برآوردهای چند روز اخیر حاکی از آن بود که تمایل عربستان برای معاف کردن ایران از کاهش تولید، کمرنگ شده و به همین دلیل قیمت نفت رو به کاهش گذاشته بود؛ اما در نشست روز چهارشنبه وزیران نفت و انرژی سازمان کشورهای صادرکننده نفت (اوپک) با همراهی عربستان ضمن اعطای این امتیاز به ایران توافق کردند که تولید اوپک را کاهش دهند که آثار آن بلافاصله در بازار نفت ظاهر شد. 

همان طور که بازار نفت بلافاصله و پیش از اجرای تصمیم اوپک از این توافق متأثر شد (زیرا قیمت‌ها در بازار تحت تأثیر انتظارات تعیین می‌شود و از آنجایی که کاهش تولید اوپک، انتظارات بازار را در جهت کاهش عرضه نفت در آینده تغییر می‌دهد قیمت نفت رو به افزایش گذاشت) بازار ارز ایران نیز طبق قاعده باید از همین از روز پنجشنبه تحت تأثیر پیامد این تصمیم قرار بگیرد. چرا که افزایش قیمت نفت به مفهوم افزایش درآمد ارزی و به همین نسبت، تقویت توان مداخله دولت در بازار با ورود بیشتر ارز است. به همین دلیل قاعدتا رشد قیمت‌ها باید متوقف یا حداقل سرعت آن کند شود. 

اما باید هشدار داد که سیاستگذاران از تحمیل نرخ‌های غیرواقعی به بازار خودداری کنند تا بازار نیز در مواقع درماندگی سیاستگذار، نرخ‌های خود را با بی‌رحمی به مردم تحمیل نکند.

اگر سیاست تعدیل منطقی نرخ ارز با نرخ تورم در دستور کار بود نرخ ارز در طی زمانی طولانی به حول و حوش نرخی می‌رسید که حالا در زمان فشرده چند روزه به سوی آن قصد جهش دارد. تثبیت نرخ اسمی در دوره طولانی همزمان با تورم از یک سو سبب زجرکش شدن تولید داخلی می‌شود و از سوی دیگر با پروراندن نطفه جهش در دل بازار، وضعی شبیه آتش زیر خاکستر بر اقتصاد حاکم می‌کند. به گونه‌ای که گویی همه منتظر فرارسیدن لحظه آشفتگی هستند و چنین وضعی فقط با فعالیت‌های سفته بازانه و غیرمولد سازگار است و سبب فعالیت بلندمدت اقتصادی نمی‌شود. 

علی میرزاخانی

سردبیر روزنامه دنیای اقتصاد