به گزارش خبرنگار شانا، افشین جوان امروز (چهارشنبه، ۱۸ اسفندماه) در آیین گشایش اندیشکده نفت و انرژی دانشگاه امام صادق (ع) در تشریح نقش سازمان کشورهای صادرکننده نفت (اوپک) در بازار جهانی انرژی اظهار کرد: بررسی روند تاریخی تولید نفت در بازار جهانی نشان می‌دهد که در دهه ۸۰ میلادی سهم اوپک از تولید جهانی نفت حدود ۵۲ درصد بوده که با تشویق آژانس بین‌المللی انرژی و ورود دیگر شرکت‌ها به بازار انرژی این سهم رفته‌رفته کاهش یافت و سهم اوپک به ۳۷ تا ۳۸ درصد رسید.
وی با بیان اینکه انتظار می‌رود این روند تغییر کند، گفت: با توجه به شرایط و پیش‌بینی‌ها انتظار می‌رود از سال ۲۰۲۵ میلادی منتظر تغییر این رویه باشیم و دوباره اوپک نقش برجسته پیدا می‌کند و تا سال ۲۰۴۵ میلادی این برتری ادامه دارد.
مدیرکل اوپک و روابط با مجامع انرژی وزارت نفت همچنین در تشریح جایگاه مجمع کشورهای صادرکننده گاز (جی‌ئی‌سی‌اف) افزود: این مجمع ۱۱ عضو اصلی از جمله ایران دارد و آخرین نشست آن نیز ماه گذشته میلادی برگزار شد که رئیس‌جمهوری و وزیر نفت نیز در آن حضور داشتند.
جوان با اشاره به بیانیه نشست اخیر سران این مجمع گفت: بیانیه این نشست مسئله‌ای مهم داشت که موضوعش از سوی ایران مطرح شد که موافقت همه اعضا و تصویب آن را در پی داشت، بر این اساس تحریم‌های یک‌جانبه کشورهای تولیدکننده نمی‌تواند جریان انرژی و امنیت انرژی کشورها را تحت تأثیر قرار دهد.
وی با بیان اینکه سهم کشورهای عضو مجمع کشورهای صادرکننده گاز از تولید جهانی گاز ۴۵ درصد است و انتظار می‌رود این روند تا سال ۲۰۵۰ میلادی حفظ شود.
مدیرکل اوپک و روابط با مجامع انرژی وزارت نفت با بیان اینکه درباره تجارت گاز نیز سهم مجمع کشورهای صادرکننده گاز ۵۲ درصد است که تا سال ۲۰۵۰ میلادی به ۵۹ درصد می‌رسد، تصریح کرد: بسیاری از تولیدکنندگان گاز تمایل به پیوستن به این مجمع دارند و شاید سال آینده بعضی از تقاضاها پذیرفته شود.
کرونا و تأثیر بر بازار
جوان با اشاره به کرونا و تأثیر آن بر بازار انرژی افزود: کرونا اگرچه در ایران تأثیری بسزا نداشت، اما در بازار جهانی منجر به چند برابر شدن قیمت گاز در اروپا شد، با آغاز کووید-۱۹ تقاضای نفت در جهان در بخش حمل‌ونقل هوایی افت ۸۰ درصدی و در بخش زمینی افت ۳۰ درصدی داشته است.
وی از تنش‌های اخیر در تقابل روسیه و اوکراین یاد کرد و گفت: با وجود تنش اما انتظار نمی‌رود عرضه انرژی روسیه در بلندمدت متأثر شود.
مدیرکل اوپک و روابط با مجامع انرژی وزارت نفت از افزایش تقاضای نفت در سال آینده خبر داد و گفت: با وجود آنکه آژانس بین‌المللی انرژی پیش‌بینی افزایش کمی را دارد، اما اوپک معتقد به افزایش چشم‌گیر تقاضاست و در عین حال هر دو انتظار رشد تقاضا دارند.
جوان با بیان اینکه سطح ذخیره‌سازی گاز در اروپا در سال گذشته بسیار پایین آمده بود، افزود: این موضوع منجر به بالا رفتن سریع قیمت شد.
وی از افزایش شاخص‌های قیمت گاز از اواخر سال ۲۰۲۱ خبر داد و گفت: در این دوره افزایش ۳۰۰ درصدی را شاهد بودیم که می‌تواند فشار تورمی را بر بازار اروپا و آمریکا وارد آورد.
نقش روسیه در بازار کومودیتی و انرژی
مدیرکل اوپک و روابط با مجامع انرژی وزارت نفت با بیان اینکه فدراسیون روسیه سهمی قابل‌توجه از تولید کالا در جهان دارد، گفت: ۱۲ درصد نفت جهان، ۱۶ درصد تولید گاز طبیعی جهان، ۵ درصد زغال سنگ، ۹ درصد طلا و ۱۱ درصد گندم جهان را روسیه تأمین می‌کند.
جوان افزود: بر اساس تحلیل بانک آمریکایی جی‌پی‌مورگان اگر جنگ و تنش زیاد شود، در خوش‌بینانه‌ترین حالت روزی ۳.۵ میلیون بشکه عرضه نفت از بازار بیرون می‌رود که می‌تواند قیمت نفت را تا ۱۴۰ بالا ببرد.
وی نقش نفت روسیه در تأمین انرژی آمریکا را ناچیز خواند و تصریح کرد: نفتی که روسیه به آمریکا صادر می‌کند ۵۰۰ هزار بشکه است و تأثیری که جنگ بر قیمت گذاشته بیشتر روانی است و بیشتر اروپا متأثر این ماجراست که اعلام کرد بنای تحریم انرژی روسیه را ندارد.
مدیرکل اوپک و روابط با مجامع انرژی وزارت نفت تنش‌زایی آمریکا را در زمینه قیمت نفت به‌دنبال جنگ روسیه مشکوک برشمرد و گفت: شاید آمریکا با دامن زدن به تنش قیمت نفت سعی دارد راهبرد انرژی‌های نو را متحول و استفاده از این انرژی‌ها را به صرفه کند.
مسائلی که اندیشکده نفت و انرژی می‌تواند دنبال کند
جوان به پژوهش‌هایی که اندیشکده نفت و انرژی می‌تواند در اولویت داشته باشد اشاره کرد و گفت: بررسی جایگاه کشورهای دارنده سوخت فسیلی برای مسائل مرتبط با تغییر اقلیم، امکان‌سنجی طرح‌های کربن‌زدایی در ایران در راستای کاهش نشر کربن، سرمایه‌گذاری در صورت وجود محدودیت‌های زیست‌محیطی در صنعت نفت و گاز، راهکارهای بهینه‌سازی انرژی در ایران و ایجاد ارزش افزوده برای توسعه طرح‌های صادراتی نفت و گاز، قیمت‌گذاری بهینه حامل‌های انرژی در کنترل و تبیین الگوی مصرف و انتقال فناوری انرژی‌های تجدیدپذیر و نقش آن در تغییر الگو و فرهنگ مصرف از جمله مسائلی هستند که اندیشکده می‌تواند در مطالعات خود مدنظر قرار دهد.
نظر شما