فرصت ایران برای ایفای نقش تاریخی در تجارت گاز

رئیس گروه مطالعات انرژی وین گفت: برای ایران هم‌زمان ایفای نقشی تاریخی فراهم آمده است، اما تجارت گاز با نفت، تفاوت دارد، در تجارت گاز تبدیل شدن به کریدور یا قطب گازی مهم است، البته برای تبدیل به کریدور گازی شدن، مدیریت ژئوپولیتیک اهمیت بسیاری دارد.

به گزارش شانا، فریدون برکشلی در این باره گفت: برای جمهوری اسلامی ایران هم‌زمان ایفای یک نقش تاریخی فراهم آمده است، اما تجارت گاز با نفت، تفاوت دارد. در تجارت گاز تبدیل شدن به کریدور یا هاب گازی مهم است. نباید اشتباه کنیم. ترکیه هیچ گازی ندارد، اما می‌خواهد یک بازیگر انرژی باشد. اتریش، گازی ندارد، اما قطب گازی اروپاست، البته برای تبدیل به کریدور گازی شدن، مدیریت ژئوپولیتیک مهم است. گاز، برای توسعه به یک فرآیند طولانی آرامش و امنیت برای سرمایه‌گذاری نیاز دارد.

وی با ترسیم فضایی که در آن ششمین نشست سران مجمع جهانی صادرکنندگان گاز (جی‌ئی‌سی‌اف) برگزار شد، افزود: نشست سران جی‌ئی‌سی‌اف در شرایط و در چنان بستری برگزار شد که بازار جهانی گاز هرگز تجربه نکرده بود، براساس گزارش آژانس بین‌المللی انرژی، تقاضای جهانی گاز معادل سه برابر تقاضای جهانی نفت، در حال افزایش است. رشد بی‌سابقه تقاضای جهانی گاز، به رشد بی‌وقفه قیمت گاز دامن زده است.

رئیس گروه مطالعات انرژی وین ادامه داد: برای نخستین بار در تاریخ نفت و گاز جهان که قیمت‌های مرجع و ماخذ نفت و گاز در پنسیلوانیای آمریکا ثبت شده است، اکنون قیمت نفت، تابعی از قیمت گاز است. به عبارت دیگر قیمت گاز به موتور رشد قیمت نفت تبدیل شده است. معامله گران بورس‌های عمده انرژی، برای سنجش و ارزیابی روند قیمت‌های جهانی نفت، بازار گاز را رصد می‌کنند. اما رشد بی‌سابقه قیمت گاز، تنها به گاز هم ختم نمی‌شود. قیمت‌های جهانی بیشتر مواد کانی مانند مس، لینک، لیتیوم، یا حتی زغال‌سنگ روند افزایشی کم‌سابقه پیدا کرده‌اند.

برکشلی در توصیف فضای فوق با این توضیح که در حقیقت این بخشی از روند دگردیسی یا گذار است که در حال تجربه آن هستیم، گذار در اصول انرژی- محور است، اما در واقع گذار اقتصادی هم هست، تصریح کرد: اجازه بدهید که از اجلاس آب و هوایی پاریس در ۲۰۱۵ آغاز کنیم. سران کشورهای صنعتی، سرخوش از افت قیمت‌های جهانی نفت، گاز و زغال‌سنگ، از هیچ کوششی ضد انرژی‌های فسیلی، فرو گذار نکردند. علیه انرژی‌های فسیلی تبلیغ و فراموش کردند که یک یادداشت قدردانی هم برای انرژی‌های متعارف بفرستند. انرژی‌هایی که یکصد سال موتور انقلاب صنعتی بودند و دنیای متمدن امروز دستاوردهای خود را مدیون آنهاست.

