هر دو اما یک هدف مشترک دارند. می‌خواهند افزایش پایدار و فرارونده تولید نفت را با عزمی جدی به یک خواست ملی بدل کنند و راهکار را در اراده ملی می‌بینند؛ منتها در مسیری سنگلاخ که از یسار و یمین، ان قلت و آیه‌های یاس و تردید و تشکیک بیداد می‌کند. غصه قصه در اینجای کار است که دلواپسی ِ دلواپسان برجام،گریبان نفت را هم رها نمی‌کند؛ حالا سیاست و فرهنگ و جامعه و چیزهایی از این دست، پیشکش. کار تا جایی رسیده که مدیران سطح یک نفتی، هر لحظه بیم آن دارند که هر چه رشته اند، در دالان‌های هزارتوی سیاست‌های معلوم الحال، پنبه شود. پس اینچنین است که جهاد نفتی این روزها باید در چند جبهه و توامان پیش برود. یکی در جبهه‌های ستاد و دیگری در جبهه‌های صف. بیژن عالیپور یکی از آن دست مردانی است که در هر دو جبهه حضوری فعال دارد. این روزها پیدا کردنش کار حضرت فیل است. خب بدیهی است که سخت مشغول مدیریت بر افزایش تولید در قطب نفت کشور در شرکت ملی مناطق نفتخیز جنوب است و نباید هم به آسانی پیدایش کرد. با این وصف اما نیک آگاه است که اگر کمیت اطلاع رسانی در این جهاد بزرگ بلنگد، کار بچه‌های نفت آنچنان که باید دیده نمی‌شود و نیز دلواپسان فرصت می‌یابند که از هر دری، ناروایی را به تلاشگران عرصه نفت روا کنند.

فرصت گفت‌و‌گو با عالیپور؛ مدیرعامل شرکت ملی مناطق نفتخیز جنوب چندان فراخ نبود که بتوانیم سئوالات پرشمارمان را از او بپرسیم. پس تنها به پنج پرسش بسنده کردیم تا در گام نخست خوانندگان از کلیت تلاش کارکنان در مجموعه مناطق نفتخیز جنوب و نیز گرفتاری‌های بسیار و عدیده افزایش استراتژیک تولید در مقطع کنونی آگاه شوند. در این گفت‎وگو عالیپور اعداد حیرت انگیزی را بیان کرده است که هر یک گویای ابعاد باورنکردنی جهاد نفتی این روزها هستند. خواندن این پرسش و پاسخ را از دست ندهید:

گفته می‌شود که افزایش تولید نفت کشور در دوره پسابرجام به‎ویژه در مناطق نفتخیز جنوب یک عملیات بزرگ و تاریخی بوده است؛ این موضوع را چگونه تبیین می‌کنید؟

این یک واقعیت است و رویدادی مهم که به نظر می‌رسد به خوبی رسانه ای نشده و پوشش داده نشده است.

مرداد ماه امسال در همایشی که از سوی جهاد کشاورزی برگزار شد، طرح افزایش تولید مناطق نفتخیزجنوب در دوران پسابرجام به عنوان طرح برتر جهادی شناخته شد و گزارش مدیریت تولید در این زمینه از سوی نخبگان و اندیشمندان حاضر در این همایش بسیار مورد استقبال قرار گرفت.

به هر روی این موفقیت نتیجه برنامه ریزی مدیریتی و مشارکت و هماهنگی مجموعه کارکنان صف و ستاد بوده است که توانسته اند در دو مقطع تحریم و پساتحریم طرح حفظ آمادگی تولید را با دقت و ظرافت دنبال کنند و طی کمتر از سه سال حجم بزرگی از کارهای عقب مانده در زمینه تعمیرات اساسی و حتی بازسازی تاسیسات را در کنار اقدامات ویژه مهندسی در چاه‎ها و مخازن به انجام رسانند.

 برای مثال در این مدت بیش از 22 هزار مورد اقدامات مهندسی درون چاهی و سرچاهی توسط مدیریت امور فنی و شرکت‌های بهره‌بردار انجام شد تا چاه‎هایی که در دوره رکود تولید و کاهش تکلیفی قرار گرفته بودند، آمادگی لازم را برای از سرگیری تولید داشته باشند.

بیش از پنج هزار مورد تعمیرات اساسی تاسیسات و تجهیزات داشتیم. در حدود بیش از چهار هزار اقدام در زمینه اصلاحیه‌های فرایندی انجام دادیم. 350 مورد تعمیرات اساسی توربین و کمپرسور انجام شد و تمام این کارها در شرایط سخت مالی و کمبود شدید نقدینگی صورت گرفت.

این شرایط در کنار مطالبات پرداخت نشده پیمانکاران و همکاران بخش خصوصی صنعت و کمبود شدید بودجه جاری وضعیتی را به وجود آورده بود که هر شرکت دیگری به جز مناطق نفتخیز قادر به تحمل و عبور از آن نبود. ما در این مدت از اعتبار شرکت و مدیران به نفع کنترل اوضاع و ادامه همکاری کارکنان و بخش خصوصی بهره گرفتیم و موفق به انجام کاری شدیم که در طول تاریخ صنعت نفت ایران بی سابقه بوده است و از پایین ترین سطوح سازمان تا بالاترین رده‌های مدیریتی در این اقدام نقش ایفا کردند و سهم دارند؛ همه نیروها از جمله 15 هزار نیروی رسمی و نزدیک به 28 هزار نیروی تحت قرارداد، معین و موقت و حجمی و ارکان ثالث.

