بانک جهانی به‌دلیل ناتوانی در نشان دادن واقعی بودن هزینه‌های ادعایی خود برای مقابله با بحران اقلیمی به باد انتقاد قرار گرفته شده است. آکسفام (Oxfam) طی گزارشی در هفته جاری اعلام کرد تا ۴۰ درصد هزینه‌های گزارش‌شده از سوی این بانک مربوط به اقلیم را نمی‌توان برای این منظور در نظر گرفت.
بر اساس تحقیقات آکسفام ، از ۱۷.۲ میلیارد دلاری که بانک جهانی گزارش داد در سال ۲۰۲۰ برای تأمین مالی اقلیم هزینه کرده تا ۷ میلیارد دلار آن را نمی‌توان به‌طور مستقل تأیید کرد که برای این کار اختصاص یافته است.
این یافته‌ها تازه‌ترین انتقاد به بانک جهانی در مورد مواضع و فعالیت‌های مالی اقلیمی آن است. ماه گذشته میلادی، اَل گور، معاون پیش رئیس‌جمهوری ایالات متحده آمریکا، پس از اجتناب دیوید مالپاس، رئیس بانک از پاسخ به پرسش‌های یک روزنامه‌نگار درباره علم اقلیم خواستار استعفای وی شده بود. هرچند مالپاس مجبور به عذرخواهی شد، اما همچنان برای تأمین مالی پروژه‌های سوخت‌های فسیلی با انتقاد سازمان‌های مردم‌نهاد محیط زیستی روبه‌روست.
آکسفام ۲۱.۳ میلیارد دلار بودجه اقلیمی را که این بانک در سال ۲۰۲۰ گزارش کرده بود، بررسی کرد که ۱۷.۲ میلیارد دلار آن از سوی دو بازوی اصلی وام‌دهنده بانک، انجمن توسعه بین‌المللی و بانک بین‌المللی بازسازی و توسعه تأمین شده است.
منابع مالی اقلیمی پولی است که با هدف کمک به کشورهای در حال توسعه برای کاهش انتشار گازهای گلخانه‌ای یا سازگاری با آثار بحران اقلیمی به‌صورت کمک‌های بلاعوض و وام ارائه می‌شود.
نویسندگان گزارش آکسفام اطلاعات منتشرشده بانک جهانی درباره تأمین مالی اقلیم را دریافت کرده است و سپس روش اعلام‌شده خود بانک را به‌کار گرفتند تا ببینند آیا می‌تواند رقم ۱۷.۲ میلیارد دلاری ادعاشده را بازتولید کند.
آکسفام دریافت که ارقام این بانک ممکن است تا ۴۰ درصد در هر دو تأمین‌کننده ۱۷ میلیارد دلار نادرست باشد. آکسفام در گزارش خود اشاره کرده است که بانک می‌توانسته بیش از آنچه ادعا می‌کند خرج کند، اما دشواری حسابداری پول تخصیصی به فعالیت‌های مرتبط با اقلیم، اعلام آن را غیرممکن کرده است.
بخشی از مشکل حسابداری مالی فعالیت‌های اقلیمی بانک این است که بسیاری از پروژه‌ها، بخش‌های مرتبط با اقلیم دارند، بدون اینکه مستقیم در گروه فعالیت اقلیمی قرار گیرند. برای نمونه، اگر مدرسه یا بیمارستانی در حال ساخت است، می‌توان آن را به‌گونه‌ای ساخت که در برابر آثار شدید اقلیمی مقاوم‌تر باشد. این کار برای سازگاری با بحران اقلیمی ضروری است، اما به جای اینکه هدف اصلی چنین پروژه‌ای مقابله با تغییرات اقلیمی باشد، تنها «منفعت مشترک» (co-bebefit) آن مرتبط با تغییر اقلیم است و هدف اجرای آن خدمات آموزشی یا بهداشتی است.
نفت‌کوته دابی (Nafkote Dabi)، مسئول سیاست بین‌المللی اقلیمی در آکسفام گفت: «ما به‌سادگی نمی‌توانیم از ارزش واقعی [تأمین مالی اقلیمی ارائه‌شده از سوی بانک] مطمئن باشیم. نگرانی ما بدترین سناریو است، اینکه بانک ممکن است به مقدار قابل توجهی از سهم خود اغراق کند.»
بانک جهانی ادعاهای آکسفام را رد کرد. یک سخنگو به روزنامه انگلیسی گاردین گفت: مزایای مشترک ما با استفاده از روش مشترک بانک توسعه چندجانبه (MCB) محاسبه می‌شود. ما درباره نحوه به‌کارگیری روش‌شناسی دقیق هستیم و فقط برای سهم تأمین مالی در پروژه‌ای که مستقیم با اقدام‌های اقلیمی مرتبط است، منافع مشترک را تعیین می‌کنیم، ما از دقت ارزیابی خود از منافع مشترک مطمئن هستیم.
این سخنگو همچنین گفت: این بانک هزینه‌های اقلیمی خود را افزایش داده است و ۳۱.۷ میلیارد دلار بودجه برای پروژه‌های اقلیمی که در سال ۲۰۲۲ در هیئت مدیره بانک مطرح شده، ارائه کرده است.
این بانک همچنین مدت‌هاست بر این باور است که بودجه اختصاصی آن به موضوع‌های اقلیم بسیار بیشتر از آن چیزی است که به‌طور رسمی اعلام می‌کند، زیرا هزینه‌های این بانک برای کاهش فقر یا مشوق‌های توسعه‌ای نیز می‌تواند تأثیر مفیدی بر انعطاف‌پذیری کشورها در برابر آثار اقلیمی شدید داشته باشد.
با این حال، آکسفام می‌گوید روش‌های حسابداری بانک می‌تواند بسیار شفاف‌تر شود. دابی گفت: ممیزی اکسفام این خطر را آشکار می‌کند که برخی از ادعاهای مالی اقلیمی می‌توانند تنها سبزشویی باشند.
بانک جهانی در اواخر این ماه با مجموعه‌ای از نشست‌های سالانه مواجه می‌شود که طی آنها تحت فشار قرار می‌گیرد تا نشان دهد چگونه به کشورهای در حال توسعه کمک می‌کند بحران از همه‌گیری کووید ۱۹ و افزایش هزینه‌های زندگی، بهبود یابند.
تأمین مالی اقلیمی یکی از مسائل اصلی در کنفرانس آتی اقلیمی سازمان ملل متحد در ماه آینده در مصر (COP27) است. کشورهای فقیر نه‌تنها معترض این موضوع هستند که کشورهای ثروتمند نتوانسته‌اند به وعده کمک اقلیمی سالانه ۱۰۰ میلیارد دلار که در سال ۲۰۰۹ وعده داده‌اند، عمل کنند، بلکه از این موضوع نیز شکایت دارند که بخش عمده پولی که هم‌اکنون ارائه می‌شود به کشورهای با درآمد متوسط می‌رسد که جذب سرمایه برای آنها آسان است، همچنین بیش از ۷۰ درصد این کمک‌ها به‌صورت وام است که می‌تواند کشورهای فقیر را بیشتر به بدهی سوق دهد.
نگرانی اصلی کشورهای فقیر در نشست کاپ ۲۷ تأمین مالی کمک‌های اقلیمی وعده داده‌شده از سال ۲۰۲۰ و اختصاص بودجه برای ضرر و زیان ناشی از تغییر اقلیم است که بالغ بر صدها میلیارد دلار در سال می‌شود.
منبع: مدیریت امور اوپک و روابط با مجامع انرژی وزارت نفت
نظر شما