از سال ۱۳۳۰ که خارک به‌عنوان جزیره نفتی انتخاب و مخازن در آن احداث شد و نفتکش‌ها در اسکله‌های بارگیری پهلو گرفتند، چند دهه گذشته و امروز خارک همچنان نقشی بی‌بدیل در روند صادرات نفت کشور دارد و پایگاهی مهم در خلیج فارس به‌شمار می‌آید.
این یک موضوع اثبات‌شده در صنعت نفت است که رضایت ساکنان جزیره خارک همانند درست کار کردن تأسیسات نفتی و گازی برای کشور اهمیت دارد. صنعت نفت در این سال‌ها در کنار نیروهای شرکتی خود، برای تأمین نیازهای ساکنان بومی این جزیره نیز تلاش کرده است. در اینکه تا چه حد موفق بوده، شاید اما و اگرهایی وجود داشته باشد، اما به هر روی، این خدمات ادامه دارد و مجموعه‌ای در دل شرکت پایانه‌های نفتی ایران به نام «عملیات عمومی» می‌کوشد این خدمات‌رسانی را بیش‌ازپیش در مسیر تأمین نیازهای واقعی سکنه جزیره خارک اجرایی سازد.
در سفر به جزیره خارک، فرصتی فراهم شد تا در زمانی هرچند کوتاه، از خدماتی که مجموعه عملیات عمومی شرکت پایانه‌های نفتی به ساکنان جزیره خارک ارائه می‌دهد، بازدید و با حسین احمدی، سرپرست عملیات عمومی شرکت پایانه‌های نفتی ایران، برخی همکاران وی و شماری از مردم ساکن در این جزیره گفت‌وگو کنم. مشروح این گفت‌وگوها را می‌خوانید.
شرکت پایانه‌های نفتی ایران، سال‌های سال است در جزیره خارک و در کنار مردم صبور و باصفایش، در زمینه صادرات نفت فعالیت می‌کند، اما این همه ماجرا نیست و خدمات‌رسانی به مردم جزیره نیز بخش دیگری از بی‌شمار فعالیت‌هایی است که این شرکت با تلاش مجموعه عملیات عمومی انجام می‌دهد؛ مجموعه‌ای که حسین احمدی عهده‌دار مسئولیت در آن است.
جمع‌آوری روزانه ۱۵ تن زباله
حسین احمدی از ۲۲ سال قبل در جزیره خارک مشغول به کار است و بخش زیادی از این زمان به‌عنوان رئیس تعمیرات خطوط لوله فعال بوده و از حدود ۶ ماه قبل به‌عنوان سرپرست عملیات عمومی به کار در این مجموعه گمارده شده است. وی با اشاره به سابقه تأسیس عملیات عمومی جزیره خارک در سال ۱۳۸۲به‌عنوان یک مدیریت مستقل زیر نظر اداره عمران مناطق نفت‌خیز گفت: چند سال بعد و در دهه ۹۰ با تغییراتی که اتفاق افتاد، این بخش عنوان زیرمجموعه شرکت پایانه‌های نفتی ایران به کار خود ادامه داد.
وی با بیان اینکه عملیات عمومی در جزیره خارک چند مسئولیت اصلی و مهم دارد که یکی از اصلی‌ترین آنها فرودگاه جزیره خارک است، افزود: همه عملیات ترابری و انتقال نفرات به استان‌های دیگر را انجام می‌دهد. از فرودگاه خارک و در طول هفته به تمام مراکز استان‌ها پرواز داریم و رفت‌وآمد حدود ۸۰ درصد نفرات شاغل در جزیره خارک با هواپیما انجام می‌شود، البته تعداد محدودی هم از طریق شناور منتقل می‌شوند.
سرپرست عملیات عمومی شرکت پایانه‌های نفتی ایران با بیان اینکه کارکنان شرکتی به شهرهای مختلف تردد دارند و فرودگاه موقعیتی راهبردی دارد، گفت: افزون بر رفت‌وآمد و انتقال نفرات شرکتی و مردم بومی، فرودگاه در بخش پدافند غیرعامل هم اهمیت زیادی دارد. تنها فرودگاه جزیره خارک همین فرودگاه است که صنعت نفت از ابتدا و در دهه ۶۰ میلادی برای مصارف خود آن را ساخته است. از آن هنگام تاکنون این فرودگاه چند نوبت اصلاح و به فضای عمومی و باند آن اضافه شده است. توسعه فضای فرودگاه خارک نیز از جمله طرح‌های مهمی است که در صورت تأمین اعتبار انجام می‌شود.
