به گزارش شانا به نقل از ایرنا، پایگاه خبری یادشده نوشت؛ در ماه های اخیر، مقامات ایرانی به مشتریان بالقوه اروپایی، عرضه کنندگان بالقوه حوضه دریای خزر و کشور منتقل کننده گاز دریای خزر به اروپا (ترکیه) علامت داده اند که ایران نه فقط آماده ورود در این بازی است بلکه بدون مشارکت ایران، کریدور گاز جنوبی اتحادیه اروپا سال ها طول خواهد کشید تا تحقق یابد و یا هرگز تحقق نخواهد یافت.

البته، به دلیل تیره شدن روابط اروپا با کرملین در جریان اتفاقات اوکراین، صادرات گاز به کریدور گاز جنوبی در حال کاهش است. موضوعی که اهمیت آن برای دولت های اروپایی در حال افزایش است.

یک نگاه سریع به نقشه نشان می دهد چرا ایران، دومین دارنده ذخایر گاز در جهان، در مکان خوبی برای فروش گاز به اروپا قرار دارد. ایران به کشورهای غنی از گاز حوضه دریای خزر متصل است و گاز این کشورها نیز می تواند از طریق ایران به اروپا منتقل شود.

تحریم های بین المللی علیه ایران به دلیل برنامه هسته ای این کشور توانایی این کشور را برای فروش گاز و نفت در بازارهای جهانی و یا مشارکت در پروژه های خط لوله بین المللی بشدت کاهش داده است.

آخرین دور گفت و گوها میان ایران و قدرت های جهانی (اعضای دایم شورای امنیت سازمان ملل شامل بریتانیا، چین، فرانسه، روسیه و ایالات متحده آمریکا به علاوه آلمان) به نظر می رسد تهران را متقاعد کرده که در حال نزدیک شدن به زمان لغو تحریم ها است و نفت و گاز ایران در دسترس بازارهای جهانی قرار خواهد گرفت.

اما این فرایند بسیار پیچیده است و کسانی هستند که احساس می کنند تهران، استعداد خود در این زمینه را بیش از اندازه برآورد کرده است.

ایران چندین ماه بود که به آمادگی خود برای ورود به کریدور برنامه ریزی شده گاز اتحادیه اروپا اشاره می کرد. اما در ماه اوت (مرداد) وقتی که یکی از مقامات ارشد ایران در مورد احیای پروژه خط لوله گاز ناباکو صحبت کرد، تهران مستقیما به قلب اروپا پیام فرستاد.

علی ماجدی اعلام کرد که کشورش برای عرضه گاز به اروپا از طریق ناباکو آماده شده است.

پروژه ناباکو پس از اینکه آذربایجان در ژوئن سال 2013 تصمیم گرفت گاز خود را از طریق خط لوله ترانس - آدریاتیک صادر کند، کنار گذارده شد. پروژه گاز ناباکو برای انتقال 31 میلیارد مترمکعب گاز به بامگارتن اتریش (قطب گازی این کشور) تعریف شده بود که بخشی از کریدور گاز جنوبی را نیز شامل می شد. لیکن این پروژه با مشکلاتی مواجه شد که عرضه کنندگان بالقوه را متقاعد به امضای قراردادهای دیگری کرد.

ماجدی با بیان آنکه ایران به عنوان عرضه کننده گاز آماده امضای قرارداد است، افزود: نمایندگان دو شرکت اروپایی که از ایران دیدن کرده اند، در مورد مسیرهای بالقوه ای که می تواند گاز ایران را به اروپا منتقل کند، گفت و گو کرده اند.

وی ادعا کرد، جمهوری آذربایجان، ذخایر کافی برای پرکردن این خط لوله را ندارد.

ایرنا، خبرگزاری رسمی ایران با اعلام اظهارات ماجدی خبر داد، برآورد شده است تولید میدان دور از ساحل شاه دنیز 2 آذربایجان در دریای خزر از 8 میلیارد متر مکعب در سال تجاوز نکند. بنابراین حتی اگر گاز آذربایجان از طریق خط لوله ناباکو عرضه شود، سالانه 23 میلیارد مترمکعب دیگر نیز گاز برای انتقال از طریق این خط لوله مورد نیاز است.

حجت الاسلام والمسلمین حسن روحانی رییس جمهوری ایران در حاشیه گردهمایی عمومی سازمان ملل در ماه سپتامبر (آذر) در نشست با هانس فیشر همتای اتریشی خود با اشاره به خط لوله ناباکو، گفت: جمهوری اسلامی ایران می تواند یک عرضه کننده قابل اتکای انرژی برای اروپا باشد.

روحانی مخاطب خود را می شناخت، زیرا در اجرای پروژه چند میلیارد دلاری ناباکو، شرکت او.ام.وی اتریش پیشگام بود.

