون گاز طبیعی نزدیک به 24 درصد از ترکیب انرژی جهان را تشکیل داده و با توجه به سرعت بیشتر نرخ رشد مصرف گاز (در مقایسه با نرخ رشد مصرف نفت) برآورد می شود که این سهم تا سال 2035 به شدت افزایش یابد.

از سوی دیگر جهان معاصر با بحران زیست‌محیطی روبه‌رو است که به نظر می رسد قسمتی از راه‌حل این بحران در این مقطع، استفاده از گاز طبیعی باشد. هم‌اکنون نیروگاه‌های کشور به جای استفاده از سوخت مایع، سالانه بیش از  50 میلیاردمترمکعب گاز دریافت می‌کنند که در نوع خود کمک قابل توجهی به محیط زیست و جلوگیری از انتشار آلاینده‌ها است.

در اواخر سال 93 و افتتاح فاز 12 پارس جنوبی و آغاز تولید برخی دیگر از فازهای این میدان، این فرصت پدید آمد که بخش بیشتری از گاز تولیدی کشور به مصرف صادرات برسد. براساس برنامه‌ها، وزارت نفت باید تا پایان برنامه‌ ششم توسعه به سطح تولید 1.3 میلیارد مترمکعب در روز برسد که در این صورت و با توجه به اولویت پروژه های بهبود مصرف انرژی، قطعا ایران به یکی از مهم‌ترین عرضه‌کنندگان گاز در دنیا تبدیل خواهد شد.

شرکت ملی گاز ایران به عنوان یکی از چهار شرکت اصلی زیرمجموعه‌ وزارت نفت، متولی تمام امور در حوزه‌ پالایش گاز تا رساندن آن به دست مصرف‌کننده‌ نهایی است. در ادامه عملکرد این شرکت در سال 1394 را می خوانید.

توسعه گازرسانی در روستاهای کشور

با روی کار آمدن دولت یازدهم، گازرسانی به مناطق محروم و روستایی به عنوان یک سیاست راهبردی در دستور کار قرار گرفت و به صورت جدی دنبال و به  یکی از اولویتهای دولت تدبیر و امید در صنعت نفت کشور بدل شد.

هم اکنون سیاست کلان دولت یازدهم و وزارت نفت در حوزه مدیریت مصرف گاز طبیعی بر مبنای برنامه‌ریزی برای بهره‌مند کردن همه مردم  از آسایش حاصل از سوخت گاز طبیعی است. تعداد خانوار روستایی بهره‌مند از نعمت گاز در ابتدای آغاز به کار دولت یازدهم حدود سه میلیون بوده که این رقم تا انتهای تابستان 94 به مرز سه میلیون و 554 هزار خانوار رسیده و در پایان سال یادشده به مرز سه میلیون و 850 هزار خانوار می‌رسد.

به بیان دیگر در ابتدای فعالت دولت فعلی، نزدیک به 10 میلیون و 673 هزار نفر از جمعیت روستایی کشور از نعمت گاز برخوردار بوده که این رقم تا پایان تابستان سال 94 به مرز 12 میلیون و 414 هزار نفر رسیده و برآورد می شود که تا پایان سال 94 به سطح 13.4 میلیون نفر  افزایش یابد.

براساس برنامه ریزی انجام شده، تا پایان سال 94 بیش از 20 هزار و 500 روستا به شبکه سراسری گاز متصل شده اند. این رقم در پایان سال قبل از آن حدود 17 هزار و 500 روستا بوده است. از نظر گازرسانی روستایی تعداد روستاهای بهره‌مند تا پایان سال 93 حدود 17 هزار و 522 روستا بوده که شامل سه میلیون و 700 واحد روستایی شده است. در سال بعد از آن نیز درصد بهره‌مندی خانوارهای روستایی (شامل سه میلیون و 983 هزار واحد روستایی) به مرز بالای 68 درصد می‌رسد (این رقم در پایان سال 93حدود 65 درصد بوده است). بیشترین رشد در  "جمعیت تحت پوشش روستایی" در استان مرکزی اتفاق افتاده و بعد از آن استانهای سیستان و بلوچستان و کرمانشاه در ردیف دوم و سوم قرار دارند.

به طور مشابه در بخش گازرسانی شهری تعداد شهرهای بهره‌مند از گاز در  انتهای سال 93 حدود یکهزار و 27 شهر بوده (شامل حدود 18.7 میلیون واحد شهری) که این شاخصها به ترتیب در سال بعد از آن به یکهزار و 27 شهر و حدود 18.8 میلیون واحد شهری افزایش یافته است.

