غلامرضا منوچهری در آستانه برگزاری چهارمین همایش مسئولیت اجتماعی صنعت نفت در گفت‌وگو با خبرنگار شانا به ارائه تعریف جامع و کلی از مقوله مسئولیت اجتماعی در صنعت نفت پرداخت و گفت: آنچه امروزه به عنوان یک الزام قانونی مطرح است، مسئولیتی است که بر اساس آن لازم است شرکت‌ها و سازمان‌ها از یک سو مسئولیت آثار نامطلوب فعالیت‌های خود بر جامعه را به عهده بگیرند و از سوی دیگر، دغدغه‌های اجتماعی و زیست محیطی را در کنار عملکردهای کسب‌وکارشان به‌طور جدی مورد توجه قرار دهند.

وی در ادامه، اشاعه و شناخت از مفهوم مسئولیت اجتماعی در صنعت نفت، ارائه و تبادل تجربه‌های علمی شرکت‌های نفتی، ارتقای آگاهی عمومی، معرفی چارچوب‌ها و استانداردهای گزارش‌دهی مسئولیت اجتماعی شرکت در صنعت نفت، همگرایی و تعامل شرکت‌های نفتی در نهادینه کردن مسئولیت اجتماعی و شناسایی چالش‌های این مهم در صنعت نفت و نیز ارائه راهکارهای لازم را از جمله ضرورت‌های اجرای مسئولیت اجتماعی در صنعت نفت برشمرد.

این مقام مسئول در ادامه به موضوع توسعه پایدار اشاره و تصریح کرد: توسعه پایدار در سایه عمل به مسئولیت اجتماعی نمود پیدا می‌کند. در این باره باید گفت به‌طور کلی توجه به مسائل اجتماعی، زیست محیطی و فرهنگی جوامع محلی، اصطکاک فعالیت‌های نفت با محیط پیرامون را هم کاهش می‌دهد، زیرا استمرار، پایداری و توسعه بلندمدت در منطقه نیازمند توسعه پایدار است و به نوعی می‌توان اذعان داشت که مسئولیت اجتماعی با مولفه توسعه پایدار پیوند خورده است و مکمل یکدیگرند. به این منظور شعار همایش امسال مبنی بر «مسئولیت اجتماعی، راهی به سوی توسعه پایدار» می‌تواند موید این واقعیت باشد.

رئیس شورای سیاستگذاری چهارمین همایش مسئولیت اجتماعی صنعت نفت بر ضرورت نقش تاثیرگذار طرح‌های توسعه‌ای برای مناطق پیرامونی صنعت نفت تاکید و از آن به عنوان مولفه توسعه جوامع محلی یاد کرد و افزود: شرکت‌های نفتی عمیقا باور دارند که توجه به جوامع محلی ضرورتی انکارناپذیر است و به‌طور طبیعی دستیابی به توسعه پایدار در سایه نگاه ویژه به جوامع محلی ظهور و بروز می‌یابد.

منوچهری با بیان اینکه باید میان جوامع و اداره‌های محلی گفت‌وگوی مثبت و به تبع آن تعاملی سازنده برقرار باشد، گفت: این مولفه نه تنها رشد فرهنگی را به دنبال خواهد داشت، بلکه سبب شکل گیری عمیق و واقعی مقوله مسئولیت اجتماعی خواهد شد.

وی عنوان کرد: مرکز توجه مقوله مسئولیت اجتماعی، مردم محلی و افرادی هستند که در منطقه حضور دارند، بنابراین همه تلاش ما این است که شرایط را برای رشد و تعالی آنها فراهم کنیم،‌زیرا به هر میزان مردم محلی توانمندتر شوند، سطح همکاری‌ها افزایش می‌یابد و اثربخشی فعالیت‌های صنعت نفت نیز بیشتر خواهد بود.

