مشروح این یادداشت در ادامه میآید:
ادعای دونالد ترامپ، رئیس جمهوری آمریکا، مبنی بر آمادگی این کشور برای مذاکره، برای جامعه بینالمللی چندان جذاب نبود.
ایران تأکید دارد که دولت آمریکا باید نخست دوباره به برجام ملحق شود و تحریمها را برطرف کند.
برخلاف مذاکره اخیر سران آمریکا و کره شمالی، خودخواهی و بیصداقتی سیاسی آمریکا در برابر ایران آشکار است زیرا پیشنهاد مذاکره ترامپ، معادل درخواست از ایران برای تسلیم شدن است و نفرت آمریکا را از ایران نشان میدهد. باید به یاد داشت که این پیشنهاد چند روز پس از آن مطرح شد که آمریکا، ایران را به جنگ تهدید کرد.
دست ایران در برابر آمریکا خالی نیست و این کشور اعلام کرده است اگر تهدید شود، در استفاده از گزینههای خود تردید نمیکند. بحران کنونی، نتیجه رفتار ایران نیست. این بحران، پس از اعلام خروج آمریکا از برجام آغاز شد. خروج آمریکا از برجام با وجود مخالفت متحدان اروپایی این کشور، راه را برای وضع دوباره تحریمهای آمریکایی ضد تجارت طلا و بخشهای انرژی، کشتیرانی و بیمه ایران و مبادلات بانک مرکزی این کشور هموار کرد. هدف از این تحریمها محروم کردن ایران از درآمدهای نفتی لازم برای بازسازی اقتصاد پس از تحریمهای سالهای گذشته بود.
ترامپ که از نابود کردن دستاوردهای باراک اوباما، رئیس جمهوری پیشین آمریکا لذت میبرد، خواهان توافقی است که برنامههای موشکی و حضور منطقهای ایران را محدود کند. به بیان دیگر، ترامپ خواهان این است که ایران از نظر نظامی تضعیف شود.
به نظر میرسد که آمریکا این درخواست را از طرف عربستان و اسرائیل مطرح میکند. این دو متحد آمریکا، از گسترش تأثیر ایران در منطقه، بهویژه در عراق، سوریه، لبنان و یمن نگران بودهاند.
با توجه به اراده ایران برای غلبه بر چالشهای ناشی از وضع تحریمها، حسن روحانی، رئیس جمهوری ایران، هشدار داد که اگر آمریکا برای تخریب اقتصادی و تغییر رژیم در ایران تلاش کند، خطر ایجاد «مادر همه جنگها» وجود خواهد داشت. همین دلیل نیز سبب شد هشدارهایی درباره بسته شدن تنگه هرمز مطرح شود که حدود یک سوم از حملونقل دریایی نفت از طریق آن انجام میشود. به گفته کارشناسان، اگر تنگه هرمز بسته شود، قیمت نفت میتواند به 250 دلار برای هر بشکه برسد؛ وضعی بحرانی که میتواند اقتصاد جهان را تخریب کند و چالشهای بسیاری برای مردم کشورهای فقیر بیافریند.
وزارت دفاع آمریکا اعلام کرده است که میتواند رفتوآمد کشتیها از تنگه هرمز را تضمین کند، اما زمانی که ایران در دوران جنگ تحمیلی تنگه هرمز را بست، آمریکا توانست اقدام نظامی محدودی ضدایران انجام دهد. در زمان بسته شدن تنگه هرمز، حمله ایران به نفتکشهای حامل نفت عراق قیمت نفت را به بالاترین حد پس از تحریم نفتی اعراب در سال 1973 میلادی رساند.
آمریکا و ایران پس از جنگ جهانی دوم، در مقاطع مختلف روابط دوستانه و خصمانه داشتهاند.
با توجه به رفتار غیرقابل پیشبینی ترامپ، عجیب نخواهد بود اگر او با وجود وفاداری به عربستان و اسرائیل، در میانه راه مذاکرهای با ایران داشته باشد تا بتواند افتخار کند که معاملهای با ایران ایجاد کرده که از توافق امضا شده از سوی دولت اوباما بهتر است. اما آیا ایران چنین توافقی را میپذیرد؟
به هر حال، جامعه بینالمللی باید برای یافتن یک راه حل برد-برد و پیشگیری از احتمال مقابله نظامی ایران و آمریکا که وضع اقتصاد جهانی را خرابتر میکند، تلاشهای خود را بیشتر کند.
نظر شما