به گزارش شانا، وزارت نفت بر همین اساس در این سال‌ها با توجهی که به استفاده از این دانش معطوف کرده است برای عملی شدن آن، پیوند نزدیکی با شرکت‌های دانش و پژوهش‌محور ایجاد کرده و از دل آن تفاهم‌نامه‌ها و قراردادهای بسیاری بیرون آمده است.
رویکرد عملی دولت سیزدهم در حوزه دانش‌بنیان
با روی کار آمدن دولت سیزدهم، رویکرد دانش‌بنیان شکل جدی‌تر و در نتیجه عملی‌تری به خود گرفت. در نخستین روزهای آغاز به‌کار وزارت نفت به سکان‌داری اوجی بود که شرکت ملی نفت ایران اقدام به‌برگزاری نشستی با شرکت‌های دانش‌بنیان و مراکز علمی، پژوهشی و دانشگاهی کشور کرد تا احیای چاه‌های کم‌بازده یا متوقف نفت و گاز را به آنها معرفی کند. معرفی نیازهای این‌چنینی به مراکز دانش‌بنیان البته به شرکت ملی نفت ایران محدود نشد و دیگر شرکت‌های اصلی زیرمجموعه وزارت نفت نیز در قالب نشست‌های پرشمار از جمله ۶ نشست تخصصی در نمایشگاه بیست‌وششم، نفت، گاز، پالایش و پتروشیمی، نیازهای خود را به این مراکز اعلام کردند.
برای حمایت از این شرکت‌ها نیز وزارت نفت تمام قد حاضر شد و به دستور جواد اوجی، وزیر نفت امکانات بسیاری در اختیار این مراکز قرار گفت. در همان نمایشگاه بود که یک سالن به‌صورت رایگان در اختیار شرکت‌های فناور و دانش‌بنیان و پارک‌های علمی و فناوری قرار گرفت.
وزارت نفت البته تنها به تخصیص سالن رایگان برای این حمایت‌ها بسنده نکرد و برای ایجاد و شکل‌دهی ۱۳ انستیتو تحقیقاتی در صنایع پایین‌دست با دانشگاه‌ها و مراکز تحقیقاتی منتخب کشور به‌منظور طراحی فرآیندهای اولویت‌دار و مشخص در حوزه گاز، پالایش و پخش و پتروشیمی و نیز دستیابی به دانش فنی طراحی و ساخت کاتالیست‌های مربوط به آنها پیگیری کرد، همچنین با جدیت مرکز نوآوری در پژوهشگاه صنعت نفت افتتاح و امکان استفاده مراکز دانش‌بنیان از امکانات و فضای این مرکز فراهم شد.
ارائه ۱۴ قلم گروه کالایی جدید برای داخلی‌سازی در هفته دولت
شاید ساخت ۱۰ قلم گروه کالایی مورد نیاز صنعت نفت را بتوان مهم‌ترین و برجسته‌ترین اقدام صنعت نفت برای همسو شدن با شرکت‌های دانش‌بنیان برشمرد. این اقدام که همسو با اجرای سیاست‌های اقتصاد مقاومتی در کشور کلید خورد اهداف خروج غیرتورمی از رکود و حمایت از ساخت داخل را دنبال می‌کرد و خروجی آن امضای ۵۰ قرارداد برای پنج گروه از تجهیزات و کالاها بود که تا انتهای سال ۱۴۰۰ پیشرفت آن تا ۷۴.۱ درصد رسید و تا پایان آن سال ۹۶۶ قلم/ ست کالا تحویل وزارت نفت شد. از مجموع شرکت‌هایی که برای این منظور با وزارت نفت همکاری کردند، هفت شرکت دانش‌بنیان هستند.
محسن خجسته‌مهر، مدیرعامل شرکت ملی نفت ایران، نیز شهریورماه امسال از ارائه ۱۴ قلم گروه کالایی جدید در هفته دولت برای داخلی‌سازی از سوی شرکت‌های دانش‌بنیان خبر داد که به‌زودی زمینه شتاب‌بخشی در این حوزه را فراهم می‌کند.
وزارت نفت برای ایجاد فضاهای دانش‌بنیان و توسعه تفکر دانش‌بنیان در سطح وزارت نفت اقدام به مشارکت به‌منظور گشایش اندیشکده نفت و انرژی در دانشگاه امام صادق (ع) به‌منظور حمایت از دانشگاه‌ها و تحقیقات توسعه‌ای و بنیادی کرد.
صندوق پژوهش و فناوری صنعت نفت نیز به‌منظور حمایت از شرکت‌های صاحب فناوری، دانش‌بنیان و نوپا و انجام اقدام‌هایی نظیر خرید تضمینی کالاهای راهبردی صنعت نفت، ارائه تسهیلات، سرمایه‌گذاری خطرپذیر و ارائه ضمانت برای ارتقای ظرفیت فعالیت اقتصادی شرکت‌های دانش‌بنیان راه‌اندازی شد.
