به گزارش خبرنگار شانا، محسن حقیقی مقدم صبح امروز (سه‌شنبه، ۱۵ آذرماه) در نشست تخصصی توسعه مدیریت و سرمایه انسانی در محل مرکز همایش‌های تخصصی شرکت ملی نفت ایران (باشگاه فرهنگی – آموزشی کوشک) در تشریح اهمیت مرکز توسعه مدیریت صنعت نفت گفت: مرکز توسعه مدیریت صنعت نفت همچون پارک فناوری و نوآوری صنعت نفت، یک مرکز راهبردی است و چشم‌اندازهای اساسی دارد که باید به سمت آنها حرکت کنیم.
وی به فرآیند ایجاد این مرکز اشاره و تصریح کرد: ۲۵ مهرماه پارسال خطی‌مشی توسعه مدیریت از سوی مقام عالی وزارت ابلاغ شده بود، اما بین تشکیل مرکز و خط‌مشی ابلاغی فاصله‌ای است که مملو از التهاب‌ها بود. در خط‌مشی سعی شد جلو اتفاق‌های چهار، پنج سال ابتدایی ایجاد مرکز گرفته شود و مرکز به ریل خودش هدایت شود که این ریل تدوین نظام جامع توسعه مدیریت صنعت بود که پنجره امیدی برای بازگشت مرکز به جایگاه اصلی خود و به اهداف اصلی به شمار می‌آمد.
سرپرست مرکز توسعه مدیریت صنعت نفت با بیان اینکه زمان زیادی برای تدوین نظام جامع صرف شد، گفت: پیش‌نویسی پیش از تدوین نظام‌نامه نوشته شده بود که برآمده از نظرهای کارشناسان بر اساس درخواست معاون وزیر نفت در توسعه مدیریت و سرمایه انسانی بود، اما این پیش‌نویس دستورعملی بود که الگوی درستی نداشت، بهینه‌کاوی نشده بود، فرآیند احصای شایستگی‌ها، فرآیندهای ارزیابی و همه فرآیندهای توسعه مدیریت صنعت نفت ناقص دیده شده بود. ایرادهای دیگری نیز داشت. برای نمونه به جای اینکه به سمت توسعه، توانمندسازی و طراحی طرح‌های توسعه فردی حرکت کند، به سمت پودمان‌های آموزشی در حال حرکت بود که در نامه مدیرکل برنامه‌ریزی به آن اشاره و اعلام شد باید تغییر رویه داده شود.
تدوین نظام جامع توسعه مدیریت بر اساس الگوهای جهانی
حقیقی مقدم درباره روند تدوین نظام‌نامه تصریح کرد: پس از مطالعه پیش‌نویس، ساختار نظام‌نامه‌های موجود صنعت نفت را بهینه‌کاوی کردیم، چند نظام‌نامه مدیریت کشور و آنهایی را که از سوی شورای عالی کشور تدوین شده بود مطالعه و تلاش کردیم این نظام جامع حرکتی رو به جلو در نظام‌نامه‌های موجود در کشور باشد.
وی گفت: نظام جامع موجود چند بخش اساسی دارد. بخش راهبردی شامل اهداف، چشم‌انداز مأموریت، ارزش‌ها، اصول و راهبردهاست سپس وارد الگوی مفهومی و پشتوانه تئوریک و نظریه صنعت شدیم، البته ابتدای هر کار علمی باید الگو باشد، اما در نظام‌نامه‌ها برای اینکه مخاطب بفهمد چه اهداف و سیاست‌ها و راهبردهایی را دنبال می‌کند، این بخش در ابتدای نظام جامع می‌آید.
سرپرست مرکز توسعه مدیریت صنعت نفت اعلام کرد: در واقع یک فرآیند ناقص یعنی تنها سنجش و ارزیابی و آموزش و توسعه را تحویل گرفتیم که جایی برای سامان‌دهی و پایش عملکرد از لحاظ ساختار نداشت.
حقیقی مقدم درباره روند تدوین گفت: نخستین کار این بود که بر اساس تازه‌ترین الگوها در جهان سعی کردیم این فرآیند را اصلاح کنیم؛ بر همین اساس سه فرآیند اصلی سنجش و ارزیابی، آموزش و توسعه و سامان‌دهی برنامه‌ریزی جانشینی و پایش عملکرد مدیران صنعت نفت بخش جدیدی بود که به الگوی توسعه مدیریت در صنعت نفت اضافه شد و در الگو یک گام اساسی به جلو رفتیم.
