به گزارش شانا، تغییرات مداوم در نحوه سوخت‌گیری هواپیماها، لزوم کنترل بیشتر در کیفیت سوخت، همچنین نقل و انتقال فرآورده هوایی، معلول توسعه تکنیک هواپیماسازی بوده که بر این اساس و با گسترش دامنه احتیاجات سوخت‌گیری هواپیماهای جدید، تجهیزات و وسایل لازم برای عملیات سوخترسانی و نیز مقررات و دستورعملهای مرتبط با آن همگام با صنعت هواپیماسازی تکوین یافته و مقررات و روش‌های مربوطه آن نیز توسعه یافته و روزآمد شده است و این روند ادامه دارد.
اداره کل سوخت‌گیری هواپیمایی کشور به عنوان یکی از واحدهای زیر مجموعه شرکت ملی پخش فرآورده‌های نفتی ایران، تنها مسئول و متولی سوخت‌گیری هواپیمایی در کشور بوده که با به کارگیری حداکثر توان فنی و عملیاتی خود از امکانات و دانش فنی و کارشناسی موجود برای رعایت استانداردهای بین‌المللی برای حفظ حداکثر ایمنی پرواز و به حداقل رساندن هزینه‌های تعمیرات و عملکرد صحیح و دراز مدت موتور هواپیما می‌کوشد. لازم به توضیح است که اداره سوخت‌گیری هواپیمایی در آستانه نوروز، به سوی پرترافیکترین ایام خود می‌رود. با توجه به اهمیت موضوع سوخترسانی به هواپیماها، هفته نامه مشعل در ویژه‌نامه نوروزی خود گفت‌وگویی اختصاصی با مرتضی عابدینی، رئیس اداره کل سوخت‌گیری هواپیمایی کشور انجام داده که ماحصل آن را در ادامه می‌خوانید:
در ابتدا بفرمایید اداره کل سوخت‌گیری هواپیمایی کشور چه مسئولیت‌های مهمی به عهده دارد؟
از مسئولیت‌های مهم این اداره می‌توان به موارد ذیل اشاره کرد: 1- سیاست گذاری، تدوین قوانین و مقررات و دستورعملهای عرضه و توزیع سوخت هوایی در کشور با استفاده از مجموعه مقررات هوانوردی یاتا و JIG که در کنار آن سیاست‌ها و الزامات داخلی و بومی از سوی اداره کل سوخت‌گیری هواپیمایی کشور تهیه و تدوین و در قالب مجموعه مقررات دریافت، ذخیره سازی و انتقال سوخت هوایی جهت اجرا به 50 مرکز سوخت‌گیری هواپیمایی تابعه ابلاغ شده است. ضمن اینکه روزآمد کردن این مجموعه مقررات نیز در بازه‌های زمانی مشخص صورت می‌گیرد. 2- برنامه‌ریزی برای توسعه و حفظ زیر ساختارهای تاسیسات عرضه فرآورده به هواپیما در سطح سوخت‌گیری‌های کشور. 3- آموزش نیروهایی که در صنعت سوخترسانی هواپیمایی در سراسر مراکز سوخت‌گیری کشور فعال هستند.
لطفا روند سوخت‌گیری هوایی را به طور کلی شرح دهید ؟
از جمله ویژگی‌های خاص حرفه ما حساسیت‌هایی است که در سوخت هوایی وجود دارد، زیرا اگر به دلیل کیفیت نامطلوب سوخت زمینی، خودرویی دچار مشکل شود، برای رفع آن می‌تواند در کنار جاده توقف کند، در صورتی که با بروز مشکل در کیفیت سوخت هوایی امکان توقف هواپیما در آسمان وجود ندارد که این موضوع اهمیت کار این بخش را مشخص می‌کند.
در صورت بروز سانحه در پروازها پیگیری ارتباط احتمالی حادثه با سوخترسانی چگونه است؟
نخستین اقدامی که از سوی واحدهای نظارتی در رویارویی با سانحه هوایی صورت می‌گیرد، پملپ کردن واحد سوخترسانی و نیز مخزن سوختی است که هواپیما از آن سوخت‌گیری کرده و پس از آغاز تحقیقات میدانی ابتدا اطمینان حاصل می‌شود که سوخت هوایی در این سانحه نقشی نداشته است، سپس به سایر علل مرتبط با سانحه پرداخته می‌شود.
در ادامه اگر ممکن است کمی درباره خدمات فنی و مهندسی توضیح دهید.
