به گزارش شانا به نقل از مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی، دفتر مطالعات زیربنایی این مرکز در گزارشی با عنوان مصرف حامل‌های انرژی در بخش حمل‌ونقل آورده است: بخش حمل‌ونقل بعد از بخش خانگی، عمومی و تجاری، در رتبه دوم مصرف انرژی قرار دارد و حدود یک‌چهارم (۲۴ درصد) مصرف کل انرژی را به‌خود اختصاص می‌دهد.

براساس این گزارش، فرآورده‌های اصلی مورد استفاده در این بخش شامل بنزین، گازوئیل، سی‌ان‌جی و سوخت هوایی است و با افزایش جمعیت و تعداد خودروها، مصرف بنزین همواره سیر صعودی داشته، اما در دو مقطع سیر نزولی یافته است. در سال ۱۳۸۶، اجرای طرح کارت هوشمند سوخت و سهمیه‌بندی و در سال ۱۳۸۸، اجرای قانون هدفمندسازی یارانه‌ها علت اصلی کاهش مصرف بنزین بوده است.

براساس مطالعات مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی پس از کشور ونزوئلا، ایران پایین‌ترین قیمت عرضه بنزین را در دنیا دارد، اما با در نظر گرفتن سهم هزینه بنزین از میانگین درآمد، برای یک ایرانی، بنزین گران‌تر از برخی کشورهاست و این موضوع مهم باید در بحث آزادسازی یا افزایش قیمت حامل‌ها از جمله بنزین، مدنظر تصمیم‌گیران قرار گیرد.

این گزارش می‌افزاید: قاچاق سوخت یکی از چالش‌های کشور بوده و دلیل آن اختلاف قیمت با کشورهای همسایه است، به‌طوری که قیمت بنزین در ترکیه حدود ۱۴ برابر ایران، در عراق ۷ برابر، در امارات متحده عربی ۶.۵ برابر، در قطر ۵.۴ برابر، در پاکستان ۸ برابر، در افغانستان ۷.۲ برابر، در ترکمنستان و آذربایجان هم حدود پنج برابر ایران است.

براساس گزارش مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی، طبق آمار موجود، حدود ۶۱ درصد بنزین توسط خودروهای سواری، ۲۱ درصد توسط وانت‌ها، ۸ درصد توسط تاکسی‌ها، ۶ درصد توسط موتورسیکلت‌ها و ۴ درصد توسط کامیون و کامیونت‌ها مصرف می‌شود و حدود ۶۰ درصد گازوئیل مصرفی کشور در بخش حمل‌ونقل استفاده می‌شود (۵۷ درصد جاده‌ای، ۱/۸ درصد دریایی و ۱/۲ درصد ریلی). میانگین سنی ناوگان دیزلی بالاست که خود یکی از عوامل افزایش مصرف سوخت است. هم‌اکنون میانگین سنی کامیون‌ها، اتوبوس‌ها و مینی‌بوس‌های برون‌شهری به‌ترتیب ۱۷.۵، ۹.۹، ۲۳.۵ سال است.

در این گزارش همچنین تاکید شده است که مصرف گاز طبیعی در جهان به‌سرعت در حال توسعه است و اگر میزان توسعه آن با روند رشد کنونی، یعنی سالانه ۲ تا ۲.۵ درصد رشد، ادامه داشته باشد تا سال ۲۰۳۵ حدود ۲۸ درصد از سبد انرژی دنیا را به خود اختصاص خواهد داد و به‌تبع آن مصرف گاز طبیعی فشرده (سی‌ان‌جی) هم رو به رشد است و برخی از شرکت‌های بزرگ خودروسازی دنیا سهمی از تولید خود را به خودرو دوگانه‌سوز (مانند شرکت فیات در ایتالیا) اختصاص داده‌اند.

مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی در این گزارش تصریح کرده است: ایران به‌ دلیل داشتن ذخایر بزرگ گاز و شبکه توزیع گسترده، قابلیت زیادی برای استفاده از این سوخت دارد که با برنامه‌ریزی و مدیریت می‌تواند آن را توسعه دهد و جایگزین سوخت‌های دیگر کند. هم‌اکنون روزانه حدود ۲۰ تا ۲۱ میلیون مترمکعب سی‌ان‌جی در کشور مصرف می‌شود که جایگزین ۲۰ میلیون لیتر بنزین در روز شده است.

این گزارش می‌افزاید: مجموع یارانه پنهان برای بنزین، گازوئیل، سی‌ان‌جی و سوخت هوایی مصرفی در بخش حمل‌ونقل در سال ۱۳۹۷ حدود ۲۱۴ هزار میلیارد تومان و در سال ۱۳۹۸ حدود ۲۳۲ هزار میلیارد تومان برآورد می‌شود.