گام‌هایی بلند دانش و پژوهش‌محوی
البته حمایت از ظرفیت شرکت‌های دانش‌بنیان در بخش‌های مختلف بالادستی و پایین‌دستی صنعت نفت نیز در دستور کار دولت سیزدهم بود و به‌همین منظور توسعه پارک فناوری و نوآوری صنعت نفت نیز در فاز اول تکمیل شد. این پارک به‌منظور توسعه استارت‌آپ‌ها و شرکت‌های دانش‌بنیان اختصاص یافته است و با راه‌اندازی آن به‌طور کامل، انتظار می‌رود زمینه اشتغال افراد زیادی از دانش‌آموختگان نخبه و کارآفرینان کشور فراهم شود.
وزارت نفت به‌منظور حمایت از این مراکز همسو با اجرای قانون بودجه ۱۴۰۰ برای اجرای مفاد بند الف تبصره ۱۸ با برگزاری فراخوان، بیش از ۷ هزار میلیارد تومان تسهیلات به شرکت‌های دانش‌بنیان در زمینه طرح‌های تکمیلی زنجیره ارزشی، بهینه‌سازی مصرف انرژی، ساخت بار اول قطعات و تجهیزات مورد نیاز صنعت نفت، تحول دیجیتال در صنعت نفت، احیای چاه‌های مرده یا کم‌بازده و کاهش فلرینگ از مسیر بانک‌های عامل پرداخت می‌کند. از این رو طرح‌های موردنظر به تصویب وزارت نفت و وزارت اقتصاد رسید و برای پرداخت تسهیلات، اسامی شرکت‌های واجد شرایط به بانک‌های عامل ارسال شد.
برای اینکه شرکت‌های صاحب صلاحیت در این حوزه شناسایی شوند، وزارت نفت اقدام به ایجاد فهرست بلند منابع مورد تأیید شامل بیش از ۱۴۰۰ شرکت سازنده ارزیابی صلاحیت شده و تأمین بخش اعظم نیازهای صنعت نفت کشور از طریق سازندگان داخلی مورد تأیید و ثبت ۱۳۷ شرکت دانش‌بنیان در این سامانه کرد. همسو با انتخاب این شرکت‌ها، بیش از ۴۰ تفاهم‌نامه و موافقت‌نامه خرید خدمت و محصولات فناورانه و بومی‌سازی شده از محصولات شرکت‌های دانش‌بنیان و نوپا و بیش از ۱۲ تفاهم‌نامه و موافقت‌نامه برای توسعه گروه‌های استارت‌آپی در سال ۱۴۰۰ امضا شد.
تداوم مسیر و امضای تفاهم‌نامه و قراردادهای جدید دانش‌بنیان
وزارت نفت تفاهم‌نامه‌ای را با بنیاد ملی نخبگان امضا کرد تا بتواند از ظرفیت‌های شرکت‌های دانش‌بنیان از کانال این بنیاد نیز بهره‌مند شود. ۱۲ تفاهم‌نامه همکاری علمی- تحقیقاتی نیز بین شرکت‌های ملی صنایع پتروشیمی، پالایش و پخش فرآورده‌های نفتی ایران و ملی گاز ایران با دانشگاه‌ها و مراکز تحقیقاتی کشور به امضا رسید.
به‌منظور حذف موانع قانونی همراهی و همکاری با این مراکز نیز اقدام‌های بسیاری انجام شد: ایجاد نهاد صدور گواهینامه کیفیت محصول و خدمات، تدوین و ابلاغ نظام‌نامه جدید پژوهش و فناوری وزارت نفت با رویکرد استفاده از زیست‌بوم فناوری و استفاده از شرکت‌های دانش‌بنیان، اخذ تأییدیه هیئت مقررات‌زدایی برای کاربرگ مجوزهای وزارت نفت و ثبت مجوزهای وزارت نفت در درگاه ملی صدور مجوزهای وزارت امور اقتصادی و دارایی و طراحی و اتصال سامانه مجوزهای وزارت نفت به درگاه ملی صدور مجوزها با هدف پشتیبانی و مانع‌زدایی در انجام طرح‌ها و پروژه‌های صنعت نفت را می‌توان در همین مسیر برشمرد.
البته فعالیت‌های دوره‌های پیشین نیز در دولت سیزدهم مسکوت نماند و اجرای ۲۲ قرارداد انتقال و توسعه فناوری بخش بالادستی، امضاشده با دانشگاه‌ها و مراکز پژوهشی کشور، برای بهینه‌سازی فرآیندهای تولید و افزایش ضریب برداشت و مطالعات ۱۷ میدان اولویت‌دار کشور از سوی شرکت‌های مشاور داخلی کشور دنبال شد، همچنین اجرای روند بیش از ۱۹۰ قرارداد با دانشگاه‌ها، پژوهشگاه‌ها، مراکز علم و فناوری و شرکت‌های دانش‌بنیان برای حمایت از پروژه‌های تحقیقاتی، ساخت تجهیزات فناورانه، پروژه‌های دانشجویی و ارائه فرصت‌های مطالعاتی و پژوهشی دنبال شد.
با چنین اقدام‌هایی بود که تقویت اقتصاد نفت از مسیر ارتقای سطح همکاری با شرکت‌های دانش‌بنیان فعال و انجمن‌های تخصصی مرتبط با صنعت نفت دنبال شد.
نظر شما