به گزارش شانا به نقل از شرکت نفت خزر، احمد شیرزادی، مدیر اکتشاف این شرکت در توضیح این مطلب گفت: براساس تازه‌ترین اخبار موجود ما شاهد انفجار بزرگی بودیم که در فاصله ۳۰ کیلومتری ساحل باکو در میدان شاه‌دنیز اتفاق افتاد، در این منطقه میدان گازی امید قرار دارد، اما محل انفجار از میدان گازی مذکور ۱۰ کیلومتر فاصله دارد.

وی در تشریح سناریوهای مطرح پیرامون انفجار دریای خزر افزود: سناریوهای بسیاری در این زمینه مطرح شده است، برای نمونه یک خط لوله در اثر حرکت گسل آسیب دیده و خروجی گاز سبب انفجار شده است، البته این سناریو مسئله انرژی فعال‌سازی برای انفجار را توجیه نمی‌کند.

مدیر اکتشاف شرکت نفت خزر اعلام کرد: بحث دیگری مطرح است که تعمیرات خط لوله که گاز را به ساحل می‌برد، زمینه انفجار را به‌وجود آورده است.

شیرزادی تصریح کرد: براساس تازه‌ترین اخبار این مسئله مربوط به گل‌فشان است که در محل انفجار اتفاق افتاده و فوران داشته است، این فوران همراه با گاز و گل بوده و در اثر اصطکاک مواد خروجی، زمینه انفجار گسترده به‌وجود می‌آید.

وی با بیان اینکه گل‌فشان یک عارضه زمین‌شناسی است که در آن گل رسی از اعماق زمین به‌دلیل فشار لایه از طریق شکاف به سمت بالا حرکت می‌کند و اگر در مسیر حرکت لایه گازی باشد، این گاز همراه با گل بالا می‌آید و فرآیند حرکت را تسریع می‌کند، گفت: به‌طور معمول مقدار گاز خروجی از گل‌فشان به حدی نیست که زمینه انفجار را فراهم کند و به همین دلیل رخدادی بسیار نادر است و در ایران هیچ سابقه‌ای از این مسئله وجود ندارد.

مدیر اکتشاف شرکت نفت خزر به وجود گل‌فشان در سواحل کشور اشاره کرد و ادامه داد: تشکیل یک جزیره گل اطراف گل‌فشان می‌تواند پدیده گل‌فشان را توجیه کند.

به گفته شیرزادی، امکان وقوع این پدیده بسیار کم است، اما شواهد موجود بیانگر آن است که در منطقه محل انفجار شاهد فوران گل‌فشان بوده‌ایم.

بر اساس این گزارش، از زمان تشکیل دریای خزر در ژوراسیک (۱۴۰ میلیون سال پیش) تاکنون در این حوضه، بالغ بر ۲۰ کیلومتر رسوب ته‌نشین شده است. به علت سرعت رسوب‌گذاری بسیار بالا در دریای خزر، امکان خروج آب از لابه‌لای رسوبات فراهم نشد، از این رو آب زیاد محبوس بین رسوبات، مانع سیمانی شدن آنها می‌شود و امکان باقی‌ماندن به‌صورت حجم زیادی از رسوبات نامنسجم را فراهم می‌آورد.

از طرف دیگر فعالیت تکتونیکی منطقه‌ای که در اثر فرونشینی پوسته اقیانوسی که با شیب زیادی به زیر گودال خزر و داخل زمین فرو می‌رود، سبب به‌وجود آمدن فشار و گرمای مضاعف می‌شود. این عوامل افزون بر شبکه گسلش عمقی (گسل‌ها و شکستگی‌های سطح بستر دریا) که تا اعماق حضور گل‌های روان (Mobile Shales) رسیده‌اند، سبب بالا آمدن رسوبات گلی آب‌دار (و بعضاً گازدار) به سمت بالا می‌شود.

به‌طور معمول گل‌فشان‌ها سرد هستند، اما به علت شرایط ویژه مثل دریای خزر، گل‌های روان و بخار و گاز داغ همراه آنها به‌دلیل سبکی و به مثابه آتشفشان به سمت بالا حرکت می‌کنند و فعالیت‌های مشابه آتشفشانی رخ می‌دهد.