**یکصدوهشتادمین نشست سازمان کشورهای صادرکننده نفت اوپک ۳۰ نوامبر ۲۰۲۰ (۱۰ آذرماه ۱۳۹۹) برگزار شد. این نشست چالشی که بحث تمدید توافق کاهش تولید روزانه ۷ میلیون و ۷۰۰ هزار بشکه‌ای در آن داغ بود پس از بیش از چهار ساعت مذاکره بدون نتیجه‌ای خاص پایان یافت و ادامه مذاکرات اعضای این سازمان ابتدا به یکم دسامبر (۱۱ آذرماه) و سپس به سوم دسامبر (۱۳ آذرماه) موکول شد. تصمیم برای اوپک در این نشست بدون همراهی متحدانش و مخالفت روسیه سخت بود. نشست یکصدوهشتاد اوپک اما دو خروجی داشت که مبنای هر دو آنها حروف الفبا و مدت زمان آن یک ساله است؛ انتخاب دیامنتینو آزودو، وزیر معدن و نفت آنگولا به‌عنوان ریاست دوره‌ای نشست‌های اوپک و انتخاب امیرحسین زمانی‌نیا، نماینده ایران در هیئت عامل اوپک به‌عنوان رئیس هیئت‌عامل این سازمان.
**سوم دسامبر ۲۰۲۰ (۱۳ آذرماه ۱۳۹۹) اوپک مستقیم وارد مذاکره با متحدانش شد و با وجود مذاکرات غیررسمی اوپک و غیراوپک، این نشست حدود سه ساعت به درازا کشید. نتیجه آن شد که ۲۳ کشور عضو و غیرعضو سازمان کشورهای صادرکننده نفت (اوپک) در دوازدهمین نشست وزیران نفت و انرژی ائتلاف اوپک پلاس بر سر افزایش تولید روزانه ۵۰۰ هزار بشکه‌ای برای ژانویه سال ۲۰۲۱ میلادی به اجماع رسیدند و مقرر شد مقدار کاهش تولید از روزانه ۷ میلیون و ۷۰۰ هزار بشکه به ۷ میلیون و ۲۰۰ هزار بشکه در روز برسد، آنها همچنین تصمیم گرفتند برای تعیین مقدار تسهیل کاهش تولید (افزایش تولید) در ماه‌های آینده، هر ماه بر اساس شرایط بازارهای جهانی نفت نشست برگزار کنند.
**سیزدهمین نشست وزارتی اوپک پلاس آنچنان که مقرر شده بود یک ماه و دو روز پس از نشست پیشین این ائتلاف برگزار شد، یعنی چهارم ژانویه ۲۰۲۱ (۱۵ دی‌ماه ۱۳۹۹). دو پیشنهاد در این نشست مطرح شد که تقریباً ۱۸۰ درجه با هم متفاوت بودند؛ پیشنهاد تداوم کاهش روزانه ۷ میلیون و ۲۰۰ هزار بشکه‌ای تولید و دیگری افزایش عرضه روزانه ۵۰۰ هزار بشکه‌ای. اعضای اوپک پلاس اما بر سر هیچ‌کدام از این پیشنهادها به اجماع نرسیدند و ادامه نشست به پنجم ژانویه ( ۱۶ دی‌ماه) موکول شد. در نشست روز دوم اعضای اوپک پلاس با مجوز افزایش تولید محدود برای روسیه و قزاقستان در ماه‌های فوریه و مارس ۲۰۲۱ (۱۵۰ هزار بشکه در روز) بر سر رقم کاهش تولید روزانه ۷ میلیون و ۱۲۵ هزار بشکه‌ای برای ماه فوریه و ۷ میلیون و ۵۰ هزار بشکه‌ای برای ماه مارس به توافق رسیدند.