وی افزود: در کشوری هستیم با فرهنگ و مبانی نظری و فرهنگ ایرانی اسلامی، بنابراین همه فرآیندهای توسعه مدیریت در این سه حوزه از پشتوانه فکری و پژوهشی نظریه حکمرانی متعالی تغذیه می‌شود.
تفاوت توسعه مدیریت با حوزه سرمایه انسانی
سرپرست مرکز توسعه مدیریت صنعت نفت به موضوع مهمی در حوزه توسعه مدیریت و سرمایه انسانی اشاره کرد و گفت: در ایران در همه دستگاه‌ها حوزه توسعه مدیریت و سرمایه انسانی را با هم داریم، در حالی که این دو حوزه با هم کاملاً متفاوت هستند.
حقیقی مقدم تصریح کرد: مدیران منابع انسانی باید در پیاده‌سازی توسعه مدیریت همکاری کنند، اما این کار از سوی آنها نباید دنبال شود.
وی افزود: برای نمونه اگر بخواهیم یک مدیر بین‌الملل تربیت کنیم، اگر فرآیندهای ما از سوی مدیران بین‌الملل پذیرش نشود، این فرآیند را همراهی نمی‌کنند. حوزه توسعه مدیریت حوزه حکمرانی و برنامه‌ریزی جانشینی و حوزه انتصاب است حتی در برنامه‌ریزی جانشینی و پایش عملکرد آیا می‌توانیم فرآیند را پیاده‌سازی کنیم؟ ما سرانجام مشاوره می‌دهیم و تأثیری در انتصاب نداریم، اما همه انتظار دارند نیازهای توسعه مدیریت را در این مرکز برطرف کنیم.
نظام جامع به کمک توسعه مدیریت می‌آید
سرپرست مرکز توسعه مدیریت صنعت نفت تصریح کرد: بر همین اساس یکی از اساسی‌ترین کارهایی که در این نظام‌نامه انجام شد، ورود ادبیات حکمرانی در بحث توسعه مدیریت در جای درست بود. یعنی ما راهی نداریم جز اینکه درِ مرکز را برای مدیران ارشد صنعت نفت بازکنیم تا آنجا را خانه خود بدانند، تا این اقدام تضمین آینده مدیریتی صنعت نفت باشد.
حقیقی مقدم ادامه فرآیند تدوین نظام جامع توسعه مدیریت صنعت نفت را تشریح کرد و افزود: در راهبردها پس از تمرکززدایی و یکپارچه‌سازی فرآیندهای توسعه مدیریت به همکاری و تعاون و مشارکت حداکثری مدیران در صنعت نفت می‌رسیم.
وی ادامه داد: پس از این بود که وارد فصل سوم نظام جامع یعنی زمینه‌سازی شدیم، زمینه‌های پیاده شدن اکنون وجود ندارد، البته در خطی‌مشی مدیریت مرکز را موظف به پیاده‌سازی سامانه توسعه مدیریت کردند. پس از زمینه‌سازی وارد بحث برنامه‌ریزی مدیران و سپس وارد توسعه مدیران شدیم. نیم‌رخ شایستگی و الگوهای صلاحت و نقشه‌راه و پروفایل موفقیت را ایجاد کردیم و بعد افراد وارد فضای مدیریت و پذیرش مسئولیت می‌شوند.
سرپرست مرکز توسعه مدیریت صنعت نفت تصریح کرد: در بخش مدیریت عملکرد صاحبان صلاحیت حرفه‌ای چند معیار مترقی را وارد کردیم؛ معیارهای قابل‌سنجش، واقعی و قابل ارزیابی، در بحث برنامه‌ریزی، جانشینی را تسهیل کردیم؛ در ابتدای فصل سامان‌دهی و پایش طراحی خانه مدیران صنعت نفت را گذاشتیم تا زمینه همکاری مدیران ساخته شده با مدیران منصوب را فراهم آوریم.
برای ایجاد انگیزه در مدیران جبران خدمات لحاظ شد
حقیقی مقدم گفت: در بخش جبران خدمات به جای جبران مالی به سمت جبران معنوی برای تسهیل برنامه‌ریزی جانشینی حرکت کردیم. گفته شد صاحبان صلاحیت حرفه‌ای اگر در سمت متناسب با سطح گواهینامه قرار نگرفتند، در صورت اعلام نیاز یک واحد برای آن سمت، مبدأ موظف به همکاری به‌منظور رفتن به سمت مدیریتی مقصد است؛ بدان معنا که فضایی را ایجاد کردیم تا وضع استعدادهای توسعه‌یافته را پایش کنیم و بتوانیم اینها را حرکت دهیم و انعطاف داشته باشیم تا بتوانند شهد خدمت به صنعت نفت را بچشند.
