به گزارش خبرنگار شانا، حسینعلی محمدحسینی، بعدازظهر امروز (سه‌شنبه، ۱۹ مهرماه) در میزگرد علمی-ترویجی (آموزشی) با عنوان «چالش‌های مدیریت تأمین گاز طبیعی در ماه‌های سرد سال و راه‌های برون‌رفت از آن» در محل مؤسسه مطالعات بین‌المللی انرژی با بیان اینکه کشورهایی که منابع خدادادی ندارند، برنامه‌ریزی‌های مدونی درباره بهینه‌سازی مصرف سوخت داشته‌اند، گفت: شاخص‌های مختلفی درباره بهینه مصرف داریم، مهم‌ترین شاخص شدت مصرف انرژی است که مقدار انرژی برای تولید یک واحد ثروت را نشان می‌دهد.
وی افزود: بررسی روند ۲۰ ساله کشورها نشان می‌دهد این شاخص همواره نزولی بوده است، اما در کشور ما با توجه به اینکه همه نگاه‌ها به سمت افزایش عرضه بوده، همچنان به فکر افزایش تولید انرژی هستیم و بر همین اساس شدت مصرف انرژی بالا رفته است که جز ایران تنها عربستان در این دسته قرار می‌گیرد.
مدیر برنامه‌ریزی تلفیقی شرکت ملی گاز ایران درباره نگاه اقتصادی به این موضوع تصریح کرد: اگر از نگاه اقتصادی بنگریم یک واحد سرمایه‌گذاری در بخش بهینه‌سازی مصرف انرژی، معادل ۱۰ واحد سرمایه‌گذاری در بخش تولید انرژی است، به بیان واضح‌تر اگر یک دلار در بخش بهینه‌سازی سرمایه‌گذاری کنیم، معادل ۷ تا ۱۰ دلار سرمایه‌گذاری برای تولید نفت و گاز است.
محمدحسینی گفت: شرکت ملی گاز ایران با این نگاه برنامه‌های مفصلی برای بهینه‌سازی مصرف انرژی در کشور دارد تا بتواند چالش بهینه‌سازی مصرف گاز را که از مشکلات شرکت ملی گاز است برطرف کند.
تعیین قیمت خوراک گاز با عقلانیت
وی با اشاره به اینکه تکالیفی برای تأمین منابع بودجه سال ۱۴۰۱ از سوی دولت به شرکت ملی گاز ایران ابلاغ شده است، اظهار کرد: هرگونه تغییر در قیمت فروش گاز طبیعی منابع بودجه را تحت تأثیر قرار می‌دهد، در عین حال با توجه به اینکه باید از تولید داخل حمایت بکنیم، در بحث خوراک گاز ممکن است حمایت‌هایی شود البته حمایتی که مبتنی بر عقلانیت باشد و نه رانت خوراک، بر همین اساس بحث‌های مختلفی شده است تا سال آینده به سمت و سویی برویم که در عین حمایت از صنایع منابع تبصره ۱۴ را محقق کنیم.
مدیر برنامه‌ریزی تلفیقی شرکت ملی گاز ایران مقایسه تخفیف خوراک برای صنایع را منوط به عوامل مختلفی از جمله شرایط جهانی دانست و گفت: با توجه به مسائل ژئوپلیتیکی که در منطقه مطرح است، اکنون فرصتی ایجاد شده است تا صادرات گاز بیشتری داشته باشیم، در واقع موضوعی که در بحث خوراک صنایع باید در نظر گیریم، هزینه فرصت صادراتی است که بابت تخفیف می‌پردازیم.
محمدحسینی در تشریح این موضوع گفت: در واقع قیمت ۱۲ هزار تومان به ازای هر مترمکعب در صادرات را باید با قیمت ۵ هزار تومان سقف فروش به صنایع داخلی مقایسه کرد و با توجه به شرایط باید دید چه کاری برای کشور مناسب است.
وی افزود: در واقع اکنون گاز حدود ۶ تا ۷ هزار تومان به ازای هر مترمکعب ارزان‌تر از صادرات به بخش داخلی عرضه می‌شود.