این واحد عهده دار بررسی و ایجاد تاسیسات و مراکز سوخت‌گیری جدید پس از اعلام متقاضی با هماهنگی با شرکت فرودگاه‌های کشور و مدیریت‌های ذیربط شرکت ملی پخش همچنین تدوین مقررات و دستورعملهای فنی و مهندسی، تامین لوازم و تجهیزات مورد نیاز 150 دستگاه واحد سوخترسان موجود در مراکز سوخت‌گیری کشور و برنامه‌ریزی تعمیر و نگهداشت آنها و نیز به روز رسانی تجهیزات و تاسیسات با توجه به تغییرات به وجود آمده در استاندارد و مقررات بین‌المللی است. قدمت برخی واحدهای سوخترسان موجود کنونی بیش از 25 تا 30 سال بوده که همکاران واحد مهندسی این اداره با همت وافر واحدهای سوخترسان مورد اشاره را در سرویس عملیاتی نگه داشته اند.
واحد مهندسی سوخت‌های هوایی چه اهمیتی دارد؟
واحد مهندسی سوخت‌های هوایی یکی از بخش‌های مهم این اداره است. این واحد مسئول تدوین مقررات و دستورعملهای کنترل کیفیتی سوخت‌های هوایی بوده که سوخت رسید شده به مخازن مراکز سوخت‌گیری پس از نمونه‌گیری به آزمایشگاه این واحد ارسال و پس از آزمایش بر اساس استانداردها و مقایسه نتایج حاصله با مشخصات استاندارد سوخت، تائیدیه مصرف آن را صادر می‌کند و جهت استفاده به مراکز سوخت‌گیری تابعه اعلام می‌شود.
در میان صحبت‌های خود گفتید که عمر برخی از خودروهای رفیولر به 30 تا 50 سال رسیده، آیا برای نوسازی آنها اقدامهایی انجام داده‌اید؟
با تمامی مشکلاتی که وجود دارد، با همکاری مدیریت و اعضای هیئت مدیره شرکت ملی پخش توانسته‌ایم منابع مالی را تامین و کارشناسان و مهندسان ایرانی طراحی واحدهای سوخترسان (رفیولر) را انجام داده‌اند. در یک ماه اخیر مجوز هیئت مدیره شرکت را نیز گرفته ایم تا پنج دستگاه رفیولر با هزینه حدود هشت و نیم میلیارد تومان از منابع داخلی خریداری کنیم.
همچنین در کنار درخواست‌هایی که از گذشته داشته‌ایم و با توجه به قراردادهای منعقده با شرکت‌های بزرگ سازنده هواپیما و ورود زودهنگام هواپیماهای جدید به ناوگان هوایی کشور توانستیم تائیدیه خرید 21 دستگاه رفیولر دیگر را نیز از هیئت مدیره شرکت ملی پخش بگیریم همچنین اقدامات خود را در تامین منابع مالی انجام داده‌ایم. با تامین این تعداد رفیولر می‌توانیم ناوگان خود را بازسازی و بهسازی کنیم و آماده انجام عملیات مطمئن سوخترسانی در سنوات آتی با توجه به ورود هواپیماهای جدید باشیم.
در گذشته تمام تجهیزات خودروهای رفیولر از منابع خارجی و از کشور آلمان و انگلیس تامین می‌شد اما خوشبختانه شرایطی فراهم شده تا یکی از تولیدکنندگان داخلی این نیاز را تامین کند.
روزانه چه مقدار سوخت هوایی در سراسر کشور توزیع می‌شود؟
به طور متوسط روزانه افزون بر 5 میلیون لیتر سوخت هوایی در سراسر کشور توزیع می‌شود که در این میان مرکز سوخت‌گیری هواپیمایی مهرآباد، یکی از مهمترین مراکز سوخت‌گیری به شمار می‌رود زیرا بیشترین حجم عملیات را از نظر تعداد پرواز به خود اختصاص داده است. این مرکز طی 24 ساعت کاری به طور متوسط تامین سوخت 250 سورتی پرواز را با نزدیک به یک میلیون و 200 هزار لیتر فرآورده به خود اختصاص میدهد. اما از نظر حجم لیتراژ تامین فرآورده، مرکز سوخت‌گیری، فرودگاه بین‌المللی امام خمینی(ره) است که به طور متوسط روزانه بالغ بر یک میلیون و 500 تا یک میلیون و600 هزار لیتر سوخت هوایی را به حدود 70 فروند هواپیما عرضه می‌کند.