احمدی یکی دیگر از وظایف مهم عملیات عمومی در جزیره خارک را توجه به محیط‌زیست و اقدام‌های زیست‌محیطی در جهت توسعه پایدار برشمرد و گفت: شرکت‌های حاضر در جزیره خارک در مورد محیط زیست پیرامون و رعایت ضوابط زیست‌محیطی، در داخل فنس خود تعهد دارند، اما یکی از مسئولیت‌های اصلی عملیات عمومی شرکت پایانه‌های نفتی ایران، دفع پسماندهای تر و خشک بخش شرکتی و خانگی مردم ساکن در جزیره خارک است.
وی با تأکید بر اینکه عملیات عمومی بنا بر وظیفه ذاتی عمومی خود در حوزه زیست‌محیطی مسئولیت جمع‌آوری و دفع زباله‌های خانگی در بخش شرکتی و شهری را به عهده دارد، افزود: در حال حاضر روزانه بیش از ۱۵ تن پسماند در این جزیره تولید می‌شود که این مجموعه عملیات عمومی آنها را جمع‌آوری و پس از انتقال به مرکز پسماند به تفکیک آن برای تبدیل به کود کمپوست اقدام می‌کند.
سرپرست عملیات عمومی شرکت پایانه‌های نفتی ایران با بیان اینکه در مرکز پسماند، روی زباله‌های تر فرآیندی انجام و به کود کمپوستی تبدیل می‌شود، تصریح کرد: کود تولیدی در بخشی از سایت پسماند، پشته‌گذاری و هوادهی می‌شود و فروش آن نیز منبع درآمدی برای شرکت است، بنابراین یکی از مأموریت‌های مجموعه عملیات عمومی شرکت پایانه‌های نفتی ایران که مدیریت پسماند در جزیره خارک است، مدیریت می‌شود.
احمدی اظهار کرد: از آن جهت که تفکیک زباله باید از مبدأ انجام شود، این مجموعه نیز تلاش می‌کند این کار را به شکلی کامل انجام دهد، اگرچه ممکن است کاستی‌هایی در این زمینه وجود داشته باشد.
وی با تأکید بر اینکه زباله‌های صنعتی از زباله‌های خشک جداسازی می‌شود، گفت: زباله‌های پرخطر و بازیافتی در چند مرحله فشرده و به بیرون از جزیره منتقل می‌شوند. از حدود ۲۰ سال قبل که عملیات عمومی کار خود را شروع کرده است، واحد پسماند به شکل ابتدایی فعالیت می‌کرد و به شکل امروزی نبود. در مورد زباله‌های صنعتی هم بخش شهری و شرکت‌های عملیاتی موظف‌اند زباله‌های صنعتی خود را جمع‌آوری و بسته‌بندی کنند و به بیرون از جزیره انتقال دهند که البته مجموعه عملیاتی در این زمینه مسئولیت ندارد.
بازگرداندن نخاله‌های رهاشده به چرخه مصرف
سرپرست عملیات عمومی شرکت پایانه‌های نفتی ایران یکی دیگر از مسئولیت‌های عملیات عمومی را در حوزه حفاظت از محیط‌زیست جزیره خارک، جلوگیری از هرگونه عملیات تخریبی و ایجاد آلودگی در این جزیره برشمرد و افزود: یکی از موضوع‌های اصلی و قدیمی در جزیره خارک، رها کردن زباله و نخاله ساختمانی است. از آنجا که انتقال زباله به بیرون از جزیره مقرون به‌صرفه نیست، رها می‌شود، به همین خاطر گشت شبانه‌روزی در منطقه فعال است تا از هرگونه عملیات تخریبی و ایجاد آلودگی جلوگیری کند.
احمدی با اشاره به مدیریت نخاله‌های ساختمانی جمع‌آوری‌شده گفت: این نخاله‌ها در فضایی نگهداری و با تبدیل کردن آنها به مواد اولیه شن و ماسه، به‌عنوان مصالح زیرساخت به‌ویژه زیرسازی جاده‌ها از آن استفاده می‌شود.
فعال کردن ۲ شناور مسافربری
احمدی یکی دیگر از اقدام‌های عمومی مجموعه عملیات عمومی خارک را راه‌اندازی دو دستگاه شناور مسافربر در مسیر گناوه و بوشهر اعلام کرد و گفت: با توجه به نیاز ساکنان بومی جزیره برای تردد، دو دستگاه شناور دریایی فعال شده‌اند که بخش اصلی تکمیل ظرفیت آنها در مسیر رفت و برگشت، از طرف عملیات عمومی چارتر می‌شود. با توجه به اینکه جزیره خارک تحت تأثیر شرایط خاص اقلیمی خاص است و شرایط آب‌وهوایی در این تردد اثر دارد، تلاش می‌شود این شناورها بیشترین کارکرد را برای مردم داشته باشد.
