میدان نفتی سولابدر، تاقدیسی نسبتاً نامتقارن به طول ۲۲ کیلومتر و به عرض ۵ کیلومتر روی افق داریان واقع در شهرستان ممسنی و در جنوب شرق میدان گچساران است و گروه خامی در میدان سولابدر دارای دو قسمت بالایی و پایینی بوده که خامی بالایی شامل سازندهای داریان، گدوان و فهلیان و خامی پایینی شامل سازندهای هیث و سورمه است.

اگر بخواهید از قدمت و سابقه حفاری در این میدان قدیمی بدانید، شروع حفاری در این میدان برای نخستین بار در سال ۱۳۰۳ هجری شمسی و با حفر چاه های سولابدر-۱ و سولابدر-۲ انجام شده است. این چاه‌ها غیراقتصادی تشخیص داده شده و متروکه شدند که البته این به معنای بسته شدن پرونده نفتی میدان سولابدر نبود.

وجود نفت در میدان سولابدر، برای نخستین بار در سال ۱۳۵۰ و با حفر چاه سولابدر ۳ در مخزن خامی بالایی به اثبات رسید. چاه سولابدر ۴ نیز با هدف توصیف و ارزیابی مخازن بنگستان و خامی در سال ۱۳۵۷ حفاری شد که به دلیل اعتصاب کارکنان، چاه معلق ماند.

در سال ۱۳۷۲ حفاری چاه ادامه یافت که با مشکلات متعددی از جمله هرزروی‌های شدید و مانده‌گذاری مواجه شد و در نهایت چاه در سازند خامی بالایی تکمیل و به دلیل فقدان رشته تکمیلی، چاه معلق شد. دوباره در سال ۱۳۷۴ چاه تعمیر و در سازند خامی بالایی تکمیل شد که سیال خروجی گاز بود و چاه بسته شد.

حفاری چاه سولابدر ۵ در سال ۱۳۷۵ شروع شد که به دلیل پایین افتادن سر سازندها و عدم دستیابی به عمق مطلوب چاه به حالت تعلیق درآمد. چاه سولابدر ۴ دوباره در سال ۱۳۸۰ تعمیر و با هدف توصیف مخزن خامی پایینی در سازند سورمه تکمیل شد که پس از تمیزسازی، سیال خروجی نفت با برش آب بالا بود که در نهایت چاه به دلیل برش آب بالای ۹۰ درصد بسته شد.

با وجود ابهام‌های زمین‌شناسی و پیچیدگی‌های مخزنی ذکرشده در سال ۱۳۹۶ و پس از بررسی‌های انجام‌شده و با هدف توصیف بخش تحتانی سازند فهلیان، مسدودسازی خامی پایینی و مشبک‌کاری سازند فهلیان برنامه شد که به‌تازگی این عملیات با موفقیت انجام و پس از تمیزسازی و اسیدکاری، چاه با فشار جریانی سرچاهی ۸۷۰ پام و دبی ۱۰۰۰ بشکه در روز آزمایش و تولیدی شده است.

نفت میدان سولابدر از نوع سبک و با درجه سنگینی ۴۱ درجه API است. بر اساس داده‌های فعلی، میزان ذخیره فعلی نفت مخزن حدود ۱۴۱ میلیون بشکه و تغییر در این مقدار محتمل است. برنامه‌ریزی برای تولید روزانه ۵ هزار بشکه نفت از این میدان انجام شده است.

میدان سولابدر در طرح توسعه و نگهداشت ۲۸ مخزن قرار دارد و چهار موقعیت در بسته سولابدر برای حفاری برنامه‌ریزی شده است که نتایج به‌دست آمده از چاه سولابدر ۴، کمک شایانی به شناخت هرچه بهتر میدان و کاهش ریسک‌ها و انجام برنامه‌های مدنظر خواهد کرد.  

صادق فتح‌اللهی
مدیر امور فنی شرکت ملی مناطق نف‌خیز جنوب
برگرفته از گفت‌وگوی هفته‌نامه مشعل