* سیزدهمین نمایشگاه بین‌المللی ایران‌پلاست ۳۱ شهریور ماه با شعار «کسب‌وکار جهانی» در حالی افتتاح شد که پویایی صنعت پتروشیمی کشور در سالن‌های آن به وضوح قابل مشاهده بود. تا پیش از برگزاری این نمایشگاه با توجه به اعمال دور جدید تحریم‌ها علیه شرکت‌های پتروشیمی ایران از چند ماه گذشته، تصور خوبی از حال و هوای برگزاری این نمایشگاه وجود نداشت، اما دستاوردهای صنعت پتروشیمی کشور در دوره سیزدهم این نمایشگاه به‌ویژه در صنایع پایین‌دست خود گواه این موضوع بود که صنعت پتروشیمی ایران زنده است و با وجود سختی‌هایی که تحریم برای این صنعت به وجود آورده، در مسیر پیشرفت خود حرکت می‌کند و تولید و فروش این محصولات ادامه دارد.

* استقبال بی‌نظیر ۵۷۰ شرکت داخلی از سیزدهمین نمایشگاه ایران‌پلاست و ارائه دستاوردهای قابل توجه آنها اجازه نداد محدودیت‌های بین‌المللی اعمال‌شده به صنعت پتروشیمی حس شود. اگرچه گفته شده است ۳۵ شرکت خارجی نیز در این نمایشگاه حضور داشتند، اما تنها تعداد غرفه‌داران خارجی ملاک مناسبی برای سنجش اعتبار و اهمیت پتروشیمی ایران نزد شرکت‌های خارجی نیست. بازدید تجار و بازرگانان کشورهای مختلف به صورت گروهی یا انفرادی از این نمایشگاه و علاقه‌مندی آنان به همکاری و امضای قرارداد به منظور خرید محصولات پتروشیمی ایران جایگاه صنعت پتروشیمی ایران را در جهان اثبات کرد و نشان داد تحریم‌ها نتوانسته‌اند این صنعت را فلج کنند.

* محدودیت‌های بین‌المللی کشور مناسبت‌ترین فرصت برای اعتماد به توانمندی شرکت‌های داخلی است، در عین حال به‌کارگیری دانش‌ روز دنیا از الزام‌های حفظ تولید پایدار با کیفیت و بازارهای هدف در صنعت پیچیده و فناورانه پتروشیمی است. شرکت پژوهش و فناوری پتروشیمی از آن شرکت‌هایی است که می‌تواند از این فرصت استفاده کند. این شرکت دستاوردهای گرانقدری در زمینه تدوین و توسعه دانش‌های فنی مورد نیاز صنعت پتروشیمی، بهینه‌سازی و رفع مشکلات فرآیندهای واحدهای تولیدی دارد؛ گواه این موضوع امضای یک قرارداد و یک توافقنامه همکاری در حاشیه نمایشگاه اخیر ایران‌پلاست است.

* نمایشگاه ایران‌پلاست در طول چهار روز برگزاری شاهد امضای چند تفاهم‌نامه، قرارداد و توافقنامه بود که می‌توان از تفاهم‌نامه ساخت واحد بازیابی گوگرد پتروشیمی ایلام با دانش فنی پژوهشگاه صنعت نفت و تفاهم‌نامه همکاری شرکت ملی صنایع پتروشیمی و سازمان گسترش و نوسازی صنایع ایران با هدف داخلی‌سازی مواد اولیه مورد مصرف صنایع کشور نام برد. افزون بر این موضوع، از گرید بومی باک خودرو هم رونمایی شد، گریدی که تنها چهار شرکت در دنیا تولیدکننده آن هستند و شرکت پلیمر آریاساسول موفق به بومی‌سازی این محصول شد. توانمندی شرکت‌های ایرانی در این نمایشگاه قابل اثبات بود.

* بازرگانان و فعالان خارجی ‌ویتنام، عراق، کنیا، آذربایجان، افغانستان و اقلیم کردستان عراق در جریان برگزاری این نمایشگاه مذاکرات همکاری گسترده‌ای با تولیدکنندگان داخلی داشتند؛ مذاکراتی که از آن به عنوان نشست‌های B2B نام برده شد و به امضای چند قرارداد به منظور خرید محصولات و تجهیزات ایرانی انجامید. در دیگر سو، سمینارها و کارگاه‌های آموزشی متعددی با استادان برجسته برگزار شد که می‌توان به بررسی بازار کشورهای اوگاندا، قطر، روسیه و قزاقستان، آشنایی با ساختار بورس کالا و راهکارهای خرید مواد اولیه، ویژگی‌ها و روش‌های شناسایی پلاستیک‌های دوستدار محیط زیست، کاربرد نانو در پلیمر، دانستنی‌های پلی‌اتیلن در سال ۲۰۱۸ و پیش‌بینی ۲۰۲۲ ایران، خاورمیانه و جهان، دستاوردها و چشم‌اندازهای فناوری پلی‌پروپیلن و روش‌های فروش محصولات پتروشیمی اشاره کرد.

* سه شرکت شتاب‌دهنده، ۱۵ شرکت استارت‌آپی و ۳۶ دانش‌بنیان هم در سیزدهمین نمایشگاه ایران پلاست حضور داشتند. همکاری و استفاده از توانمندی شرکت‌های استارت‌آپ، شتاب‌دهنده و دانش بنیان به دلیل فناورانه بودن صنعت پتروشیمی و لزوم تسریع پیشرفت و افزایش جایگاه این صنعت ضروری و حائز اهمیت است، به طوری که وزارت نفت برنامه‌های مفصلی برای همکاری بیشتر با این شرکت‌ها دارد و مجموعه‌ای در منطقه عمومی ری به عنوان پارک فناوری و توسعه استارت‌آپ‌ها تاسیس خواهد کرد. در سمینار استارت‌آپ‌های نرم سه مجموعه استارت‌آپی معرفی شدند.

* نقش صنعت پتروشیمی ایران در جلوگیری از خام‌فروشی، ایجاد ارزش افزوده و ارزآوری برای کشور بر کسی پوشیده نیست، به‌طوری که زنگنه در آیین افتتاح این نمایشگاه این موضوع را یادآوری کرد: «این صنعت بالاترین نقش را در بازگرداندن ارز حاصل از صادرات محصولات به چرخه اقتصادی کشور نسبت به واحدهای دیگر دارد». صنعت پتروشیمی هم‌اکنون در حال به پایان رساندن جهش دوم تا انتهای سال ۱۴۰۰ است، سالی که ارزش تولید محصولات پتروشیمی به بیش از ۲۵ میلیارد دلار خواهد رسید. جهش سوم اما در پتروشیمی بر متنوع‌سازی خوراک و همچنین زنجیره پایین‌دست تأکید دارد که با تحقق آن ارزش محصولات این صنعت به ۳۷ میلیارد دلار می‌رسد. نماد پرهیز از خام‌فروشی را می‌توان در این اعداد دید. به گفته وزیر نفت، «هیچ صنعتی در کشور مشابه صنعت پتروشیمی نداریم که تا این اندازه به واحدهای پایین‌دست خود خوراک بدهد».

سمانه بیدمشک