سرپرست عملیات عمومی شرکت پایانه‌های نفتی ایران افزود: شناور مسیر گناوه ۱۸۰ صندلی دارد که ۱۲۰ صندلی آن را شرکت پایانه‌های نفتی ایران چارتر کرده و در اختیار عملیات عمومی است. شناور مسیر بوشهر نیز ۲۳۴ صندلی دارد که ۲۰۰ صندلی آن در اختیار پایانه‌های نفتی است و ساکنان بومی نیز طی هفته برای انجام امور اداری از خدمات آن استفاده می‌کنند، البته چند فروند کشتی خصوصی نیز در این مسیر فعال است که ساکنان در شرایط خرابی دریا از آنها استفاده می‌کنند.
گشت‌های شبانه‌روزی برای حفاظت از اراضی
وی به عملکرد حراست به‌عنوان یکی از اصلی‌ترین بخش‌های این مجموعه اشاره و تصریح کرد: بخشی از نیروهای حراست در فرودگاه خارک مستقر هستند، اما مسئولیت اصلی آنها حراست و حفاظت از اراضی است. اراضی جزیره خارک متعلق به دولت است که وزارت نفت مسئولیت حفاظت و صیانت از آن را به عهده دارد، به همین دلیل هرگونه تغییر و فعالیت جدید در جزیره از سوی شرکت‌ها یا ساکنان باید با مجوز انجام شود. در بخش شهری هم هیچ مالکیتی به مردم احراز نشده است.
سرپرست عملیات عمومی شرکت پایانه‌های نفتی ایران با بیان اینکه نیروهای حراست با گشت‌های ۲۴ ساعت شبانه‌روز از اراضی صیانت می‌کنند، افزود: اگر شرکتی بخواهد اقدام به هرگونه جابه‌جایی یا تجهیز کارگاه و یا پروژه‌ای را شروع کند، باید از مراجع مربوط مجوز داشته باشد و مدارک خود را به عملیات عمومی شرکت پایانه‌های نفتی ایران ارائه کند تا مطابق با طرح اراضی جزیره و طرح جامع جزیره ارزیابی شود. برای جزیره خارک از سال‌ها قبل یک نقشه مشخص شده که بر اساس آن، کاربری همه‌چیز ازجمله زمین‌ها و جانمایی شرکت‌ها در آن مشخص است و هرگونه واگذاری زمین و مجوز از سوی دولت انجام می‌شود.
زنده کردن قنات‌های قدیمی
احمدی با اشاره به پروژه‌های فنی و عمرانی در دستور کار عملیات عمومی گفت: عملیات و اجرای طرح‌های عمرانی مربوط به تأسیسات و ابنیه عملیاتی و عمومی خارج از فنس در جنبه عمومی قرار دارند. شرکت‌های عملیاتی نمی‌توانند عملیاتی مانند احداث جاده‌ها، پل‌ها، پارک‌ها و... را انجام دهند، همچنین پروژه‌هایی مانند لایروبی قنات‌های قدیمی جزیره که عملیات عمومی روی در این زمینه‌ها مسئولیت دارد. این قنات‌ها به‌واسطه تاریخی بودن و قدمتشان در آثار میراث فرهنگی ثبت شده‌اند، اما در این سال‌ها لایروبی نشده‌اند و با توجه به قدمتی که دارند، نگهداری از آنها اهمیت زیادی دارد.
وی افزود: یکی دیگر از اقدام‌های مجموعه عملیات عمومی به تعمیرات و بازسازی اماکن و اداره‌ها و مراکز خیریه مانند کمیته امداد، بهزیستی، مساجد و فضای تفریحی عمومی در شهر مربوط می‌شود.
