به گزارش شانا به نقل از پژوهشگاه صنعت نفت، صابر محمدی گفت: میدان آذر با بیش از ۴ میلیارد بشکه ذخیره نفت درجا و تولید نفت سبک، همچنین ساختار زمین‌شناسی ویژه و توالی لایه‌های پرفشار و کم‌فشار، حفاری در این میدان را به یکی از سخت‌ترین و پرچالش‌ترین حفاری‌ها تبدیل کرده است.
وی ضمن اشاره به اینکه ترکیب سیال میدان آذر حاوی درصد بالایی گاز سولفید هیدروژن و دی‌اکسید کربن است، تصریح کرد: وجود این گازها، شرایط به‌شدت خورنده‌ای را ایجاد می‌کند که از یک‌سو استفاده از آلیاژهای خاص مقاوم در برابر خوردگی را در تجهیزات درون‌چاهی، خطوط لوله و تأسیسات سرچاهی و فرآورش اجتناب‌ناپذیر کرده است و از سوی دیگر به‌دلیل خورندگی بالای سیال، عملیات اسیدکاری در چاه‌های این میدان با چالش و مشکلات عدیده‌ای همراه است.
به گفته مجری طرح تضمین جریان و بهبود تولید در میدان نفتی مشترک آذر، در اوایل آغاز اکتشاف و توسعه این میدان مشترک قرار بر این بود که از توانمندی و تجربه شرکت‌های خارجی بزرگ در توسعه این میدان عظیم و پیچیده استفاده شود که به‌دلیل شرایط تحریمی وارده بر کشور این مهم میسر نشد. در این زمینه بخش مهمی از فعالیت‌ها طی سه قرارداد و پروژه به‌هم‌پیوسته از سال ۱۳۹۸ تاکنون به پژوهشگاه صنعت نفت واگذار شد.
محمدی در ادامه به پروژه نخست تحقیقاتی میدان آذر که با همکاری پژوهشگاه صنعت نفت و شرکت سروک آذر صورت گرفته است اشاره کرد و گفت: هدف اصلی در پروژه اول نیز بررسی رفتار ترمودینامیکی سیال پیچیده مخزن در گستره میدان، تعیین شرایط تشکیل رسوبات آلی آسفالتین و وکس و انتخاب بازدارنده مناسب رسوبات آسفالتین وکس بوده است که در بخش پایانی این پروژه بازدارنده‌های مختلف خوردگی به‌منظور کنترل خوردگی در تجهیزات و ادوات تولیدی بررسی شد.
وی شناخت سیال و تعیین شرایط عملیاتی و بحرانی تشکیل رسوبات آلی در چاه‌های میدان را از دستاوردهای ویژه این پروژه خواند و اعلام کرد: در این پروژه که ۶ ماه است به اتمام رسیده، بازدارنده‌های بهینه رسوبات آسفالتین و واکس در این میدان تعیین و سازوکارهای اصلی تأثیرگذار مابین رسوبات و بازدارنده‌ها شناخته شد و سرانجام نیز مناسب‌ترین بازدارنده خوردگی با تعیین شرایط بهینه تزریق برای استفاده در فرآیند تولید از میدان تعیین شد.
تزریق پیوسته بازدارنده رسوب آسفالتین به چاه‌های میدان آذر
به گفته مجری طرح تضمین جریان و بهبود تولید در میدان نفتی مشترک آذر هم‌اکنون در چاه‌های تولیدی این میدان تزریق پیوسته بازدارنده رسوب آسفالتین و بازدارنده خوردگی با نظارت پیوسته پژوهشگاه صنعت نفت در حال انجام است.
محمدی در ادامه به پروژه دوم که تا پایان خردادماه ۱۴۰۱ تعریف شده است، اشاره کرد و گفت: در این پروژه از یک سو آسیب‌شناسی عملیات اسیدکاری در چاه‌های میدان آذر و بهینه‌سازی فرمولاسیون پکیج اسید در عملیات اسیدکاری چاه‌های آتی در دستور کار قرار گرفت و از سوی دیگر نیز مطالعه و بررسی ظرفیت آسیب سازندی ناشی از سیال حفاری گلایکولی از بخش‌های مهم این پروژه محسوب می‌شود.
