آمارهای منتشره در حوزه انرژیهای تجدیدپذیر در سطح جهان، عموماً با تاخیر همراه است. به دلایلی که بر نگارنده مشخص نیست؛ مراجع آماری و تخصصی این حوزه، معمولاً آمارهای خود را با تاخیرهای زیاد منتشر می‌کنند.

هرچند در حال حاضر شاهد قیمتهای نزولی هستیم؛ اما عقل محال‌اندیش همواره بر این اعتقاد است که امکان صعود قیمتها در آینده (چه دور و چه نزدیک) وجود دارد.

از سوی دیگر باید توجه کنیم که میزان بودجه‌های تحقیقاتی دولتها در این حوزه، الزاما روند صعودی نداشته و چنین نبوده که همواره دولتهای مختلف از این پروژه‌ها حمایتهای بی‌دریغ کرده باشند.

آمارهای سال 2013 نشان می‌دهد که سرمایه گذاری جدید در این حوزه در حدود 214 میلیارد دلار است. جالب است بدانیم که از منظر مقایسه‌ای، این میزان حدود 13 درصد به نسبت سال قبل از آن کمتر بوده است . می‌دانیم اوج میزان سرمایه‌گذاری در سال 2011 اتفاق افتاده و لذا میزان سال 2013 به نسبت آن؛ یک کاهش 24 درصدی را نشان می‌دهد.(البته این ارقام بدون احتساب پروژه های برقآبی بزرگتر از 50 مگاوات محاسبه شده است)

این ارقام واقعاً خلاف آن ادعاهایی است که همواره از جانب متولیان بخش انرژی در کشورهای غربی مطرح می‌شود.

حال اگر رقم مربوط به نیروگاههای برقآبی با ظرفیت بیشتر از 50 مگاوات را به این مجموعه اضافه کنیم؛ آنگاه مجموع سرمایه گذاری جدید در حوزه‌ تجدیدپذیرها در سال 2013 دست کم به مرز 250 میلیارد دلار خواهد رسید.

اکنون باید یک سئوال مطرح کرد که چرا شاهد دومین سال پیاپی کاهش سرمایه گذاری در این حوزه هستیم؟ این مطلب از آن جهت اهمیت دارد که سالهای گذشته به مدت چندین سال، یک رشد دائم در این زمینه پدید آمده بود.


برای پاسخ به این سئوال؛ مراجع مختلف تحلیلی؛ دلایل متفاوتی ذکر کرده‌اند. اما آنچه مسلم است این که یکی از دلایل اصلی می‌تواند « قطعیت نداشتن»  سیاستهای تشویقی در اروپا و آمریکا باشد. از سوی دیگر می‌دانیم که میزان حمایتهای پشتیبانی با توجه به گذشت زمان در برخی کشورها دچار کاهش شده است.

گفته می‌شود که فقط در اروپا میزان سرمایه گذاری در مقایسه با سال 2012 به یک کاهش اعجاب‌انگیز 42 درصدی رسیده است.

گویا در سال 2013؛ عملاً هشت سال پیاپی در افزایش سرمایه گذاری در کشورهای در حال توسعه هم «پایان» پذیرفته است!

البته این کاهش در شاخصهای سرمایه گذاری، می‌تواند دلایل متعددی داشته باشد، مانند کاهش شدید در هزینه‌های فن‌آورانه‌ مورد نیاز .

بررسی شاخصها نشان می‌دهد که سامانه‌های « فتو ولتاییک» در سال 2013 به سطح بی‌نظیری از « نصب » رسیده که ملازم با یک کاهش 20 درصدی در سرمایه گذاری برای سیستمهای مربوطه بوده است.

برای مثال در آمریکای لاتین ؛ توفیقاتی حاصل آمده و در زمینه‌ ساخت و تولید توربینهای خشکی و بادی و تجهیزات فتو ولتاییک؛ شاهد گزارشهایی دال بر «هزینه های پایین‌تر» و یا «بهره‌وری مطلوب‌تر» بوده‌ایم.

البته هرچند روندهای سرمایه‌گذاری کاهش یافته اما در برخی موارد، استثناهایی نیز برای چند کشور مشاهده شده است که برجسته‌ترین آن مربوط به کشور ژاپن بوده است.

میزان سرمایه گذاری در این حوزه در سال 2013 نسبت به سال قبل از آن حدود بالای 70 درصد رشد نشان داده است.

و یا کانادا، شیلی، نیوزیلند، انگلستان و اروگوئه هم به افزایش سرمایه‌گذاری روی آورده‌اند.

مورد جالب دیگر هم؛ کشور چین است که هرچند شاهد کاهش کلی سرمایه گذاری بوده‌ایم اما این کشور در زمینه تجدیدپذیرها در مقایسه با تمام اروپا، سرمایه گذاری بیشتری صورت داده است. گفته شده که چه بسا سرمایه گذاری در «ایجاد ظرفیت تجدیدپذیر»، از بخش سوختهای فسیلی بیشتر بوده است!

قطعاً می‌توان ادعا کرد که در سال 2013 انرژی خورشیدی اساساً پیشروترین حوزه‌ در زمینه سرمایه گذاری بوده است.

بالغ بر 51 درصد از مجموع سرمایه گذاری در حوزه تجدیدپذیرها و سوختها؛ مربوط به بخش خورشیدی است که رقم آن را حدود بالای 113 میلیارد دلار ذکر کرده‌اند و حدود 85 درصد آن مربوط به انرژی فتوولتاییک است.

در مرحله‌ بعدی؛ به انرژی بادی می‌رسیم که فقط حدود 80 میلیارد دلار سرمایه‌گذاری به خود جلب کرده است.

نسرین محبیان