برگزاری کلاس‌های فنی - حرفه‌ای
سرپرست عملیات عمومی شرکت پایانه‌های نفتی ایران یکی از فعال‌ترین بخش‌های عملکردی این مجموعه را دفتر ارتباط مردمی اعلام کرد و گفت: یکی از مهم‌ترین بخش‌های ارتباطی عملیات عمومی با شرکت‌ها و ساکنان بومی و درگاه ورودی تمامی مکاتبات و مراودات اداری و نیازهای جامعه در جزیره خارک، دفتر ارتباط مردمی و روابط عمومی است. در جزیره خارک پنج شرکت پایانه‌های نفتی، شرکت نفت فلات قاره ایران، پتروشیمی خارک، شرکت ملی نفتکش ایران و شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده‌های نفتی ایران فعال هستند که اقدام‌هایی را در حوزه مسئولیت‌های اجتماعی انجام می‌دهند. این اقدام‌ها بر پایه مکاتبه با عملیات عمومی، مشخص و با مصوبه انجام می‌شود.
احمدی با تأکید بر اینکه این واحد امور مرتبط با شرکت‌ها و پروژه‌های عمومی را با هم تطبیق می‌دهد، افزود: روابط عمومی عملیات عمومی با تمام شرکت‌های مستقر در جزیره در ارتباط است و نیازها و خواسته‌ها به این مجموعه اعلام می‌شود. در مواردی از این شرکت‌ها خدمات دریافت می‌کنیم و آنها موظف به ارائه خدمات هستند.
وی همچنین با تأکید بر اینکه توجه به محیط پیرامونی شرکت‌ها در اولویت قرار دارد، افزود: صنعت نفت به‌واسطه حضور تأسیسات مختلف و نفتی شدن این جزیره به محیط پیرامون خود تعهدهایی دارد، از این رو با نیازسنجی‌های مختلف و ارتباط مردمی سعی می‌کنیم بخشی از نیازهای این جزیره را برطرف کنیم.
سرپرست عملیات عمومی شرکت پایانه‌های نفتی ایران با بیان اینکه مردم بومی جزیره عموماً با برخی محرومیت‌ها مواجه هستند و اقدام‌هایی در جهت توانمندسازی آنها انجام می‌شود، گفت: در همین زمینه برگزاری دوره‌های فنی-حرفه‌ای برای متقاضیان در داخل جزیره در نظر گرفته شده است. قرارداد مربوط به برگزاری این دوره‌ها با سازمان فنی - حرفه‌ای استان بوشهر منعقد شده است که امسال اجرا می‌شود. با تحقق این مهم افزون بر کاهش فاصله بخش شرکتی و شهری، شرایط برای مردم جزیره در استفاده از این امکان نفت نیز فراهم خواهد شد.
احمدی ادامه داد: اگر قرار باشد فقط پول و امکانات به مردم داده شود، ممکن است منفعل شوند، اما اقدام‌هایی که برای توانمندسازی آنها انجام می‌شود، اثرات بلندمدت‌تری دارد. جوانانی که در جزیره حضور دارند، می‌توانند برای اشتغال و آینده خود از این دوره‌های فنی - حرفه‌ای بهره ببرند. این دوره‌ها برای تمام سنین جویای کار و البته تعدادی از جامعه افراد کم‌توان جسمی پیش‌بینی شده است. تعدادی از این مددجویان کمیته امداد و بهزیستی امکان بیرون آمدن از خانه و یا تردد به خارج جزیره را ندارند و با گذران این دوره‌ها می‌توانند در رشته‌های مختلف توانمند شوند.
وی در ادامه افزود: این دوره‌ها که گواهی پایان دوره هم دارند، در داخل جزیره خارک برگزار و رشته‌هایی در آن ارائه می‌شود که در داخل جزیره خارک هم امکان جذب داشته باشد و هم فرصت کار برای افراد بومی بیشتر شود. این دوره‌ها رایگان است و متقاضیان لازم نیست به بوشهر یا شهرهای دیگر بروند و هزینه‌های تردد و اقامت را متحمل شوند.
سرپرست عملیات عمومی شرکت پایانه‌های نفتی ایران تصریح کرد: زمانی از نیروهای بومی تنها برای اشتعال در امور ساده مثل کارگر ساده یا نیروهای خدماتی استفاده می‌شد، اما در دوره‌های فنی - حرفه‌ای، دوره‌های تخصصی مثل کنترل پروژه برگزار می‌شود، طوری که افراد آموزش‌دیده می‌توانند در پروژه‌ها و طرح‌های فعال جزیره مشغول به کار شوند.
فعالیت مهد کودک خارک به‌زودی
احمدی یکی دیگر از خدمات مهم و کاربردی را راه‌اندازی یک مهد کودک در جزیره خارک از سوی شرکت پایانه‌های نفتی ایران اعلام کرد و گفت: یکی از نیازهای اصلی و مهم چند سال قبل به‌دلیل کرونا تعطیل شد و پس از آن دو دیگر راه‌اندازی نشد. عملیات عمومی فضای مناسبی برای راه‌اندازی این مهد کودک در نظر گرفته است و با امکاناتی در سطح استاندارد شهرهای بزرگ به‌زودی راه‌اندازی خواهد شد.