به گفته منوچهری، تخصیص منابع مالی صرف نمی‌تواند این نوع از همکاری را شکل دهد و در این زمینه باید سازوکارهای لازم برای همسویی بیشتر مردم، سازمان‌ها و نهادهای عمومی را تعریف کنیم تا هر یک به سهم خود در این زمینه ایفای نقش کنند.

وی ادامه داد: اشتغال‌زایی در حوزه‌های غیرنفتی، وجه دیگر تعامل و مشارکت صنعت نفت با جوامع محلی است که سازمان‌ها با مطالعات جامع و نیازسنجی‌های دقیق در این جوامع می‌توانند نقشی اثربخش و سازنده در این خصوص ایفا کنند، زیرا در هر منطقه استعدادهای متفاوتی وجود دارد که الزاما به حوزه نفت و گاز مرتبط نیست و می‌توان با ایجاد زمینه‌های مناسب برای پرورش و بروز این استعدادها، اشتغال و درآمدزایی مناسبی برای ساکنان این مناطق ایجاد کرد.

الزام جوامع محلی به موضوع آموزش

مدیرعامل اویک در ادامه تصریح کرد: اساسا در ماهیت شرکتی مانند شرکت ملی گاز ایران، ارائه خدمات اجتماعی اهمیت ویژه‌ای دارد؛ به این معنا که برخی اوقات، خدمت‌رسانی، جزئی از کار اصلی شرکت‌ها محسوب می‌شود. اما نکته حائز اهمیت این است که نباید در این نوع مسئولیت‌ها از معنا و مفهوم مسئولیت اجتماعی غافل ماند.

به گفته منوچهری، خدمت‌رسانی تنها اجرای فعالیت‌های فیزیکی نیست، بلکه در واقع نیازمند ایجاد یک نوع کار مشترک و متقابل میان خدمات‌دهنده (شرکت گاز) و خدمات‌گیرنده (مردم) است. البته تاکید بر اهمیت و آگاه‌سازی مردم نسبت به ایجاد شبکه گازرسانی و رعایت مسائل ایمنی از پیش‌نیازهای مهم فعالیت گازرسانی در روستاهاست.

این مقام مسئول در این راستا، به موضوع آموزش مردم بومی و محلی مناطق پیرامونی صنعت نفت اشاره و اظهار کرد: الزام جوامع محلی به موضوع آموزش، نیازمند شروطی است که شرکت‌های نفتی برای مجاب ساختن جوامع به اجرای آن باید در نظر بگیرند و این امکان‌پذیر نخواهد بود مگر اینکه جامعه محلی به درک مناسب‌تری از خدمات دریافتی و بازخورد متناسب با آن دست یابند.

به گفته وی، اگر خدمات همسو با آگاهی ارائه نشود، بدون شک مشکلاتی هم برای شرکت‌ها و هم مردم مناطق پیرامونی صنعت نفت ایجاد خواهد کرد.

رئیس شورای سیاستگذاری چهارمین همایش مسئولیت اجتماعی صنعت نفت اظهار کرد: ارتقای زیرساخت‌های اجتماعی و فرهنگی از مصادیق بارز توسعه جوامع محلی است و از این حیث حائز اهمیت است که باید جوامع محلی به عنوان جزئی از ذی‌نفعان در پروژه‌های نفتی ورود کنند و به شناخت و آگاهی کافی نسبت به نوع فعالیت و اهداف شرکت‌ها دست یابند و این مهم محقق نخواهد شد مگر با ارائه آموزش‌های تخصصی و کسب مهارت‌های مورد نیاز.

منوچهری عنوان کرد: هرچند آموزش جوانان می‌تواند نیاز آینده صنعت نفت به نیروهای بومی را با امکان دستیابی به کارکنانی کیفی‌تر رفع کند، اما نباید از این موضوع غافل ماند که رشد و پویایی جامعه محلی به میزان زیادی به افزایش درک عمومی بستگی دارد. مردم توجه خود را باید به این مهم معطوف کنند ‌که آموزش و بهبود زیرساخت‌های انسانی می‌تواند در درازمدت پیامدهای مطلوب‌تر و راهگشاتری به همراه داشته باشد.