وی ادامه داد: سرمایه‌گذاری روی نفت و گاز به شدت کاهش یافت. ظرفیت تولید و ذخایر جهانی نفت و گاز تقلیل پیدا کرد. در این میان کرونا هم که تقاضای جهانی انرژی را به شدت کاهش داد، منجر به این توهم شد که کار نفت و گاز تمام است و حالا با انرژی‌های نو، همه چیز نو می‌شود. اتفاقی که حالا افتاده، این است که اقتصاد جهانی به درستی دریافته که برای دوران انتقال و گذار از انرژی‌های متعارف به انرژی‌های نو، گاز بهترین و قابل‌ترین مسیر است. گاز نسبت به نفت و زغال‌سنگ، یک منبع انرژی پاک و کارآمد است، از این رو جست‌وجو برای گاز حالا عالم‌گیر شده است.

رئیس گروه مطالعات انرژی وین اظهار کرد: در چنین فضایی، قیمت‌های جهانی در حال افزایش است. قیمت‌های جهانی نفت در مرز ۱۰۰ دلار هر بشکه است، اما قیمت جهانی گاز هم با شتاب بی‌سابقه‌ای در حال رشد است. بی‌تعارف بگویم، حتی دبیرخانه مجمع صادرکنندگان گاز هم، غافلگیر شدند. گزارش سالانه ۲۰۲۰ مجمع صادرکنندگان کاز برای رشد تقاضای جهانی گاز رقم ۶ درصد را پیش‌بینی کرده بود. رشد مصرف جهانی گاز امروز معادل ۹.۲ درصد است، البته بقیه اتاق‌های فکرهم غافلگیر شده بودند.

برکشلی اعلام کرد: در حقیقت مجمع جهانی صادرکنندگان گاز امروز در دوحه می‌باید به این واقعیت بپردازد که حالا در آستانه تحقق هدفی است که برای آن طراحی و آماده‌سازی شده بود.

وی تصریح کرد: وقتی که در ۲۱ سال پیش، جمهوری اسلامی ایران، مجمع جهانی صادرکنندگان گاز را طراحی و نخستین اجلاس وزارتی آن را برگزار کرد، هدف اصلی، تاسیس مجمعی با کارکرد اوپک بود. البته شرایط بین‌المللی فراهم نبود. بازار جهانی گاز هم با نفت تفاوت دارد. قراردادها طولانی مدت هستند، بازارهای تک محموله به گاز طبیعی مایع شده (ال‌ان‌جی) محدود است. البته عوامل دیگر هم هستند. از این رو نشست وزارتی تهران تصمیم گرفت تا اول اینکه نام تشکل را به جای سازمان، به مجمع تقلیل دهد و فعالیت‌های اولیه به تبادل اطلاعات و آمارها محدود باشد. جسارت سازمان کشورهای صادرکننده نفت (اوپک) برای قیمت‌گذاری مدیریت بازار جهانی نفت هم بیش از یک دهه بعد و در پی تحولات ژئوپولیتیک شکل گرفت.

رئیس گروه مطالعات انرژی وین گفت: امروز شرایط برای مجمع جهانی صادرکنندگان گاز فراهم است که درباره مدیریت بازار جهانی گاز، نقش سازنده‌ای را ایفا کنند، گفت: مدیریت بازار جهانی انرژی تنها در قیمت، خلاصه نمی‌شود، امروز با قیمت‌های ۱۰۰ دلاری هم، شاهد سرمایه‌گذاری‌های بیشتری برای گاز و نفت نیستیم. قیمت ۱۵۰ دلاری هم کمک نمی‌کند. تنها به افزایش نرخ تورم و فشار بر مصرف کنندگان، به‌ویژه در کشورهای کم در آمد می‌انجامد.

به گفته برکشلی، ایران هم‌زمان ایفای یک نقش تاریخی فراهم آمده است، تجارت گاز با نفت، تفاوت دارد. در تجارت گاز تبدیل شدن به کریدور یا قطب گازی مهم است، نباید اشتباه کنیم. ترکیه هیچ گازی ندارد، اما می‌خواهد یک بازیگر انرژی باشد. اتریش، گازی ندارد، اما قطب گازی اروپاست، البته برای تبدیل به کریدور گازی شدن، مدیریت ژئوپولیتیک مهم است. گاز، برای توسعه به فرآیندی طولانی آرامش و امنیت برای سرمایه‌گذاری نیاز دارد.

منبع: هفته‌نامه مشعل

کد خبر 453970

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
0 + 0 =