وی افزود: به‌عنوان نیروی شرکتی که ۲۲ سال است در خارک زندگی می‌کنم و ۱۲ سال است که خانواده‌ام در خارک حضور دارند، تلاش می‌کنم این‌گونه امکانات بیشتر و بیشتر شود و فعال شدن مهد کودک، یکی از همین نیازهای اولیه مهم است که به‌زودی انجام خواهد شد.
سرپرست عملیات عمومی شرکت پایانه‌های نفتی ایران همچنین با اشاره به روند مهاجرت معکوس سال‌های اخیر در جزیره خارک ادامه داد: بسیاری از ساکنان جزیره و نیروهای شرکتی به‌دلیل کمبود برخی امکانات در داخل و بیرون از فنس به‌دنبال خارج شدن از جزیره هستند. از آنجا که طی سال‌های گذشته در ایجاد زیرساخت‌ها و امکانات عمومی پیشرفت قابل‌ملاحظه‌ای رخ نداده، امکانات در حوزه‌های آموزش، رفاه و بهداشت برای ساکنان و نیروهای شرکتی کافی به نظر نمی‌آید، به همین دلیل هر کس که بتواند از خارک می‌رود.
احمدی برگزاری کلاس‌های کنکور و کلاس‌های تقویتی برای دانش‌آموزان را یکی دیگر ازخدمات عمومی مجموعه عملیات عمومی در جزیره خارک برشمرد و گفت: یکی از موارد پر تقاضا برگزاری کلاس‌های تقویتی بود که امیدوارم به‌زودی به نتیجه برسد. این کلاس‌ها نیز در داخل جزیره خارک و با استفاده از امکانات داخلی شرکت‌ها اجرایی خواهد شد. از آنجا که هر روز هفته به شهرهای مختلف امکان پرواز وجود دارد، می‌توان در طول هفته استادان را به شکل پروازی به جزیره خارک اعزام کرد.
۴۵ اعزام اورژانسی در یک سال
وی درخصوص ارائه خدمات عمومی به ساکنان بومی افزود: جزیره خارک به‌واسطه شرایط خاص اقلیمی برای تردد محدودیت دارد و افرادی که بیماری خاص یا نیاز به درمان فوری دارند، باید با پرواز از جزیره خارج شوند. بخش مددکاری عملیات عمومی شرکت پایانه‌های نفتی ایران خدمات پروازی را برای این گروه بیماران در نظر گرفته است و در مواقعی نیز هزینه‌های درمان را هم پرداخت می‌کند.
سرپرست عملیات عمومی شرکت پایانه‌های نفتی ایران با بیان اینکه بیمارستان خلیج فارس خارک محدودیت و بضاعتی دارد و تأمین همه نیازها در آن فراهم نیست، افزود: چنانچه کسی دچار سانحه شود یا شرایط ویژه داشته باشد، برای اعزام بیماران به بیرون از جزیره خارک از اورژانس هوایی و بالگردهای شرکت نفت فلات قاره ایران استفاده می‌شود. سال گذشته ۴۵ مورد اعزام اورژانسی به بیرون از جزیره و نزدیک‌ترین سرزمین مادری (بوشهر) انجام شد.
حمل مصالح و اثاثیه ساکنان بومی
سرپرست عملیات عمومی شرکت پایانه‌های نفتی ایران یکی دیگر از خدماتی را که این واحد به ساکنان جزیره ارائه می‌دهد، حمل مصالح ساختمانی و اثاثیه ساکنان بومی اعلام و اظهار کرد: با توجه به بالا بودن این‌گونه هزینه‌ها در جزیره، عملیات عمومی شرکت پایانه‌های نفتی ایران چنین امکانی را با هدف حمایت از جوامع محلی فراهم کرده است. برای مثال اگر هزینه خرید مصالح ۵ میلیون تومان باشد، باید به همین مقدار هزینه حمل پرداخت شود و تأمین چنین ارقامی برای ساکنان بومی منطقه سنگین است.