این اطمینان را به هموطنانی که از هواپیما استفاده می‌کنند، می‌دهیم که با تمهیدات به عمل آمده در تامین سوخت هیچ مشکلی بروز نخواهد کرد، ضمن اینکه کارشناسان این اداره نیز همواره با بازدیدهای ادواری از مراکز سوخت‌گیری تابعه رعایت مقررات و دستورعملهای صادره از اداره کل سوخت‌گیری را به منظور انجام عملیات ایمن سوخترسانی رصد می‌کنند.
کمترین و بیشترین سوختی که به هواپیماها تحویل داده می‌شود، چقدر است؟
کمترین یا بیشترین بستگی به درخواست خلبان دارد که برمبنای آن سوخت تحویل می‌دهیم به طور مثال کمترین میزان را در اراک داشتیم که 550 لیتر بود و بیشترین را در مهرآباد به مقدار 64 هزار و 100 لیتر تحویل داده‌ایم، ضمن اینکه در مشهد 42 هزار و 811 لیتر و در اصفهان 27 هزار 90 لیتر حداکثر سوخت دریافتی در یک مرحله بوده است.
حجم سوخت دهی در ایام عید نوروز چه میزان است؟
حجم عملیات ما در ایام نوروز به سطح بالای خود تا مرز 8-10 میلیون لیتر در روز می‌رسد. این بدان معناست که حجم عملیات ما از نظر تعداد پرواز و هم لیتراژ دو برابر خواهد شد که از 15 روز قبل از شروع سال جدید به حال آماده باش هستیم و تمامی مرخصی‌ها لغو می‌شود تا بتوانیم یک شرایط مطلوب را برای هموطنان فراهم کنیم.
مدت زمان سوخت‌گیری چند دقیقه برآورد شده است؟
با توجه به نوع پرواز و از زمانی‌که به عملیات سوخت‌گیری اعلام نیاز سوخت میدهد، مدت زمان سوخت‌گیری بین 20 تا 30 دقیقه متغیر خواهد بود.
آقای عابدینی لطفا بگویید اداره کل سوخت‌گیری هواپیمایی کشور در زمان تحریم با چه مشکلاتی روبرو بوده که اکنون توانسته آن را رفع کند؟
رفیولرهای در اختیار این اداره از خارج تامین می‌شد. از سال‌ها پیش مقدمات آماده شده و همکاران واحد مهندسی این اداره با استفاده از توان بخش خصوصی و مهندسی معکوس طی سال‌های گذشته مبادرت به ساخت داخل کردن آنها کردند و در حال حاضر نه تنها نیازهای این اداره را رفع می‌کنند بلکه سایر متقاضیان نیز از رفیولرهای ساخت داخل استفاده می‌کنند.
آیا مراکز سوخت‌گیری را ایرلاین‌ها بازرسی و ممیزی می‌کنند؟
با توجه به اینکه در بحث سوخت‌گیری هواپیمایی می‌باید مقررات و دستورعملهای بین‌المللی رعایت شود و این موضوع به ایمنی پرواز ربط دارد، سازمان‌های بین‌المللی مثل یاتا و شرکت‌های هواپیمایی مبادرت به بازرسی از مراکز سوخت‌گیری می‌کنند. همچنین واحد مراقبت و کنترل این اداره سالیانه دو مرتبه براساس چک لیست‌های موجود، مراکز را بازرسی می‌کنند.
آیا ایرلاین‌های خارجی در زمان تحریم از شما سوخت می‌گرفتند؟
کلیه هواپیماهایی که در کشور پرواز داشته‌اند، در صورت نیاز درخواست سوخت کرده و به آنها سوخت تحویل شده است.
کیفیت سوخت رنکینگ جهانی دارد؟
مشخصات سوخت هوایی با هماهنگی‌های سازندگان موتور هواپیما توسط سازمان‌های بین‌المللی تدوین می‌شود و پالایشگاه‌ها نیز براساس آن مشخصات، مبادرت به تولید می‌کنند. سوخت تولیدی در پالایشگاه‌های کشور با توجه به آزمایشات مستمری که انجام می‌شود، کاملا منطبق با استانداردهاست.
سوخت خود را چگونه تامین می‌کنید؟
چهار مرکز سوخت‌گیری مهرآباد، مشهد، اصفهان و امام خمینی(ره) سوخت خود را به وسیله خط لوله تحویل و تامین می‌کنند اما سایر مراکز سوخت‌گیری کشور از طریق نفتکش‌های جاده پیما اقدام به تامین سوخت می‌کنند.