**کمتر از یک ماه دیگر و در چهارم آوریل ۲۰۲۱ (۱۴ اسفندماه ۱۳۹۹) چهاردهمین نشست سازمان کشورهای صادرکننده نفت (اوپک) و متحدانش (ائتلاف اوپک پلاس) برگزار شد در این نشست هم همانند نشست گذشته مجوز افزایش دیگری به روسیه و قزاقستان داده شد. آنها این مجوز را گرفتند تا مجموع تولید روزانه خود را در ماه آوریل ۲۰۲۱ روزانه ۱۵۰ هزار بشکه افزایش دهند، سهم روسیه از این مقدار افزایش تولید روزانه ۱۳۰ هزار بشکه و سهم قزاقستان ۲۰ هزار بشکه در روز تعیین شد. با این تصمیم، مقدار کاهش تولید اعضای اوپک پلاس بر مبنای رقم کاهش تولید ماه مارس سال ۲۰۲۱ میلادی، در ماه آوریل به ۶ میلیون و ۹۰۰ هزار بشکه در روز می‌رسید. در این نشست عربستان اعلام کرد همچنان به کاهش داوطلبانه روزانه یک میلیون بشکه‌ای خود در ماه آوریل ادامه می‌دهد.
**پانزدهمین نشست وزارتی اوپک پلاس هم کمتر از یک ماه نسبت به نشست پیشین این ائتلاف و در یکم آوریل ۲۰۲۱ (۱۲ فروردین‌ماه ۱۴۰۰) برگزار شد. اعضای اوپک پلاس در این نشست که حدود چهار ساعت طول کشید با افزایش تولید روزانه ۳۵۰ هزار بشکه‌ای تولید برای ماه مه، ۳۵۰ هزار بشکه‌ای برای ماه ژوئن و ۴۵۰ هزار بشکه‌ای برای ماه ژوئیه موافقت کردند. بر اساس این تصمیم، مقدار کاهش تولید اعضای اوپک پلاس در ماه مه ۲۰۲۱ به ۶ میلیون و ۵۵۰، در ماه ژوئن امسال به ۶ میلیون و ۲۰۰ هزار بشکه و در ماه ژوئیه سال جاری میلای به ۵ میلیون و ۷۵۰ هزار بشکه در روز می رسید. کاهش داوطلبانه روزانه یک میلیون بشکه‌ای عربستان هم به‌صورت تدریجی در سه ماه مه، ژوئن و ژوئیه به ترتیب ۲۵۰ هزار بشکه در روز، ۳۵۰ هزار بشکه در روز و ۴۰۰ هزار بشکه در روز وارد بازار می‌شود.
**ائتلاف اوپک پلاس شانزدهمین نشست خود را ۲۷ آوریل ۲۰۲۱ (هفتم اردیبهشت‌ماه) به‌صورت تلفنی و هفدهمین نشست خود را یکم ژوئن (۱۱ خردادماه) به‌صورت ویدئوکنفرانس برگزار کرد. شانزدهمین نشست به صدور بیانیه‌ای که در آن بر اهمیت ادامه تلاش‌ها برای حفظ توازن بازار نفت تأکید شد، ختم شد و هفدهمین نشست که عبدالعزیز بن سلمان، وزیر انرژی عربستان پیش از آغاز، از داشتن سورپرایز گفته بود بدون سورپرایز خاصی به پایان رسید و ۲۳ کشور عضو سازمان کشورهای صادرکننده نفت (اوپک) و متحدانش (ائتلاف اوپک پلاس) بر تداوم افزایش تدریجی تولید که مقدار کاهش تولید اعضای اوپک پلاس را در ماه مه ۲۰۲۱ به ۶ میلیون و ۵۵۰، در ماه ژوئن امسال به ۶ میلیون و ۲۰۰ هزار بشکه و در ماه ژوئیه سال جاری میلای به ۵ میلیون و ۷۵۰ هزار بشکه می‌رساند، تأکید کردند.