احمدی با اعلام اینکه در طول هفته یک روز برای ملاقات عمومی با مردم و نمایندگان شرکت‌ها اختصاص داده شده است، نیز گفت: این نشست هفتگی روزهای دوشنبه در دفتر روابط عمومی شرکت پایانه‌های نفت ایران برگزار می‌شود. در این نشست افراد موارد موردنظر خود را بیان می‌کنند. در عین حال، نماینده عملیات عمومی شرکت پایانه‌های نفتی ایران در جلسات بخشداری، شورای شهر، شورای تأمین و جلسات عمومی جزیره حضور دارد.
وی یکی دیگر از اقدام‌های عملیات عمومی شرکت پایانه‌های نفتی ایران را صدور ۱۳ هزار کارت تردد برای افرادی که تردد دائم به جزیره خارک دارند، اعلام کرد و افزود: یکی از مسائل مهم جزیره خارک، ورود و خروج افراد است که باید کنترل‌شده باشد. پیش‌تر برای همه این ترددها نامه اداری داده می‌شد، اما اکنون کارت تردد صادرشده و نفرات شرکتی و غیرشرکتی (بومیان) کارت تردد دارند.
از تعریض باند فرودگاه تا میدان تره‌بار
در این سال‌ها پروژه‌های زیادی از سوی عملیات عمومی در جزیره خارک اجرایی شده است که از جمله آنها می‌توان به پروژه مخازن آب بتنی برای تأمین آب جزیره، اجرای جاده کمربندی اطراف جزیره که تاکنون دو بخش آن به بهره‌برداری رسیده است، تعریض و تطویل باند فرودگاه جزیره خارک از ۸۰۰ متر اولیه به ۲ هزار متر کنونی و تلاش برای توسعه بیشتر آن و سالن فرودگاه در فازهای بعدی، همچنین اجرای اسکله مسافربری، اجرای بازارچه ماهیگیران، اجرای ساختمان بهزیستی خارک، اجرای پروژه میدان تره‌بار خارک، پروژه المان شهدای گمنام و... اشاره کرد. بخش‌هایی از این خدمات در همکاری با دیگر ارگان‌ها اجرایی شده و بخش‌های دیگر را عملیات عمومی تأمین اعتبار و اجرا کرده است.
کنترل جمعیت موش‌ها و مارها با کلاغ‌هاست
داریوش اسدی، مدیر اچ‌اس‌یی ارشد در عملیات عمومی به اقدام‌هایی که برای آهوان جزیره خارک در این سال‌ها صورت گرفته است، پرداخت و گفت: در این سال‌ها کمترین آسیب و بیماری به جمعیت آهوان جزیره وارد شده است. پس از آنکه در سال ۸۵ نوعی اپیدمی در میان آهوان موجب تلف شدن جمعیت زیادی از آنها شد، موضوع بیماری مشترک بین آهوان و دام‌های جزیره پیگیری و مشخص شد بیماری مشترک با گوسفندان و بزها عامل این بیماری بوده و پس از آن عملیات عمومی شرکت پایانه‌های نفتی گوسفندان و بزها را از جزیره خارج کرد و نگهداری دام در جزیره ممنوع شد.
وی افزود: علوفه موردنیاز آهوان را شرکت نفت فلات قاره ایران با همکاری محیط‌زیست همسو با مسئولیت اجتماعی خود خریداری کرده است و عملیات عمومی شرکت پایانه‌های نفتی ایران نیز حمل آنها را انجام می‌دهد.
مدیر اچ‌اس‌یی ارشد در عملیات عمومی با بیان اینکه آهوان در این جزیره نفتی شرایط ایده‌آلی ندارند، اما در چند دهه گذشته، خود را با شرایط منطقه وفق داده‌اند، ادامه داد: افزون بر تالاب‌های طبیعی، سه آبشخور برای آهوان ایجاد شده است. در داخل جزیره خارک محدوده‌ای به‌عنوان محل زیست و تولیدمثل آهوان مشخص شده و آبشخورها و علوفه‌ها هم بیشتر در همین محدوده قرار دارد. آبشخورها عموماً از آب‌های زیرزمینی یا بارش‌های فصلی پر می‌شوند و از آبان‌ماه تا تیرماه هرسال پرآب هستند و پس از آن هم با مخازنی که جانمایی شده است، آب‌رسانی به آنها انجام می‌شود.