آیا کمبود و کسری در سوخت‌گیری کشور داریم؟
با توجه به مشکلاتی که در تامین نقدینگی وجود داشته است، شرکت ملی پخش نیازهای ما را تامین کرده و در زمانی که تحت تحریم بودیم، تعدادی از تجهیزات مورد نیاز را که انحصارا می‌باید از خارج تامین می‌شد مثل فیلترها، لوله‌های لاستیکی و ... از تامین کننده‌های دست دوم و سوم با هزینه‌های بالاتری خریداری می‌شد که در حال حاضر مشکل مذکور نیز برطرف شده است.
بعد از برجام در چه زمینه‌هایی افزایش امکانات داشته اید؟
در زمان تحریم با توجه به اینکه سازندگان اصلی خارجی در فروش لوازم و تجهیزات مانع تراشی و به بهانه‌های مختلف از فروش مستقیم تجهیزات مورد نیاز صنعت سوخترسانی جلوگیری می‌کردند، به ناچار برخی تجهیزات ضروری از واسطه‌ها با قیمت‌های بیشتری تامین می‌شد که این موضوع اکنون برطرف و روند تامین آنها تسهیل شده است. همچنین امکان برگزاری دوره‌های آموزشی از سوی کارشناسان چه در داخل و چه در خارج فراهم شده است.
در چه فرودگاه‌هایی سوخت‌گیری در سراسر کشور انجام می‌شود؟
از مجموع حدود 90 فرودگاه در کشور 50 فرودگاه مجهز به مرکز سوخت‌گیری شده‌اند که براساس برنامه‌ریزی آن فرودگاه‌ها بعضی مراکز به صورت 24 ساعته فعال است در بعضی از مراکز دوازده ساعته و بعضی 8 ساعته البته در فرودگاه های کوچک برای پروازهای خارج از برنامه نیز با هماهنگی سرویس داده می‌شود.
نحوه رعایت مسائل ایمنی و اچ‌اس‌ای در مجموعه مراکز سوخت‌گیری کشور چگونه است؟
در حال حاضر شرایط بسیار مطلوبی در استانداردها و تجهیزات ایمنی در صنعت سوخت هوایی داریم، ضمن اینکه با توجه به مجموعه دستورعمل‌ها و مقرراتی که در شرکت ملی پخش وجود دارد مانورهای ایمنی و آتش‌نشانی حداقل سالی یک نوبت در تمام تاسیسات شرکت ملی پخش انجام می‌شود که خوشبختانه مراکز سوخت‌گیری ما نیز از این قاعده مستثنی نیستند.
موضوع پرداخت هزینه‌های سوخت به کجا رسیده و اکنون هزینه سوختی را که به ایرلاین‌ها می‌دهید چگونه دریافت می‌کنید؟
ما واحدهای عملیاتی هستیم و با مسائل مالی زیاد ارتباط نداریم؛ وظیفه ما این است که در پایان هر نوبت کاری، عملیاتی را که انجام داده ایم و میزان سوختی را که به ایرلاین‌ها تحویل داده شده است، برابر حواله‌ها و فهرست‌های استاندارد به امور مالی ستاد شرکت ملی پخش فرآورده‌های نفتی بازتاب دهیم تا در آنجا براساس توافقات و قراردادهایی که با ایرلاین‌ها دارند و عدد لیتر فرآورده ای که توسط خلبان تایید شده، صورت حساب‌ها براساس نرخ‌های قانونی صادر شود.
براساس توافقاتی که میان مسئولان ارشد شرکت ملی پخش و مسئولان ارشد هواپیمایی به وجود آمده است، در حال حاضر پرداخت‌ها شرایط مطلوب‌تری پیدا کرده است.
لطفا درباره وضع نیروی انسانی و نوع قراردادهای آنان توضیح دهید.
تقریبا در 50 مرکز سوخت‌گیری هواپیمایی کشور، بیش از 970 نفر نیرو داریم که به صورت 24 ساعته وظیفه سوخترسانی و خدماتدهی را عهده دار هستند، از این تعداد نزدیک به 270 نفر رسمی و شرکتی و بقیه پیمانکار هستند که پا به پای نیروهای رسمی و شرکتی ما وظایف محوله را انجام می‌دهند.
نظر شما