سیانپیسیآی، شاخه بینالمللی شرکت سیانپیسی چین است که بر اساس قرارداد بیع متقابل، فاز نخست میدان مشترک آزادگان شمالی را توسعه داد؛ طرحی که 23 آبان ماه امسال به صورت رسمی از سوی دکتر حسن روحانی، رئیس جمهوری افتتاح شد. حال مذاکره این شرکت با ایران برای توسعه فاز دوم این میدان در حال اجراست، اما این همه فعالیت‌های شرکت ملی نفت چین در ایران نیست. 18 آبان ماه امسال هم کنسرسیوم بینالمللی توتال، سیانپیسی و پتروپارس موافقتنامه اصولی (HOA) توسعه فاز 11 پارس جنوبی را امضا کردند تا این شرکت هم در کنار شرکای ایرانی و فرانسوی خود در صنعت گاز ایران حاضر شود.
چنگ ژونگ لیانگ، مدیر پروژه شرکت ملی نفت چین در طرح توسعه آزادگان شمالی خاطره خوبی از هفت سال حضور در ایران دارد و می‌گوید: «روابط ایرانی‌ها و چینی‌ها از گذشته دور، دوستانه بوده است و علاقهمند به تداوم همکاری با شرکت ملی نفت ایران و گرفتن پروژه‌های بیشتر در ایران هستیم.»
وی در گفتوگو با خبرنگار شانا، درباره طرح توسعه آزادگان شمالی، الگوی جدید قراردادهای نفتی و توسعه فاز 11 پارس جنوبی صحبت میکند.
مشروح این گفتوگو را در ادامه میخوانید:
قرارداد فاز نخست طرح توسعه میدان آزادگان شمالی در سال 2009 امضا شد اما طرح در سال 2016 افتتاح شد، دلیل تاخیر به‌وجود آمده در بهره برداری از این پروژه چیست؟
پیش از این که درباره طولانی شدن مدت زمان اجرای قرارداد صحبت کنم، باید بگویم که پروژه آزادگان شمالی بزرگترین پروژه ما در ایران است که اکنون پس از سال‌ها کار سخت توانستیم آن را به تولید برسانیم. با این حال در درجه نخست باید بگویم رعایت سیاست‌های ایمنی، بهداشت و محیط زیست (HSE) بسیار مورد توجه ماست و از طرف مقامهای محلی به دلیل رعایت این موضوع گواهی کیفیت گرفته‌ایم.
حال می رسیم به سوال شما؛ از آنجا که میدان آزادگان شمالی در یک منطقه مرزی قرار گرفته است، مین‌ها و مواد منفجره زیادی در این منطقه بود که باید پاکسازی میشد. منطقه دارای باتلاق‌های بسیاری بود و همین موضوع آماده کردن زمین را طولانی کرده بود. علت دیگر تاخیر در راه‌اندازی پروژه آزادگان شمالی، موضوع تحریم‌ها بود. ما برای برخی طراحی‌ها به مواد و تجهیزاتی نیاز داشتیم که به خاطر تحریم‌ها قابل خریداری و انتقال به ایران نبودند، بنابراین مجبور شدیم در طراحی هایمان تغییر ایجاد کنیم. حتی در مواردی برخی تجهیزات را خریدیم؛ اما به دلیل تحریم‌ها به ایران منتقل نشدند و ما مجبور به خرید آنها از دیگر شرکت‌ها شدیم که این موضوع هم زمان‌بر بود. انتقال پول مشکل دیگری بود که تاثیر زیادی در سرعت اجرای کار داشت؛ بسیاری از شرکت‌های زیرمجموعه شرکت ملی نفت چین برای دریافت پول و تامین مالی پروژه با مشکل روبرو بودند.
قرارداد توسعه این میدان در زمان تحریم‌ها امضا شد و شما هم نسبت به این محدودیت‌ها آگاهی داشتید؛ با این حال روند اجرای کار کُند بود و پس از این‌که از اجرای پروژه آزادگان جنوبی کنار گذاشته شدید، سرعت کارها در آزادگان شمالی هم بیشتر شد.
سال‌های نخست همدیگر را نمی‌شناختیم و پس از سه سال از هم شناخت پیدا کردیم و کار به مرور شتاب گرفت.
قانع نشدم؛ به نظر می آید کار کردن در ایران برای شما سخت بوده است.
اجازه دهید این طور پاسخ دهم، افزون بر مطالب بالا، شرکت ملی نفت چین برعکس پروژه‌های عراق، برای انجام هر بخش از پروژه باید از طرف‌های ایرانی مجوز می گرفت و گرفتن این مجوزها زمان‌بر بود. می دانید که ما در عراق هم به اجرای پروژه میپردازیم؛ برای نمونه به منظور اجرای یک پروژه 20 میلیون دلاری در این کشور نیازی به دریافت مجوز از دولت نداشتیم و برای اجرای کارها تنها باید روش‌های مورد نظر شرکت ملی نفت چین را دنبال می کردیم؛ اما در ایران همه چیز برعکس است. ما بارها و بارها در طول انجام پروژه مورد سوال قرار می‌گرفتیم و باید به نهادهای مختلفی پاسخ می دادیم؛ همین موضوع انجام سریع پروژه را با مشکل روبرو کرد.
یا برای نمونه بخشی از زمین میدان نفتی آزادگان شمالی معارض داشت و حل این مشکل و خریدن زمین از افراد محلی و رسیدن به توافق با آنها از دیگر مشکلات این پروژه بود؛ انجام این کار زمان زیادی از ما گرفت. آماده نشدن تلمبه خانه غرب کارون هم در کندی روند کار تاثیر داشت.
