به گزارش خبرنگار شانا از آذربایجان شرقی، قراردادهای مطالعاتی مدیریت اکتشاف شرکت ملی نفت ایران در حوزه زمین‌شناسی مشتمل بر قرارداد «مطالعه زمین‌شناسی ساختمانی و زمین ساخت سنوزوئیک در شمال غرب حوضه‌ ایران مرکزی» و قرارداد «بررسی آنومالی ژئومیکروبی نفت و گاز در دشت سراب» صبح امروز (پنجشنبه، ۲۱ آذرماه) با حضور امام جمعه استان آذربایجان شرقی امضا شد؛ قرارداد نخست بین سیدصالح هندی، مدیر اکتشاف شرکت ملی نفت ایران و احمدرضا مصطفی قره‎باغی، رئیس دانشگاه صنعتی سهند و قرارداد دوم نیز بین هندی و میر رضا مجیدی، رئیس دانشگاه تبریز به امضا رسید.

پروژه «مطالعه زمین‌شناسی ساختمانی و زمین‌ساخت سنوزوئیک در شمال غرب حوضه ایران مرکزی» با تاکید بر زیرحوضه‌های نئوژن تعریف شده و منطقه‌ مورد مطالعه در این پروژه، قسمت‌های غرب و شمال غرب حوضه ایران مرکزی است که تمامی مساحت استان‌های آذربایجان‌شرقی، آذربایجان‌غربی و همچنین مناطقی از استان‌های زنجان و اردبیل را شامل می‌شود. هدف از اجرای این پروژه اکتشافی که در مدت ۱۲ ماه از سوی دانشگاه صنعتی سهند انجام خواهد شد، شناسایی و تبیین عملکرد گسل‌های موثر در تشکیل زیرحوضه‌های نئوژن غرب ایران مرکزی و اثر آنها بر هندسه حوضه و توسعه و شکل‌گیری رخساره‌های مختلف رسوبی با استفاده از اطلاعات موجود و بررسی‌های صحرایی است.

نتایج حاصل از این پروژه، در شناسایی و درک بهتر عملکرد گسل‌های اصلی موثر بر شکل‌گیری حوضه اصلی و زیرحوضه‌های مهم نئوژن در منطقه آذربایجان و تکامل این حوضه‌ها موثر و در شناسایی پتانسیل‌های هیدروکربوری محتمل در ناحیه و نحوه تکوین آنها در زمان زمین‌شناسی سودمند خواهد بود.

پروژه «بررسی آنومالی ژئومیکروبی نفت و گاز (ژئوشیمی سطحی) در دشت سراب» نیز در شمال غرب حوضه ایران مرکزی اجرا می‌شود که در تقسیمات کشوری مناطقی از شرق استان آذربایجان‌شرقی را در بر می‌گیرد. این پروژه نیز قرار است در مدت ۱۲ ماه از سوی دانشگاه تبریز انجام شود. هدف اصلی مطالعات ژئوشیمی سطحی در این منطقه، کاهش ریسک اکتشاف منابع هیدروکربوری است.

بر اساس این گزارش، مطالعات ژئوشیمی سطحی معمولاً در محدوده مربوط به یک یا چند ساختار زمین‌شناسی انجام می‌شود تا تصویر عمودی محل انباشته شدن هیدروکربور احتمالی (تله نفتی) در ساختمان‌ها تشخیص داده شود. در صورتی‌ که مطالعات اولیه‌ ژئوفیزیکی انجام نشده باشد در این‌صورت با طراحی مطالعه ژئوشیمی سطحی در مقیاس بزرگ و با فواصل طولانی می‌توان ابتدا به وجود نشانه‌های وابسته به تجمعات زیرزمینی هیدروکربور پی برد و سپس با انجام مطالعه کوچک مقیاس‌تر و با فواصل کمتر محدوده دقیق منابع را شناسایی کرد. عدم اطلاعات کافی در مورد توالی‌ها و ساختمان‌های زیر سطحی در این منطقه و نبود داده‌های ژئوفیزیکی و حفاری اکتشافی، اهمیت نیاز به انجام این‌گونه مطالعات اولیه و پایه را در این بخش از حوضه ایران مرکزی نشان می‌دهد.

به این ترتیب، هرگونه لایه اطلاعاتی که بر مبنای کار هدفمند و دقیق در این منطقه انجام شود، قدمی رو به جلو برای تحلیل بهتر وضعیت زمین‌شناختی و توان هیدروکربورزایی منطقه خواهد بود.

بر اساس اعلام مدیریت اکتشاف شرکت ملی نفت ایران، منطقه‌ آذربایجان از نظر زمین‌شناختی در بخش شمال غربی حوضه‌ رسوبی ایران مرکزی قرار دارد و با وجود وسعت بسیار زیاد این حوضه‌ رسوبی، هنوز ویژگی‌های زمین‌شناسی و توان هیدروکربوری آن به‌خوبی شناخته نشده و به ویژه در محدوده‌ شمال غربی حوضه ایران مرکزی به دلیل کمبود اطلاعات ژئوفیزیکی و عدم حفاری چاه، اطلاعات کافی در مورد توالی‌ها و ساختمان‌های زیر سطحی وجود ندارد. احتمال وجود نفت و گاز در این منطقه زیاد نیست اما مدیریت اکتشاف شرکت ملی نفت ایران ماموریت دارد تا با انجام این مطالعات و عملیات برداشت داده‌های ثقل و مغناطیس که به زودی در این منطقه انجام می‌شود، نسبت به تعیین تکلیف این حوضه رسوبی اقدام کند. از این رو در قالب طرح اکتشاف حوضه رسوبی ایران مرکزی که شامل منطقه شمال غرب کشور نیز می‌شود، قصد دارد با اجرای یک برنامه‌ مدون و جامع تا افق ۱۴۰۴، مطالعات و عملیات اکتشافی را در این بخش از کشور هم توسعه دهد که در این رابطه استفاده از توان علمی و تخصصی دانشگاه‌های تبریز و صنعتی سهند مورد توجه قرار گرفته و امید است انجام این دو پروژه در گسترش فعالیت‌های اکتشافی و مطالعاتی در این منطقه موثر باشد.