وی افزود: در فاز آخر این پروژه مطالعه آزمایشگاهی فرآیندهای ازدیاد برداشت پایه آبی با تکیه بر سیالات نوین در این حوزه انجام خواهد شد و در این بخش عملکرد سناریوهای مختلف در تولید از میدان بررسی شده و محدودیت‌ها و مزایای هر روش مورد مطالعه و بررسی قرار خواهد گرفت.
مجری طرح تضمین جریان و بهبود تولید در میدان نفتی مشترک آذر بهینه‌سازی پکیج‌های اسیدکاری در چاه‌های مختلف میدان آذر را از مهم‌ترین دستاوردهای این پروژه دانست و اظهار کرد: برای نخستین بار در ایران، پکیج‌های اسیدکاری قبل از تزریق و استفاده در میدان عملکرد آنها توسط آزمایشگاه انگیزش چاه در پژوهشگاه صنعت نفت مورد مطالعه بررسی قرار خواهد گرفت و در صورت نیاز بهینه‌سازی خواهد شد.
محمدی در همین باره ادامه داد: سال‌های گذشته، در عملیات اسیدکاری در میدان‌های مختلف، سیالات اسیدکاری بدون بررسی دقیق در میدان استفاده شده است که نتایج آن نیز با شکست در عملیات و مشکلات عدیده‌ای در فرایند تولید از میدان مواجه شده است.
به گفته وی، پروتکل بررسی پکیج‌های اسیدکاری در مرحله سنتز مواد و ماقبل از استفاده در میدان، برای نخستین بار در میدان آذر و با مشارکت مؤثر پژوهشگاه انجام گرفته است که این موضوع منجر به تولیدی ایمن و صرفه اقتصادی بالایی خواهد شد.
مجری طرح تضمین جریان و بهبود تولید در میدان نفتی مشترک آذر تصریح کرد: در این زمینه پژوهشکده مهندسی نفت پژوهشگاه صنعت نفت با استفاده از دستگاه‌ها و آزمایشگاه‌های منحصربه‌فرد شرایط لایه‌های مورد نظر مخزن از لحاظ دما و فشار را شبیه‌سازی کرده و پارامترهای مؤثر در عملیات اسیدکاری را بررسی نمود؛ برای مثال در مطالعه چاه ۱۳ میدان آذر بهینه‌سازی پکیج اسیدی در کمترین زمان ممکن سبب ارتقای عملیات اسیدکاری، حذف لجن‌های آسفالتینی و ورود یکی از زیرلایه‌های مخزنی به مدار تولید شده است.
محمدی افزود: همه بخش‌های این پروژه با موفقیت و تأیید کامل کارفرما به اتمام رسیده و تنها بخش باقی‌مانده و در حال بررسی آزمایشگاهی سناریوهای مختلف ازدیاد برداشت پایه آبی است که با تکیه بر روزآمدترین سناریوهای ممکن در حال پیگیری است.
استفاده از اسیدهای هیبریدی به جای سیالات قدیمی در عملیات اسیدکاری میدان آذر
وی ادامه داد: با توجه به نتایج ارزنده و مؤثر حاصل از دو پروژه اول، قرارداد سومی در راستای بهبود تولید در میدان آذر و با تمرکز بر بهینه‌سازی سیالات پیش‌تزریق و پس‌تزریق همچنین رویکرد جدید امکان استفاده از اسیدهای هیبریدی به جای سیالات قدیمی و معمول در عملیات اسیدکاری تعریف شده است.
مجری طرح تضمین جریان و بهبود تولید در میدان نفتی مشترک آذر گفت: در بخش مهمی از این پروژه عملکرد مواد شیمیایی مختلف مورداستفاده در میدان مانند بازدارنده/ دیسپرسنت/ حلال رسوب آسفالتین، آنتی‌فوم، دمولسیفایر و بازدارنده خوردگی قبل از استفاده در میدان بررسی شده است و دوز بهینه و مشکلات احتمالی در تزریق هر ماده تعیین خواهد شد.
به گفته محمدی، به‌منظور انجام رسالت پژوهشگاه در راستای ارتباط صنعت و دانشگاه و با توافق شرکت مهندسی و توسعه سروک آذر تعدادی از فعالیت‌های نوین در این پروژه به‌صورت پایان‌نامه‌های کارشناسی ارشد و دکترا و با همکاری دانشگاه‌های معتبر کشور در حال انجام است.
نظر شما