به گزارش خبرنگار شانا، به‌تازگی گزارشی تحت عنوان «بازارهای نفتی در سال ۲۰۲۵ – واگرایی در روایت» از سوی بسام فتوح و آندریاس اکونومو از مؤسسه مطالعات انرژی آکسفورد منتشر شده است که طبق آن  بازار نفت از نظر عوامل مختلف بررسی و واکاوی شده است. این مقاله نشان می‌دهد چگونه عدم اطمینان در بازار نفت در سال ۲۰۲۵ سبب شده روایت‌ها از بازار نفت از سوی سازمان‌ها و مؤسسات مختلف، دارای واگرایی در برآورد اعداد و ارقام باشد.

در این گزارش قصد داریم به صورت خلاصه، نگاهی به عوامل مؤثر بر بازارهای نفتی در سال ۲۰۲۵ از منظر نویسندگان این گزارش داشته باشیم. 

گرایش‌های مختلف در پیش‌بینی وضعیت بازار نفت برای سال ۲۰۲۵ 

در مورد پیش‌بینی‌های موجود درباره تراز عرضه و تقاضا در بازار نفت در سال ۲۰۲۵ اختلاف‌های قابل‌توجهی مشاهده می‌شود. برخی سازمان‌ها مانند آژانس بین‌المللی انرژی (IEA)، بانک آمریکایی مورگان استنلی (Morgan Stanley)، گروه رسانه‌ای آرگوس (Argus) و اداره اطلاعات انرژی آمریکا  (EIA) مازادی حدود ۴۱۰ تا ۹۰۰ هزار بشکه در روز را تخمین می‌زنند، در حالی که سایر مراجع مانند مؤسسه مطالعات انرژی آکسفورد (OIES) و بانک استاندارد چارترد (Standard Chartered  Research) کسری ‌حدود ۲۰۰ تا ۲۴۰ هزار بشکه در روز را تخمین زده‌اند.

بررسی‌های سال ۲۰۲۴

پیش‌بینی‌های سال ۲۰۲۴ به‌دلیل تغییرات در ارقام تراز عرضه و تقاضا به‌ویژه مواردی مربوط به تقاضای نفت چین دشوار و متغیر بود. مؤسسه مطالعات انرژی آکسفورد، کسری ۴۷۰ هزار بشکه در روز را برای سال ۲۰۲۴ تخمین زده بود، در حالی که گروه رسانه‌ای آرگوس، کسری ۱۰۰ هزار بشکه در روز را پیش‌بینی کرد. در همین حال پیش‌بینی اوپک از این مراجع فاصله بسیار زیادی داشت و کسری ۱.۴ میلیون بشکه در روز را در نظر گرفته بود که نشان‌دهنده واگرایی روایت‌ها نزد این مؤسسات و سازمان‌ها است.

پیش‌بینی تقاضا برای سال ۲۰۲۵

تقاضای جهانی نفت برای سال ۲۰۲۵ و بر اساس برآورد آکسفورد ۱.۳ میلیون بشکه در روز پیش‌بینی شده  که بالاتر از پیش‌بینی‌های آژانس بین‌المللی انرژی و مورگان استنلی بوده، اما کمی پایین‌تر از برآورد اوپک یعنی  ۱.۴ میلیون بشکه در روز است.

رشد تقاضا تحت تأثیر محصولات جانبی از قبیل ال‌پی‌جی و نفتا و به‌دلیل احداث واحدهای جدید پتروشیمی در چین و پس از آن بنزین و سوخت هواپیما خواهد بود. تقاضای گازوئیل/ دیزل نیز به‌طور کلی بهبود خواهد یافت.     

عوامل عرضه اعضای اوپک‌پلاس

عرضه نفت خام اعضای غیر اوپک‌پلاس در سال ۲۰۲۵ بر اساس گزارش آکسفورد با رشد ۹۱۰ هزار بشکه در روز، بازگشت به دینامیکی قوی‌تری را نشان می‌دهد و دلیل آن افزایش تولید کشورهای آمریکا، گویان، برزیل و کانادا خواهد بود.

عرضه جهانی NGLs و سایر مایعات نیز با رشد ۴۵۰ هزار بشکه در روز پیش‌بینی می‌شود که منجر به رشد کلی (مایعات نفتی) به میزان ۱.۴ میلیون بشکه در روز در عرضه غیر اوپک‌پلاس خواهد شد.

سیاست‌های اوپک‌پلاس

اوپک‌پلاس در پنجم دسامبر ۲۰۲۴ توافق کرده است که تا دسامبر ۲۰۲۶، تعدیلات داوطلبانه تولید خود را ادامه دهد و در همین حال، از مارس ۲۰۲۵ افزایش تدریجی تولید را آغاز کند. اگر اوپک‌پلاس تعدیلات داوطلبانه تولید خود را برای یک دوره سه‌ ماهه دیگر تمدید کند، تعادل در بازار در سال ۲۰۲۵ محدودتر خواهد شد و کسری پیش‌بینی‌شده از ۲۴۰ هزار بشکه در روز  به ۵۱۰ هزار بشکه در روز خواهد رسید.

عوامل ژئوپلیتیکی

تحریم‌های روسیه، ایران و ونزوئلا همچنان تأثیراتی بر معاملات و قیمت‌های نفت دارند. صادرات نفت خام روسیه به چین و هند به‌ویژه پس از تحریم‌های سخت‌گیرانه‌تر بایدن به‌طور چشمگیری افزایش یافته است. تحریم‌های ایران و ونزوئلا نیز در دوره ترامپ دوباره شدت گرفته است که می‌تواند تأثیراتی بر صادرات نفت این کشورها داشته باشد.

روابط تجاری و گمرکی

گمرک‌ها و واکنش‌های مقابله‌ای بین ایالات متحده و چین معاملات نفت خام را تغییر می‌دهد که می‌تواند به‌دلیل محدودیت دسترسی به منابع تحریم‌شده، به کاهش در ورودی پالایشگاه‌ها منجر شود. حرکت تجاری به‌ویژه با افزایش ظرفیت خط لوله TMX در کانادا، به سمت بازار آسیا کشیده شده است.

عدم قطعیت در سال ۲۰۲۵

بازار نفت در سال ۲۰۲۵ به‌ویژه به‌دلیل سیاست‌های ترامپ و تأثیرات آن بر تقاضا و عرضه نفت با عدم قطعیت‌های فراوانی مواجه است. قیمت مرجع نفت خام برنت دریای شمال برای سال ۲۰۲۵ در یک بازه قیمتی بین ۷۲ تا ۸۳ دلار به ازای هر بشکه به مقدار ۷۷ دلار در ازای هر بشکه پیش‌بینی شده است.