وی افزود: پس از آن وارد مرحله استقرار و بعد بخش همکاری‌ها شدیم، این مرکز باید در تراز جهانی حرکت کند، نفت صنعتی جهانی است. برای نمونه مدیریت مخزن برای ما مدیریتی تازه است و بزرگان تأکید دارند که باید به‌سمت آن حرکت کنیم و برای همین این بخش تعریف شده است.
سرپرست مرکز توسعه مدیریت صنعت نفت ادامه داد: سنجش بلوغ مدیریت صنعت نفت در بخش دیگر است، هر سال در قالب جشنواره حکمرانی صنعت نفت مقدار استقرار فرآیندهای توسعه مدیریت در صنعت نفت را به‌صورت ملموس و واقعی ارزیابی می‌کنیم و مدیران متعالی معرفی می‌شوند و این جشنواره فرصتی بی‌نظیر برای ارزیابی میل به توسعه سازمان است.
حقیقی مقدم گفت: برای اینکه مدیران با این فرآیندها همراهی کنند پاداش تعالی و توسعه را در این جشنواره در نظر گرفتیم که همه نیروهای سازمان‌های همکاری‌کننده را در بر می‌گیرد.
نگرانی‌های مرکز توسعه مدیریت صنعت نفت
وی درباره نگرانی‌های مرکز توسعه مدیریت گفت: نگرانی‌هایی در این مسیر وجود دارد، مرکز فعال در انتصابات صنعت نفت نیست، بلکه موضع ما بررسی و تأیید صلاحیت‌هاست حتی بررسی افراد نیز در حیطه مرکز نیست. با وجود آنکه در ابلاغیه خط مشی وزارت جز اختیارات مرکز اعلام شده بود، در نظام جامع این اختیار به مدیران ارشد صنعت نفت در ۱۶ گروه شغلی فنی و تخصصی به ۲۴۰ نخبه صنعت نفت سپرده شده است.
سرپرست مرکز توسعه مدیریت صنعت نفت شیب پذیرش را شیبی مناسب دانست و گفت: از روز نخست ابلاغ نظام جامع بر دو موضوع تأکید داشتیم، نخست آنکه مشروعیت انتصاب‌های کنونی نباید زیر سؤال برود و نیروها باید مستقیم در فرآیند مرکز قرار گیرند و مدیران باید مستقیم حاضر شوند و بسیاری صلاحیت دارند و ما تنها صلاحیت آنها را تأیید کنیم. دوم آنکه نباید بگیر و ببند رخ دهد. در واقع روند با شیب مناسب پیش می‌رود، یعنی در سال آینده باید ۱۰ درصد مدیران گواهینامه صلاحیت داشته باشند، در صورتی که کارهای توسعه‌ای ما ۵۰ درصد مدیران را شامل می‌شود، یعنی ۵ برابر صاحب صلاحیت تا آن زمان معرفی کردیم و انتظار داریم ۱۰ درصد مدیران صاحب صلاحیت باشند، سال دوم ۳۰ درصد، سال بعد ۶۰ درصد و سال آخر باید ۱۰۰ درصد مدیران بر اساس خط‌مشی صاحب صلاحیت گواهینامه حرفه‌ای باشند، اما در نظام جامع تا ۲۵ درصد در سال آخر اجازه به‌کارگیری مدیران بدون گواهینامه را لحاظ کرده‌ایم، در حالی که پس از پنج سال برای همه جایگاه‌های مدیریتی تا ۵ برابر مدیر صاحب صلاحیت عملیاتی داریم.
حقیقی مقدم تصریح کرد: بازوی اصلی استقرار نظام جامع توسعه مدیریت که فرصتی بی‌نظیر برای شایسته‌سالاری در صنعت نفت است، مدیران صنعت نفت هستند.
وی هدف این مرکز را تشریح کرد و گفت: باید یکبار برای همیشه شایستگی‌های اخلاقی، تجربی و دانشی را بررسی و مصوب کنیم مدیران بر اساس این شایستگی‌ها انتخاب شوند تا سبب نابودی استعدادها نشویم و امید در دل استعدادهای مدیریتی زنده شود و راه توسعه را جلو روی مدیران قرار دهیم.
سرپرست مرکز توسعه مدیریت صنعت نفت در پایان گفت: صنعت نفت ایران از لحاظ نیروهای انسانی نیاز به ضریب‌دهی به فرآیندهای توسعه مدیریت دارد. ۲۷ هزار نفر در حال جذب به‌صورت ایثارگری هستند اگر می‌خواهیم در منطقه رقابت در حوزه مدیریتی حفظ شود باید به فرآیندهای توسعه مدیریت در صنعت نفت کمک کنیم.
نظر شما