چرا بی سابقه بوده است؟ این میزان تولید قبل از تحریم‌ها هم وجود داشته است؟

به چند علت از جمله قدمت بخشی از تاسیسات و تجهیزات و فرسودگی خطوط لوله، مشکلات ناشی از بسته بودن طولانی مدت چاه‎ها و تاسیسات، مشخص نبودن دوران کاهش تکلیفی و طولانی شدن زمان آماده باش نیروها برای از سرگیری تولید و بالاخره کمبود کالاها و تحریم‌های ظالمانه که با وجود حجم عظیم تعمیرات اساسی کارخانجات، مخازن و تجهیزات نیاز به تامین کالا را دوچندان می‌کرد.

برای مثال تنها در سال گذشته 2 هزار و 594 مورد سوراخ شدن خط لوله داشته ایم. این خیلی زیاد است. ما قرار بود تولید را در ظرف 6 ماه، 500 هزار بشکه افزایش دهیم اما در کمتر از سه ماه به مرز یک میلیون بشکه در روز رسیدیم. آن هم در شرایطی که ذکر شد.

اما بحث مهم‌تر نگرانی بزرگ مسئولان و از جمله وزیر نفت بود که می‌خواستند این تولید که به مرز 2 میلیون و 960 هزار بشکه در روز رسیده بود پایدار بماند و خوشبختانه ما توانستیم با وجود تمام مشکلات این تولید را پایدار نگهداریم. از این حیث باید بگویم به هیچ زبانی و هیچ روشی نمی‌توانیم از کارکنانمان بابت این زحمات تشکر کنیم.

در سال 93 که تازه سمت مدیریت مناطق را به من محول کرده بودند، مدیریت نظارت بر تولید نفت‌وگاز که در حال بررسی و مانیتورینگ تولید شرکت‌های بهره‌بردار بود وضعیتی را برای ما ترسیم می‌کرد که در آن به عنوان مثال بزرگترین شرکت بهره‌بردار مناطق از ظرفیت حداکثر بیش از یک میلیون بشکه‌ای خود فقط قادر بود 478 هزاربشکه را محقق کند! اما ما با انجام آن حجم کار که گفته شد توانستیم این وضعیت را به کلی دگرگون کنیم و به حداکثر تولید دست یابیم.

برای پایداری تولید چه اقداماتی انجام شده؟

از همان روز اول هر 2 هفته یکبار جلسه پیگیری تولید را برگزار می‌کردیم با حضور همه مدیران. در این جلسات تمامی اشکال ها و نیازها یک به یک برشمرده شده و در قالب طرح‌ها و پروژه‌های متعدد تعریف و به سرعت به مرحله اجرا گذاشته می‌شد. این روند هنوز هم ادامه دارد.

به گفته مسئولان کشور، ما در این یکسال گذشته یک کار بزرگ و جهادی انجام دادیم. امروز به چه چیزی نیاز داریم و چه کمبودهایی داریم که بتوانیم یک جهاد دیگر در زمینه صنعت نفت رقم بزنیم؟

تنها راه افزایش تولید و احداث چاه‌های جدید و توسعه میدان‌های نفتی و از همه مهم‎تر حفظ همین میزان تولید امروز، باید نوسازی و توسعه تاسیسات و احداث کارخانجات جدید از جمله نمکزدایی، تزریق گاز و سرمایه‌گذاری کلان برای توسعه مخازن و افزایش ضریب بازیافت در دستور کار قرار گیرد.

بخش مهمی از تجهیزات ما امروز فرسوده است و تا سال آینده تنها منطقه مسجدسلیمان همه تجهیزات را نوسازی خواهد کرد. بعضی تاسیسات ما مربوط به سال‌های دهه 30 شمسی هستند و تقریبا هیچکدام از تاسیسات ما مربوط به دوران جدید نیستند. برای مثال اگر به خطوط لوله بخواهیم اشاره کنیم می‌توانم بگویم که ما نیاز به سرمایه‌گذاری و اجرای عاجل پروژه‌های نوسازی داریم.

از نظر شما راهکار چیست؟

راهکار در نوسازی است. همانطور که آقای مهندس زنگنه گفته‌اند. باید سرمایه وارد کشور کنیم و از تکنولوژی جدید شرکت‌های دنیا استفاده کنیم. اگر برداشت ما یک درصد افزایش پیدا کند معادل میلیاردها بشکه نفت برای کشور سود خواهد داشت. مثلا ما ازمیدان‌هایی مثل آزادگان بسیار کم برداشت می‌کنیم و این ضعف بزرگی است. بنابراین دو کار باید انجام شود؛ یکی نوسازی و همزمان ازدیاد برداشت.

گفت‎وگوی هفته نامه مشعل