باور به ایفای مسئولیت اجتماعی باید در مدیران نهادینه شود

مدیرعامل اویک افزود: اگر چه عملکرد وزارت نفت در حوزه مسئولیت اجتماعی مطلوب ارزیابی می‌شود، اما در عین حال شرکت‌ها باید بیش از پیش نسبت به مفهوم مسئولیت اجتماعی اهتمام داشته باشند و همچنین ارزیابی عملکرد صنعت نفت در وجوه اجتماعی، فرهنگی و زیست محیطی باید به صورت دقیق انجام شود.

منوچهری با بیان اینکه نهادینه‌سازی وجدان اجتماعی و باور به ایفای مسئولیت اجتماعی از مولفه‌هایی است که باید مدیران و تصمیم گیران به آن توجه ویژه داشته باشند، اظهار کرد: گزارش‌های پایداری که از سوی شرکت‌ها ارائه می‌شود باید از غنا و عمق کافی برخوردار و نیز مبتنی بر مطالعات کارشناسی باشند.

منوچهری در ادامه گفت: اهداف دولت، محیط زیست و جوامع محلی سه وجهی است که باید به طور همزمان آنها را پیش برد. البته برای فعالیت‌های زیست‌محیطی باید  نوعی اعتقاد حرفه‌ای نیز شکل گیرد. وی به موضوع ارتقای سطح تکنولوژی در فعالیت‌های توسعه‌ای اشاره و عنوان کرد: البته در کنار تمامی این موارد، مبحث فناوری و روزآمدن کردن آن نیز از مسائلت مهمی است که باید به آن توجه کرد. ورود فناوری‌های روزآمد در فعالیت‌های توسعه‌ای سبب کاهش ضایعات و در عین حال کامل‌تر شدن فرآیندها خواهد شد که این مسئله را نیز باید در مباحث آموزشی لحاظ کرد.

مسئولیت اجتماعی را به کودکانمان بیاموزیم

رئیس شورای سیاستگذاری چهارمین همایش مسئولیت اجتماعی صنعت نفت بر ضرورت افزایش آگاهی کودکان به موضوع مسئولیت اجتماعی تاکید کرد و گفت: مقوله مسئولیت اجتماعی از مباحث ریشه‌ای است و از تحول در نگرش و طرز تفکر انسان نشات می‌گیرد.

منوچهری عنوان کرد: بنابراین، این مفهوم را باید به کودکانمان نیز بیاموزیم. این وجدان اجتماعی به هر نحوی که هست باید در میان مردم و مدیران ما حفظ شود تا از آسیب دیدن در هر زمینه‌ای مصون بمانیم.

وی اظهار کرد: باید باور داشته باشیم در هر سازمانی که هستیم، رسالت اجتماعی داریم و اگر این مسئله در ذهن و روح ما ننشیند و عمیق نشود، به‌طور طبیعی با بخشنامه و دستورعمل راه به جایی نخواهیم برد.

مدیرعامل اویک بر ضرورت ارائه چارچوب و رویکرد کلی و همه‌جانبه برای طرح‌ها و پروژه‌ها که نشان‌دهنده نمای کلی از همه فرآیندهای کاری باشد، تاکید و تصریح کرد: در صورت تحقق این مهم می‌توان به نحو مطلوب و شایسته‌ای از طرح‌ها بهره‌برداری کرد.

منوچهری با بیان اینکه در بسیاری از کشورهای سرمایه‌داری، تولید ثروت از دل شرکت‌های خصوصی است و دولت‌ها با دریافت مالیات به ارائه خدمات عمومی و رفاهی جامعه می‌پردازند، گفت: این در حالی است که در کشور ما عکس این مسئله صادق است. در حقیقت بار عمده‌ای از مسئولیت‌های اجتماعی به‌عهده دولت است و در این میان صنعت نفت‌ به نیابت از دولت به مقوله مسئولیت اجتماعی در مناطق همجوار نفتی می‌پردازد.