در آغاز ماه فوریه، عزیزاله رمضانی مدیر بخش روابط بین الملل شرکت ملی گاز ایران، گفت: کشورهای اروپایی نمی توانند به دلایل سیاسی از ایران گاز وارد کنند.

وی در مورد یک نوع جدید سرمایه گذاری روی پروژه های نفت و گاز که اخیرا برای افراد سرمایه گذار میسر شده و می تواند جذاب ترین سرمایه گذاری در تاریخ معاصر باشد، صحبت کرد و افزود: پیشنهاد ما رساندن گاز ترکمنستان و آذربایجان به ایران و سپس انتقال آن از طریق ترکیه به اروپا است، زیرا این مسیر اقتصادی ترین راه برای انتقال گاز به اروپا است.

وی به طور ویژه به مسیر جایگزین یعنی پروژه خط لوله ترانس - کاسپین به عنوان مسیر گران و غیرعملی اشاره کرد.

ایده خط لوله ترانس - کاسپین برمی گردد به اواسط دهه 1990 و برای صادرات گاز ترکمنستان از طریق یک خط لوله زیر آبی از بستر دریای خزر به آذربایجان پیش بینی شده است. در آذربایجان این گاز به خط لوله دیگری منتقل و به غرب فرستاده می شود.

ترکیه در انتقال گاز آذربایجان، ایران یا ترکمنستان به اروپا نقش کلیدی را دارد. ترکیه و آذربایجان در احداث خط لوله ترانس - آناتولی با یکدیگر همکاری می کنند. این خط لوله 16 میلیارد مترمکعب گاز را منتقل خواهد کرد که 6 میلیارد مترمکعب آن به ترکیه و 10 میلیارد متر مکعب آن به خط لوله ترانس - آدریاتیک منتقل می شود.

در پروژه اصلی ناباکو نیز خط لوله ای پیش بینی شده بود که از گرجستان و یا مرز ایران رد شده و با عبور از میان ترکیه گاز را به اروپا منتقل می کرد.

ایران، خط لوله ای به ترکیه دارد که از طریق آن سالانه 10 میلیارد مترمکعب به این کشور گاز صادر می کند.

البته، برای کریدور گاز جنوبی، احداث چند برابر خط لوله از حوضه دریای خزر و ایران مورد نیاز است تا به طور موثری واردات گاز اروپا از روسیه را کاهش دهد.

روسیه در سال 2014 معادل 155 میلیارد مترمکعب به اروپا گاز صادر کرده که خط لوله ترانس - آدریاتیک تنها 10 میلیارد متر مکعب آن را انتقال داد.

ایران براساس آمار تجدید نظر شده ژوئن 2014 شرکت نفتی بریتیش پترولیوم انگلستان، 33.8 تریلیارد متر مکعب گاز دارد در حالی که ترکمنستان دارای 17.5 تریلیارد مترمکعب گاز است.

بر اساس اطلاعات مدیریت انرژی آمریکا، روسیه با داشتن 48.7 تریلیارد متر مکعب گاز، بیشترین حجم ذخایر گازی جهان را دارا است، اگرچه بریتیش پترولیوم ذخایر گازی روسیه را خیلی کمتر از 31.3 تریلیارد مترمکعب گزارش کرده است.

در هر صورت، ایران و ترکمنستان روی هم بیشتر از روسیه گاز دارند و ذخایر گازی آذربایجان نیز بالغ یک تریلیارد متر مکعب است.

** موانع
اما، تهران و مسکو اخیرا متحد شده اند. فروش گاز ایران یا اجازه انتقال دادن به گاز آذربایجان و ترکمنستان به اروپا حتما به فروش گاز شرکت گازپروم روسیه صدمه می زند. بنابراین اگر ایران برای صادرات گاز به اروپا برنامه ریزی کند رابطه خود با روسیه را با مشکل مواجه می کند.

همچنین سوالاتی درباره زیرساخت های ایران وجود دارد.

الهام شباب مدیر مرکز مطالعات نفت آذربایجان در اوایل فوریه (اواسط بهمن) نوشت؛ زیرساخت مناسبی در ایران نیست که انتقال گاز ترکمنستان به مرز ترکیه را میسر کند.

وی گفت: ایران خط لوله هایی ساخته است که گاز را از جنوب این کشور به شمال آن منتقل می کند اما خط لوله ای در این کشور وجود ندارد که شمال شرقی ایران (هم مرز با ترکمنستان) را به شمال غربی آن (هم مرز با ترکیه) متصل کند، در نتیجه ایران در کوتاه مدت نمی تواند گاز دریای خزر را به اروپا منتقل کند.