مدیر برنامه‌ریزی تلفیقی شرکت ملی گاز ایران درباره برنامه این شرکت برای اصلاح تعرفه گاز در بخش خانگی توضیح داد: برای بخش خانگی نیز اصلاح را به‌گونه‌ای در نظر گرفته‌ایم که بدمصرف‌ها، پرمصرف‌ها و یارانه بگیران پنهان گاز کنترل شوند و از محل صرفه‌جویی بتوانیم صادرات بیشتری داشته باشیم و در واقع کسانی که طبق الگو، مصرف‌کننده گاز هستند، کمترین افزایش را تجربه می‌کنند.
قیمت دستوری انگیزه‌ای برای مصرف باقی نمی‌گذارد
محمدحسینی با بیان اینکه در کشورهای دیگر تعیین قیمت گاز بر اساس عرضه و تقاضاست، افزود: برای نمونه یک شرکت خصوصی گاز وارد می‌کند و این مصرف‌کننده است که برای تولید خود باید ببیند خرید با چه قیمتی دارد و این موضوع قیمت را همسو با قیمت‌های جهانی پیش می‌برد که انگیزه‌ای برای بهینه‌سازی مصرف سوخت در بخش‌های تجاری و صنایع می‌شود، این در حالی است که در ایران قیمت دستوری تعیین می‌شود و انگیزه‌ای برای بهینه‌سازی مصرف باقی نمی‌ماند.
وی برای بخش خانگی توضیح داد و گفت: در بخش خانگی نیز ساختمان‌ها در اروپا برچسب انرژی دقیقی می‌گیرند که این رویه برای خریدار و سازنده انگیزه ایجاد می‌کند، این در حالی است که در کشور ما با وجود مبحث ۱۹ مقررات ملی ساختمان، حداقل‌های مصرف انرژی هم رعایت نمی‌شود.
مدیر برنامه‌ریزی تلفیقی شرکت ملی گاز ایران ادامه داد: اروپا میانگین شدت انرژی را از سال ۲۰۰۰ تا سال ۲۰۲۰ میلادی، حدود ۲۰ درصد کاهش داد، در حالی که تولید ناخالص داخلی در همین دوره افزایش یافته است و این دو شاخص از یکدیگر مجزا هستند، در عین حال امسال با توجه به شرایط تأمین انرژی جهانی در اتحادیه اروپا دستور کاهش مصرف گاز ۱۵ درصدی نسبت به میانگین سه‌ساله صادر شده است.
تصمیم‌های بلندمدت برای بهینه‌سازی مصرف
محمدحسینی با بیان اینکه آمریکا به‌عنوان بزرگ‌ترین تولیدکننده گاز، سالانه بیش از ۹۰۰ میلیارد مترمکعب گاز تولید می‌کند، گفت: این کشور ۳۸۶ مخزن ذخیره‌سازی زیرزمینی دارد. روسیه در رتبه دوم تولید نیز ۲۳ مخزن زیرزمینی دارد، آلمان ۴۷، اوکراین ۱۳ و ایتالیا ۱۳ مخزن با ظرفیت و بازدهی بالا دارند اما ما در کشور تنها دو مخزن داریم.
وی افزود: در واقع مدیریت تولید و مصرف یک شبه و یک ساله نیست، بلکه به تصمیم‌گیری بلندمدت برمی‌گردد و توسعه یک مخزن حداقل ۶ سال زمان می‌برد.
مدیر برنامه‌ریزی تلفیقی شرکت ملی گاز ایران تأکید کرد: با تمام این مشکلات تمام هم‌وغم ما افزایش مخازن ذخیره‌سازی است تا بتوانیم ظرفیت ذخیره‌سازی را به نُرم جهانی برسانیم تا حداقل ۱۰ درصد مصرف را پوشش دهد و از ۳ میلیارد ذخیره‌سازی در سال به ۵.۵ میلیارد مترمکعب برسیم.
محمدحسینی درباره برنامه‌های این شرکت برای بهینه‌سازی مصرف انرژی نیز گفت: در بخش بهینه‌سازی همه اسناد و مدارک فعالیت کشورهای پیشرفته در این زمینه را مطالعه کردیم و قرار است بخشی ان‌شاءالله آیین‌نامه و بخش‌نامه شود تا در قالب مصوبه هیئت دولت ابلاغ شود.
نظر شما