**تصمیم‌های ائتلاف اوپک پلاس پس از برگزاری اما یک معترض همیشگی داشت؛ هند. سومین واردکننده و مصرف‌کننده بزرگ نفت جهان در ۶ ماه گذشته چند نوبت نسبت به تصمیم‌های اوپک پلاس معترض شد و حتی از پالایشگران دولتی این کشور خواست به متنوع‌سازی مسیرهای واردات نفت شتاب دهند و وابستگی به نفت خاورمیانه را به‌تدریج کم کنند. هند ۸۴ درصد نفت مورد نیاز خود را با واردات تأمین می‌کند و بیش از ۶۰ درصد این واردات از کشورهای خاورمیانه است که رسانه‌های خارجی معتقدند نفت خود را ارزان‌تر از کشورهای غربی می‌فروشند. در آستانه نشست اوپک و اوپک پلاس اما صدای درخواست‌ها برای افزایش عرضه نفت از ائتلاف اوپک پلاس به گوش می‌رسد. آیا صدای آنها شنیده می‌شود!؟
**یادآور می‌شود وزیران نفت و انرژی تولیدکنندگان عضو و غیرعضو اوپک در دهمین نشست فوق‌العاده از طریق ویدئوکنفرانس که در ۱۲ آوریل ۲۰۲۰ (۲۴ فروردین‌ماه ۱۳۹۹) برگزار شد متعهد شدند تولید نفت خود را در سه مرحله کاهش دهند. در مرحله نخست کاهش تولید روزانه ۹ میلیون و ۷۰۰ هزار بشکه در روز برای ماه مه و ژوئن ۲۰۲۰ در دستور کار قرار گرفت، در مرحله دوم برنامه‌ریزی شد عرضه نفت خام به‌مدت ۶ ماه از یکم ژوئیه تا ۳۱ دسامبر سال ۲۰۲۰ روزانه ۷ میلیون و ۷۰۰ هزار بشکه کاهش یابد و در مرحله سوم نیز تصمیم گرفته شد در بازه زمانی یکم ژانویه ۲۰۲۱ تا ۳۰ آوریل ۲۰۲۲ به‌مدت ۱۶ ماه روزانه ۵ میلیون و ۸۰۰ هزار بشکه تولید نفت خام اوپک کاهش یابد. این توافق اما در مرحله دوم با توجه شرایط بازار و سایه سنگین کرونا بر تقاضای نفت اجرایی نشد و اوپک پلاس در دوازدهمین نشست وزارتی خود در سوم دسامبر (۱۳ آذرماه ۱۳۹۹) تصمیم گرفت به‌جای تسهیل یک میلیون و ۹۰۰ هزار بشکه‌ای، تولید ۵۰۰ هزار بشکه تولید نفت خام را برای اعمال از یکم ژانویه ۲۰۲۱ اجرایی کند.
**مقدار کاهش تولید ائتلاف اوپک پلاس با اجرای تعهدها در ماه ژوئیه به ۵ میلیون و ۷۵۰ هزار بشکه در روز خواهد رسید، یعنی همان میزانی که در توافق ۲۴ فروردین‌ماه ۱۳۹۹ (۲۰ آوریل ۲۰۲۰) برای سال ۲۰۲۱ آمده است. آیا اوپک پلاس به همین میزان کاهش تولید پایبند است و بر تداوم آن رأی خواهد داد یا عرضه بیشتری در راه است؟ آیا بازار نفت پس از نشست آینده اوپک و اوپک پلاس شگفت‌زده خواهد شد؟ آیا اوپک و متحدانش روند موجود مدیریت بازار را حفظ خواهند کرد؟ آیا بازگشت ایران به بازار نفت در دستور کار این نشست قرار خواهد گرفت؟ آیا مصرف‌کنندگان نفت خام به تولیدکنندگان آن لبخند خواهند زد؟ آیا قیمت نفت به روند صعودی خود ادامه خواهد داد؟ برای یافتن پاسخ این پرسش‌ها باید تا پایان نشست اوپک و سپس اوپک پلاس صبر کرد. قیمت سبد نفتی اوپک از ۴۶ دلار و ۴۳ سنت در ۳۰ نوامبر ۲۰۲۰ و هم‌زمان با یکصدوهشتادمین نشست اوپک به ۷۳ دلار و ۳۴ سنت در ۲۹ ژوئن ۲۰۲۱ (هشتم تیرماه ۱۴۰۰) رسیده است، یعنی افزایش ۲۶ دلار و ۹۱ سنتی.
نظر شما