به طور کلی درصد بهره‌مندی خانوارهای شهری از نعمت گاز در پایان سال 93 حدود 96 درصد بوده که در پایان سال 94 به مرز 97 درصد می‌رسد. بیشترین رشد در شاخص "جمعیت تحت پوشش گاز طبیعی شهری" در سیستان و بلوچستان بوده و پس از آن استانهای اردبیل و بوشهر قرار دارند. در بین استانهای کشور بیشترین رشد به لحاظ بهره‌مندی از "جمعیت تحت پوشش" مربوط به استان سیستان و بلوچستان بوده است و پس از آن نیز استانهای اردبیل و بوشهر  بیشترین رشد را داشته اند.

درصد بهره مندی روستایی از نعمت گاز در ابتدای کار دولت کنونی حدود 49 درصد بوده که این رقم تا پایان سال 94 به سطح 61 درصد خواهد رسید. علاوه بر این در پایان سال 94 نزدیک به 96 درصد جمعیت شهری نیز از نعمت گاز طبیعی برخوردار شده که به این ترتیب با احتساب جمعیت روستایی، 89 درصد از جمعیت کل کشور از گاز طبیعی برخوردارند.

با توجه به روند مثبت گازرسانی به همه شهرها و روستاهای کشور انتظار می‌رود در پایان برنامه ششم توسعه، ١٠٠ درصد بخش خانگی و تجاری قابل گازرسانی، تحت پوشش شبکه گاز قرار گیرد. پس از انجام این حجم از عملیات گازرسانی، میانگین ضریب نفوذ گاز طبیعی در روستاهای کشور به بیش از 90 درصد خواهد رسید و 10 درصد باقی مانده نیز مربوط به روستاهای سخت‌گذر در استانهای مختلف کشور است که گازرسانی به آنها از طریق شبکه لوله و حتی سی‌ا‌ن‌جی و ال‌ان‌جی توجیه اقتصادی ندارد و تامین انرژی مورد نیاز آنها از طریق دیگر حاملهای انرژی ازجمله برق انجام می‌شود. فعالیت گسترده وزارت نفت دولت یازدهم در حوزه گازرسانی به مناطق محروم و روستایی، تقدیر 222 نماینده مجلس را در سال 94 در پی داشت.

نامه تقدیر 222 نماینده مجلس از وزارت نفت در مورد گازرسانی روستایی

افزایش تولید و فرآورش گاز طی سال 94

براساس آمارهای رسمی، جمع تولید پالایشگاه‌های گاز کشور در ده ماه  منتهی به  دیماه 93 حدود 157.7 میلیارد مترمکعب بوده که این رقم در دوره‌ مشابه سال 94 با پنج درصد رشد به 160.6 میلیارد مترمکعب رسیده است. این در حالی است که جمع برداشت از مخازن گاز طبیعی از رشد 38 درصدی برخوردار بوده و در طول دیماه 93 حدود 920 میلیون رسیده که همین شاخص برای مدت مشابه سال بعد از آن از مرز 1266 میلیون مترمکعب گذشته است.

از سوی دیگر، میزان مصرف گاز در داخل کشور، چندان قابل‌قبول نیست. امروزه شاخص شدت انرژی در ایران حدود 2 برابر متوسط جهان است. به همین خاطر است که امروز به اندازه 2 فاز پارس جنوبی در بخش خانگی و اداری اتلاف گاز داریم. بیش از کل کشورهای اتحادیه اروپا در بخش مسکونی و تجاری گاز مصرف می کنیم.

جمع مصارف صنایع عمده‌ کشور در مقطع 10 ماه 93 حدود  27.293 میلیارد مترمکعب بوده که در مدت مشابه سال 94 با دو درصد رشد به 27.941 میلیارد رسیده است. در این بازه‌ زمانی سال 93 در بخش خانگی و تجاری و صنایع غیرعمده میزان مصرف حدود 67.49 میلیارد مترمکعب ثبت شده که همین شاخص برای 10 ماه سال 94 به 68.74 میلیارد می‌رسد (یعنی حدود 2 درصد رشد داشته است). اما در مدت 10 ماه 93 نزدیک به 43.62 میلیارد مترمکعب مصرف نیروگاهی در کشور اتفاق افتاده که این میزان برای مدت مشابه سال پس از آن به رقم 50.85 میلیارد مترمکعب رسیده که حاکی از یک رشد 17 درصدی است.

روند مصرف گاز در بخش های مختلف در کشور از سال 1380