بیست‌وپنجمین نمایشگاه بین‌المللی نفت، گاز، پالایش و پتروشیمی در مقایسه با دوره‌های پیشین، نمایش متفاوتی را در کارنامه این رویداد مهم صنعت نفت ایران ثبت کرد. نمایشگاه امسال جدای از تغییر زمان برگزاری آن که سه بار به تأخیر افتاد، به لحاظ کمّی و کیفی شرایط متفاوتی را تجربه کرد و چه بسا با اما و اگرهای زیادی هم مواجه بود. جدای از مسئله تحریم که متغیر ثابت هشت دوره اخیر برگزاری این نمایشگاه بود، آنچه بیش از همه بر رویداد و همایش بزرگ صنعت نفت ایران سایه انداخت، همه‌گیری ویروس کرونا بود.
هم‌پوشانی تحریم و کرونا، حال و هوای نمایشگاه امسال را به‌طور کامل تغییر داده بود، اما این شرایط برخلاف پیش‌بینی‌ها و نگرانی‌های پیش از برگزاری نسبت به کیفیت برگزاری آن، سبب کاهش اثرگذاری و نارضایتی در خانواده صنعت نفت نشد. طبیعی است نمایشگاه بین‌المللی نفت ایران که در زمره برندهای این نوع رویداد در جهان است، اگر به معنای واقعی در سطح بین‌المللی و با مشارکت شرکت‌ها و برندهای جهانی این صنعت برگزار شود، مطلوب خواهد بود و می‌تواند برای صنعت نفت ایران بهینه باشد، اما با در نظر گرفتن شرایط کرونایی که همه رویدادهای جهانی از این دست از آن متأثر بوده‌اند، نمایشگاه امسال نمره قبولی فراتر از انتظار گرفت.
برای نخستین بار نمایشگاه نفت، نمایشی تمام‌ایرانی بود. این مهم در همه حوزه‌ها و بخش‌ها به‌خصوص حوزه‌های فنی و مهندسی تجلی یافته بود، به‌گونه‌ای که حجم وسیعی از نمایشگاه را شرکت‌های دانش‌بنیان و مراکز نوآوری که عموماً شامل نخبگان جوان و دانشگاهی بودند، تشکیل می‌دادند. از سوی دیگر، فعالان و شرکت‌های تولیدکننده قطعات و تجهیزات صنعت نفت و گاز در حوزه‌های بالادستی و پایین‌دستی، در غیاب شرکت‌های خارجی، حضور فعال‌تری داشتند و به قول مدیران این شرکت‌ها توانستند در غیاب شرکت‌های خارجی، خودی نشان دهند و امکان ظهور و بروز بیشتری داشته باشند.
امسال همه چیز نمایشگاه در تسخیر و گرمای شرکت‌های ایرانی قرار داشت و این مهم بی‌شک به افزایش اعتماد به نفس شرکت‌های ایرانی و دیده شدن بیشتر آنها کمک کرد. نمایشگاه امسال که به تعبیر برخی مدیران غرفه‌ها، خودمانی تشکیل شد، لطف خود را داشت که می‌تواند به ارتقای توان رقابتی شرکت‌های ایرانی در مقابل شرکت‌های خارجی کمک کند. افزون بر این، آنچه در نمایشگاه امسال حرف نخست را می‌زد تخصص و مهارت بود. محدودیت‌های اعمال‌شده که مدیون کرونا بود به نظم و هدفمندی بیشتر نمایشگاه کمک کرد. چینش غرفه‌ها بر اساس حوزه فعالیت و تخصص و کوچک شدن غرفه شرکت‌های اصلی نفت به دیده شدن بیشتر شرکت‌های تخصصی، عملیاتی، تولیدی، فنی و مهندسی و دانش‌بنیان کمک کرد.
نمایشگاه امسال حرکت خوبی برای تخصصی شدن نمایشگاه، هدفمند شدن و تأثیرگذاری بیشتر آن برای رفع نیازها و ضرورت‌های صنعت نفت و گاز ایران بود که امید است در سال‌های بعد با برطرف شدن محدودیت‌ها و حضور شرکت‌های خارجی، این رویکرد بیشتر و با گستره و نگاه بین‌المللی تداوم یابد. به نظر می‌رسید روز آخر همه اعم از دست‌اندرکاران برگزاری نمایشگاه، شرکت‌کنندگان و غرفه‌داران و بازدیدکنندگان، نمایشگاه امسال را راضی و شاید راضی‌تر نسبت به گذشته ترک کردند.
علیرضا سلطانی
نظر شما