اسدی در مورد جمعیت پرندگان جزیره خارک هم افزود: پیش‌تر سازمان محیط‌زیست اعلام کرد که حدود ۸۳ نوع پرنده دائمی و مهاجر در جزیره خارک شناسایی شده و پرنده اصلی که بیش از همه به چشم می‌آید، کلاغ هندی است. کلاغ‌های جزیره خارک نقش زیادی در اکوسیستم آن دارند. به‌واسطه کشتی‌ها و نفتکش‌هایی که در اسکله پهلو می‌گیرند، موش‌ها از طریق طناب‌های کشتی وارد جزیره می‌شوند، همچنین تعداد مارها در سطح جزیره زیاد است و این کلاغ‌ها نقش قابل‌توجهی در کنترل جمعیت موش‌ها و مارها دارند.
کمپوست‌های تولیدی در جزیره مصرف می‌شوند
ابوالفضل کرمی، سرپرست سایت بازیافت جزیره خارک نیز با اشاره به فعالیت رسمی سایت پسماند از سال ۹۶ گفت: تا پیش از راه‌اندازی رسمی جمع‌آوری زباله‌های جزیره، جمع‌آوری و تا حدی تفکیک زباله‌ها در همین بخش انجام می‌شد، اما در سال ۹۶ با راه‌اندازی رسمی این مجموعه زباله‌های شهری و شرکتی جمع‌آوری و ساماندهی می‌شوند.
وی با اذعان به اینکه میزان تولید زباله و پلاستیک در بخش شرکتی قابل توجه است و روند تفکیک زباله از مبدأ هم کامل اجرایی نمی‌شود، افزود: نسبت به جمعیت حجم زباله خشک و تر زیاد است و روزانه ۱۲ تا ۱۵ تن زباله وارد سایت پسماند می‌شود که بیشتر آن مربوط به شرکت‌های نفتی است.
سرپرست سایت بازیافت جزیره خارک با اعلام اینکه تجهیزات این واحد نیاز به نوسازی و تکمیل دارند تصریح کرد: یکی از نقاله‌های اصلی با مشکل مواجه شده و هر بار که متوقف می‌شود، بخش زیادی از پسماندها روی زمین باقی می‌ماند. در هر نوبت کاری حدود ۴۰ نیروی پیمانکاری و شرکتی حضور دارند که مستقیماً با زباله‌ها در ارتباط هستند.
کرمی با بیان اینکه زباله‌های صنعتی وارد این سایت نمی‌شوند و زباله‌های خشک پس از قالب‌گیری می‌شوند و در دوره‌های زمانی مشخص از خارک خارج می‌شوند، افزود: جابه‌جایی زباله از جزیره متناسب با شرایط جوی است و هر ماه ۶ تا ۷ سرویس منتقل می‌شوند.
وی در ادامه با اعلام اینکه کود کمپوست تولیدی شرکت‌های نفتی در داخل جزیره خریداری و مصرف می‌شود، افزود: زباله‌های تر تبدیل به کمپوست شده و در محلی پشته گذاری و هوادهی می‌شوند و هر ۴ تا ۶ ماه آماده مصرف می‌شوند.
آنچه مردم بومی جزیره خارک گفتند
آنچه نفت و مردم بومی را برای سال‌های طولانی در کنار هم ماندگار کرده، میزان توجه صنعت نفت به نیازهای ساکنان جزیره خارک بوده است. ساکنان بومی جزیره خارک از دهه‌ها قبل چه در روزهای سخت و پرخطر جنگ تحمیلی و چه سال‌های پس از آن، با انواع محدودیت و محرومیت کنار آمده و در این جزیره به‌عنوان گوشه‌ای از خاکشان باقی مانده‌اند. بی‌شک، حضور و زندگی بومیان در این جزیره تأکیدی جدی بر مالکیت و حاکمیت در این جزیره و خلیج فارس است. به همین دلیل است که میزان رضایت این ساکنان بومی اهمیت زیادی دارد. اگرچه عملیات عمومی شرکت پایانه‌های نفتی ایران از ابتدای دهه ۸۰ در این جزیره فعالیت داشته، اما خدماتی که در چند ساله اخیر به نتیجه رسیده از نگاه ساکنان، قابل توجه بوده است. محمدجعفر پورقصاب، ماهی‌فروش قدیمی در بازارچه ماهی‌فروشان می‌گوید: از سال ۵۹ در خارک ساکن بوده است و همراه با پدرش از قدیم برای شرکت نفت گوشت می‌آورده‌اند و بعد هم کم‌کم ساکن جزیره شده‌اند.
وی به اقدام‌هایی که عملیات عمومی در این سال‌ها انجام داده اشاره کرد و گفت: بسیاری از این اقدام‌ها مانند همین بازارچه ماهی‌فروش‌ها یا تره‌بار خوب بوده، اما کار را دست شهرداری داده‌اند و شهرداری هم چون درآمدی ندارد، از مردم پول می‌گیرد.