انتظارات محلی از صنعت نفت بالاست

مدیرعامل اویک افزود: اتکا به منابع و درآمدهای نفتی، فرهنگ رفتاری جامعه را تحت تاثیر قرار می‌دهد و متناسب با آن، نظام تولید و میزان بهره‌وری در جامعه را نیز متاثر خواهد کرد و این مسئله در مناطقی که صنعت نفت حضور مستقیم دارد، ملموس‌تر و عینی‌تر است.

به گفته وی، به هر تقدیر، سطح انتظارات و توقعات مردم مناطق پیرامونی از صنعت نفت بالاست که این مسئله قدری موضوع را پیچیده‌تر می‌کند.

منوچهری عنوان کرد: صنعت نفت به این باور رسیده است که باید تعهداتی را بپذیرد، اما این نباید به این معنا باشد که دستگاه‌های دیگر منفعل عمل کنند، بلکه باید یک چرخه همگانی ایجاد کرد و در راستای آن حمایت‌ها صورت گیرد تا اثربخشی، دوام و قوام بیشتری داشته باشد.

وی با بیان اینکه مسئولیت اجتماعی مقوله‌ای فراگیر و همه‌جانبه است که تنها در ید شرکت نفت نمی‌تواند باشد، تصریح کرد:  البته صنعت نفت با توجه به حضوری که در مناطق مختلف دارد، سعی می‌کند سهم عمده‌تری را به لحاظ تامین منابع به عهده بگیرد، اما این انتظار وجود دارد که سازمان‌ها و ارگان‌های محلی و مردم نیز در این راستا همکاری و مساعدت لازم را داشته باشند.

رئیس شورای سیاستگذاری چهارمین همایش مسئولیت اجتماعی صنعت نفت به ضرورت انتقال تجربیات و دستاوردهای شرکت‌ها در سال‌های اخیر اشاره و اظهار کرد: لازم است برای هر شرکتی وظایف کاری جداگانه تعریف کرد تا در آینده بتوان به طور موثرتر عمل کرد.

منوچهری همچنین با بیان اینکه آسیب‌پذیری محیط زیست در کشور ما در سطح بالایی قرار دارد، افزود: تاکید همایش چهارم مسئولیت اجتماعی بر موضوع حفظ تنوع زیستی و مسائل زیست محیطی در صنعت سبز است. با توجه به اینکه آسیب‌پذیری محیط زیست و جوامع هر دو با یکدیگر در ارتباط هستند، بنابراین هم‌زمان با حساسیتی که روی جوامع وجود دارد، توجه به تنوع زیست محیطی و گسترش فضای سبز نیز بیشتر می‌شود.

مدیرعامل اویک همچنین بر جلوگیری از بروز آلاینده‌های گازی و آلاینده‌های خاک و آب را نیز تاکید و تصریح کرد: امیدواریم دستاوردهای این همایش بتواند به پایداری محیط زیستی و اجتماعی منطقه کمک کند.

منوچهری در پایان به نقش تاثیرگذار رسانه‌ها در اشاعه مفهوم مسئولیت اجتماعی اشاره کرد و گفت: امیدوارم رسانه‌های جمعی به‌طور مستمر روی این موضوع کار کنند، زیرا تنها بحث شرکت نفت مطرح نیست و باید با دید گسترده‌تری به آن نگاه شود، البته گام‌های خوبی در این زمینه برداشته شده است. با وجود این امیدواریم با تلاش مضاعف بتوان بازدهی و اثربخشی این موضوع را بالا ببریم.

چهارمین همایش «مسئولیت اجتماعی صنعت نفت؛ راهی به سوی توسعه پایدار» بعدازظهر سه‌شنبه (پنجم شهریورماه) در سالن همایش شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده‌های نفتی آغاز به کار می‌کند.