ایمنی در حقیقت معیاری برای دور بودن از خطر یا رهایی از ریسک غیر قابل قبول یک خطر است. در حالت کلی کاهش تلفات مالی و جانی در واحدهای صنعتی ارتباط مستقیم با افزایش سوددهی اقتصادی، کاهش هزینه ها، صرفه جویی در زمان اختصاص یافته، جلوگیری افت روحیه کارگران دارد.
دلایل عمده ایجاد حوادث در محیطهای صنعتی عبارتند از:
- عقب افتادن زمان اتمام مسئولیتهای محوله سبب ایجاد فشار به کارگرهاشده و کار چند برابر سبب خستگی و سرانجام ایجاد حادثه می شود.
- کمبود کمی تعداد نیروهای ایمنی نسبت به واحدهای صنعتی و تعداد کارگران احتمال افزایش حوادث را بالا برده است.
- استفاده نکردن از تجهیزات ایمنی در مواقع حساس که در این حالت نیاز به سرکشی بازرس ایمنی را چند برابر می کند.
- پرداخت نشدن مطالبات قانونی قشر کارگر اختلال حواس و بی اعتمادی آنها به سیستم مدیریتی سرانجام سبب کاهش دقت در انجام وظیفه محوله می شود.
الزام ها واستانداردهای مدیریتی در ایمنی که مطابق بر استاندارد های ایزو 9000 و ایزو 14000 تبیین شده اند، عاملی می شود تا سیستمهای مدیریت در جهت افزایش بازدهی اهداف موردنظر قدم بردارد. استانداردها مطابق ایزو 9000 عبارتند از:
مسئولیت مدیریتی، سیستم ایمنی، قابلیت ایمنی سازمان، ایمنی در طراحی و توسعه، کنترل مستندات ایمنی، ارزیابی تأسیس کنندگان و پیمانکاری، کنترل تجهیزات پیمانکاران، شناسایی و ردیابی خطرات ایمنی در عملیات، اندازه گیری و تجهیزات اندازه گیری، وضعیت بازرسیها، نارساییهای ایمنی، اقدام های اصلاحی و پیشگیرانه، حمل و نقل و جابجایی، حفظ سوابق ایمنی، برنامه ممیزی، استخدام و جابجایی سرمایه انسانی، توصیه های ایمنی، روش های آماری.
این استانداردها مطابق ایزو 14000عبارتند از:
الزام های کلی، طرح ریزی، اجرا و عملیات، بررسی، بازرسی مدیریتی.
در حالت کلی و با توجه به گزارش های ارائه شده از اداره کار 80 درصد خطاهای ناشی از حوادث کار مرتبط به کارفرما و 20درصد سهم کارگران است.
با بررسی انجام شده از سوی وزارت تعاون کار و رفاه اجتماعی سقوط از بلندی با 790مورد، برخورد با جسم سخت با 369 موردو برق گرفتگی از عمده ترین دلایل رشد خیره کننده حوادث بوده اند که 90 درصد دلایل این حوادث به دلیل نبود آموزش اتفاق افتاده است، از دیگر عوامل تاثیر گذار که وزارت کار اعلام کرده به استفاده از لوازم بی حفاظ، نور ناقص، تهویه نامطلوب، لباس خطرناک اشاره کرد.
اکنون به بررسی آنالیز حوادث عملی با استفاده از دلایل و راهکار های تئوری میپ ردایم. با استفاده از یک تحلیل عددی تاثیر نیروهای ایمنی در هر چهار مورد یادشده از طرف وزارت کار به چشم می خورد و بی احتیاطی کارگر و استهلاک وسایل هر کدام در 2 مورد موثر است.
با تجزیه و تحلیل مشخص شده حدود 90 درصد از دلایل ایجاد حوادث در صنعت به نبود آموزش اختصاص دارد، بنابراین با برطرف کردن مشکل آموزش می توان به ایجاد فرهنگ ایمنی امیدوار بود، با تحلیل انجام شده اقسام آموزش در این راستا عبارتند از:
برگزاری کلاسهای آموزشی برای سر کارگرها، افزایش کلاسهای آموزشی برای کارگران، تقسیم اطلاعیه ها در محیط های کاری. با توجه به این که 70 درصد از حوادث از جانب کار فرما اتفاق می افتد سهم توجیه سرکارگران در این قضیه بالاست.
حسین رضازاده کاوری، حمیدرضا ترکی
دانشجوی کارشناسی ارشد مهندسی شیمی، مدیر اداره HSE پالایشگاه آبادان
نظر شما