شرکت ملی نفت چین چقدر تلاش کرد به نیروهای محلی ایران آموزش دهد؟
ما همه اسناد مربوطه و نقشه‌های پروژه را از ابتدا به طرف ایرانی ارائه کردیم و همچنین همه نرم افزارهای لازم برای مدیریت پروژه و نحوه استفاده از آنها را هم در اختیار آنها قرار دادیم. آموزش نیروهای محلی را هم از نظر دور نداشتیم و این کار را هم انجام دادیم.
آیا از کار با ایرانی‌ها راضی هستید؟
من از کار در ایران راضی هستم. هفت سال است که در ایران کار می کنم.
چشمانداز همکاری شرکت ملی نفت چین با شرکت ملی نفت ایران به ویژه با توجه به مذاکرات برای فاز دوم آزادگان شمالی را چگونه می بینید؟
کار در فاز دوم آزادگان شمالی به طور قطع بهتر از فاز نخست این پروژه پیش خواهد رفت؛ زیرا پس از سال‌ها کار با هم، همدیگر را بهتر می‌شناسیم.
چرا مذاکرات توسعه فاز دوم آزادگان شمالی اینقدر طولانی شد؟
همه جزئیات فنی و تجاری لازم برای توسعه فاز دوم آزادگان شمالی را به شرکت مهندسی و توسعه نفت داده‌ایم و مدیران ارشد شرکت ملی نفت چین هم با آقای غلامرضا منوچهری، معاون امور توسعه و مهندسی شرکت ملی نفت ایران، مذاکرات خوبی داشته‌اند. منتظر تیم ایران هستیم تا برای مذاکره به منظور نهایی کردن بخش فنی طرح جامع توسعه فاز دوم به پکن بیایند. پس از نهایی کردن بخش فنی، نوبت مذاکره درباره مسائل تجاری خواهد بود وسرانجام قرارداد امضا خواهد شد.
البته حضور شما تنها به طرح توسعه آزادگان محدود نمی‌شود؛ اخیرا هم موافقتنامه (HOA) طرح توسعه فاز 11 پارس جنوبی بین شرکت ملی نفت ایران و کنسرسیوم توتال، سیانپیسی و پتروپارس امضا شده است.
در قراردادهایی که طرفین بیشتری حضور دارند، امکان استفاده بیشتر از تجربیات متقابل وجود دارد. به نظرم این موافقتنامه یک شروع خوب برای ایران است و از این به بعد شرکت‌های خارجی بیشتری برای امضای قرارداد به ایران خواهند آمد.
نظر شما درباره مدل جدید قراردادهای نفتی چیست؟
در باره قراردادهای جدید، جزئیاتی به جز رئوس قراردادها از مقامهای ایرانی دریافت نکرده‌ایم. به نظر من این‌که اسم قراردادها چه باشد مهم نیست؛ بلکه محتوای قرارداد مهم است. یک قرارداد خوب قراردادی است که منافع سرمایه گذار و مالک پروژه را به صورت یک بازی برنده-برنده تامین کند. برخی مسائلی که در باره قراردادهای جدید نفتی مطرح می شود هم برای ایران و هم برای سرمایه گذاران خارجی مضر است و همچنین لازم است ایران برای جذب شرکت های خارجی قراردادهای جذاب‌تری ارائه کند.
نظر شما درباره رویکرد دولت تدبیر و امید بهویژه وزیر نفت در رابطه با شرکت‌های خارجی فعال در حوزه انرژی ایران چیست؟
ایران و چین روابط تاریخی خوبی با هم دارند و همواره در صحنه جهانی از هم حمایت کرده‌اند. دولت ایران نگاه مثبتی به افزایش همکاری‌ها با چین دارد. در این میان معتقدم آقای زنگنه فرد بسیار مثبتی است و در ملاقات‌هایی که برای حل مشکلات پروژه‌ها با وی داشتیم، همه تلاش خود را برای کمک به حل مسائل انجام داد.
در صورت بازگشت تحریم‌های ایران به هر دلیل، واکنش شرکت ملی نفت چین چه خواهد بود؟
در همه سال‌های تحریم، شرکت ملی نفت چین به کارش در ایران ادامه داد و در صورت بازگشت تحریم‌ها هم به همین شکل عمل خواهیم کرد.
آیا شما شرکت‌های اروپایی را رقیب خود می دانید؟
ما شرکت‌های اروپایی و غربی مثل توتال را رقیب خود نمیدانیم بلکه آنها را شریک و همکار خود میدانیم. شرکت ملی نفت چین اخیرا موافقتنامه همکاری مشترکی را با توتال در ایران امضا کرد. البته چین قراردادهای همکاری زیادی با شرکت های غربی در کشورهای دیگر دارد به عنوان مثال شرکت ملی نفت چین در عراق با شرکت‌های بزرگ نفتی غربی مثل بریتیش پترولیوم، اکسون موبایل و توتال قرارداد همکاری دارد.
هفت سال از زمان حضورتان در ایران می گذرد، علاقه دارید در آینده نیز در ایران حضور داشته باشید؟
روابط ایرانی‌ها و چینی‌ها از گذشته‌های دور دوستانه بوده است. پس از هفت سال ماندن در ایران، مسائل زیادی درباره تاریخ، فرهنگ و سیاست ایرانی‌ها یاد گرفته‌ام. من دوستان زیادی در ایران پیدا کرده ام و در ایران احساس غربت نمی کنم. ما علاقهمند به تداوم همکاری با شرکت ملی نفت ایران و گرفتن پروژه های بیشتر در ایران هستیم. این را هم بگویم من آینده پروژه های مشترک را روشن می بینم.
نگار صادقی- حمدالله عمادی
نظر شما