باید پذیرفت اقدام دولت ترامپ در ترور سردار «سلیمانی» می‌تواند به‌عنوان حرکتی در تغییر مسیر تحولات (game changer) در آینده خاورمیانه تعبیر شود. این اقدام‌ها از سوی رؤسای جمهوری آمریکا که به دنبال انتخاب شدن برای بار دوم یا برون‌رفت از بحران سیاسی (مانند استیضاح) انجام می‌شود، کم‌سابقه نیست و شرایط خطرناکی را بر صلح و امنیت جهانی تحمیل می‌کند.

 این احتمال را هم نباید کاملا منتفی دانست که عوامل اصلی قدرت در آمریکا (Deep State)  که رؤسای‌جمهوری آن کشور هم با برنامه‌ریزی آنها انتخاب می‌شوند، برای یک دوره‌ای کردن ریاست‌جمهوری ترامپ این پوست موز خطرناک را زیر پای او انداخته باشند که حتی به قیمت ایجاد بحران فراگیر در منطقه خاورمیانه، از شر این فرد نژادپرست که مجموعه بزرگی از روان‌کاوان و روان‌شناسان آمریکایی به‌تازگی با انتشار بیانیه‌ای درباره سلامت روانی وی ابراز نگرانی کرده‌اند، خلاص شوند.

البته کمک به شخص نتانیاهو، از عوامل اصلی قدرت سایه در آمریکا که خود درگیر بحران سیاسی بوده و آینده سیاسی‌اش به انتخابات آینده اسرائیل مرتبط است را نیز به‌عنوان یکی از دلایل این ماجراجویی خطرناک نمی‌توان از نظر دور داشت. بازار نفت به‌طور طبیعی بعد از این حرکت جنگ‌طلبانه و شوک ‌برانگیز دولت آمریکا، با افزایش سریع قیمت‌ها روبه‌رو خواهد شد.

بازار نفت پس از واکنش‌های اولیه، به انتظار اقدام‌های بعدی از سوی ایران خواهد نشست. هر نوع خبر در راستای بحرانی‌تر شدن شرایط منطقه می‌تواند سبب حرکت قیمت‌ها به بالا شود که این تحولات قیمت‌ها، نتیجه آثار روانی اولیه اقدام تروریستی اخیر دولت آمریکا خواهد بود. طبیعی است که کشورهای عمده مصرف‌کننده نفت که به واردات آن از منطقه خاورمیانه وابسته هستند، با نگرانی تحولات بحرانی در این منطقه، به‌خصوص در عراق را که صادرکننده عمده به بازارهای جهانی به‌ویژه آسیاست، دنبال می‌کنند.

آنها در روزهای آینده با نگرانی، تصمیم‌ها و واکنش‌های ایران و همین‌طور نیروهای مردمی در عراق را که رهبر خودشان و همین‌طور نیروهای رزمنده زیادی را از دست داده‌اند، رصد خواهند کرد. جمهوری اسلامی ایران در بیش از ۴۰ سال عمر خود که با بحران‌های متعدد داخلی و خارجی روبه‌رو بوده و آنها را عمدتا با بصیرت و فداکاری پشت سر گذاشته، بار دیگر با آزمونی تاریخ‌ساز روبه‌روست که بتواند توطئه شیاطینی را که دنبال ضربه‌ زدن به امنیت کشور با هدف رسیدن به اهداف شوم خود هستند، نقش بر آب کند.

ابعاد این بحران‌آفرینی دولت آمریکا چنان گسترده است که وضع بازار نفت، بخش کوچکی است از آنچه می‌تواند منطقه را درگیر کند. شاید سناریونویسان این حرکت خطرناک در آمریکا امیدوار باشند که نه‌تنها ایران را درگیر بحران فرسایشی با خود کنند، بلکه مصرف‌کنندگان عمده نفت دنیا مانند چین را که رقیب بزرگی برای آمریکاست نیز تضعیف و کشورهای منطقه را بیش از پیش به چتر امنیتی خود وابسته کنند.

 نباید فراموش کرد که تداوم بحران و بالاتر رفتن قیمت نفت و تأثیر آن بر قیمت بنزین در آمریکا در سال انتخابات ریاست‌جمهوری می‌تواند مکر توطئه‌گران را به خودشان برگرداند. به نظر می‌رسد حفظ انسجام ملی و نشان ‌دادن آن به دنیا و جلوگیری از هرگونه عکس‌العمل احساسی که می‌تواند مورد سوءاستفاده دشمنان به‌خصوص در عراق باشد که انسجام سیاسی کمتری نسبت به ایران دارد، راه برون‌رفت از این توطئه عظیم است.

جواد یارجانی

مدیرکل پیشین امور اوپک و روابط با مجامع انرژی وزارت نفت

منبع: شرق