این ماهی‌فروش جزیره خارک با اشاره به احداث بازارچه ماهی‌فروشان جزیره خارک و مزایای آن گفت: مغازه‌ها یک جا جمع شده‌اند و مشتری برای مراجعه شرایط بهتری دارد.
این ساکن جزیره خارک با بیان اینکه عملیات عمومی کارهای خوبی برای مردم انجام می‌دهد، به تسهیلات موجود برای تردد دریایی و هوایی اشاره کرد و گفت: مراحل اداری این تسهیلات زیاد، اما در کل برای مردم خوب است. امکاناتی که برای مردم ایجاد شده یا در شهر ایجاد کرده‌اند، با آنچه باید باشد فاصله دارد، اما همین تلاش هم خوب است.
این ماهی‌فروش در جزیره خارک با بیان اینکه مردم بومی خارک شرایط سخت زیادی را در این سال‌ها تحمل کرده‌اند، اما به همان اندازه در رفاه و آسایش نیستند، افزود: در مقایسه با سایر مناطق نفتی و گازی مثل جم، امکانات شهری و رفاهی خارک کمتر است. شهرداری هم درآمدی ندارد تا با عوارضی که می‌گیرد، کاری کند.
وی از مسئولان اجرایی خواست تا برای امر تردد دریایی و هوایی به‌خصوص در روزهایی که دریا خرابی وجود دارد، تمهیداتی اندیشیده شود تا مردم با مشکل مواجه نشوند.
ماشاالله بیعی، در فلکه اصلی و کوچک جزیره خارک مغازه لوازم الکترونیکی دارد. او متولد خارک است و ۶۰ سالی می‌شود که ساکن این جزیره است و از نزدیک شرایط دوره‌های زمانی مختلف را دیده است.
وی گفت: امکانات و خدماتی که امروز وجود دارد، نسبت به گذشته بسیار متحول شده است.
بیعی افزود: برخی خدمات مثل تسهیلاتی که برای رفت‌وآمد دریایی و هوایی، حمل مصالح ساختمانی، ساخت خانه برای مردم بومی و... انجام شده قبلاً وجود نداشت.
وی با اشاره به کشتی‌هایی که روزانه از جزیره خارک به گناوه و بوشهر و برعکس سرویس دارند، ادامه داد: مردم بومی از یارانه بلیت این مسیر دریایی استفاده می‌کنند و تخفیف‌هایی وجود دارد که کمک بزرگی برای مردم است. برای پرواز هم کل پروازها تخفیف از ۵۰ درصد هم بیشتر شده و هر خانواده بیشتر از دو بار در سال می‌توانند استفاده کنند.
این ساکن جزیره خارک با تأکید بر اینکه مردم بومی جزیره خارک چیز زیادی نمی‌خواهند و خواسته‌هایشان در حد امکانات رفاهی اولیه است، افزود: ایجاد میدان تره‌بار و بازارچه ماهی‌فروشان اقدام خوبی بوده، اما باید روی مدیریت این مجموعه از سوی شهرداری هم نظارت شود.
وی با بیان اینکه این امکانات می‌تواند بهتر شود چون همدلی خوبی میان مسئولان وجود دارد، افزود: ما شاهد هستیم که نیازهای مردم در اولویت قرار گرفته است. مدیران اجرایی جزیره از اهالی بومی هستند که شناخت آنها از مشکلات تأثیر زیادی در رفع آنها داشته است.
حسین رنجبر، یکی دیگر از بومی‌های قدیمی جزیره خارک است که از ۶۰ سال قبل در این جزیره به دنیا آمده و زندگی می‌کند و یک پارچه‌فروشی قدیمی در فلکه اصلی جزیره دارد.
وی از امکان تخفیف برای پرواز و کشتی استفاده کرده و از این شرایط ابراز رضایت کرد و گفت: این خدمات برای مردم بومی جزیره که عموماً از اقشار ضعیف هستند، کمک زیادی است و حتی برای برخی افراد که بضاعت ندارند، رایگان محاسبه می‌شود.
وی با بیان اینکه عملیات عمومی در بسیاری از مناسبت‌های عمومی و جشن‌ها و اعیاد و عزاداری‌ها و یا سالگرد شهدا پیشتاز است و برنامه‌های فرهنگی و حمایتی دارد، افزود: یکی از اقدام‌های خوب این بوده که برای بیماران خاص که نیاز به اعزام فوری دارند، امداد هوایی و اورژانسی در نظر گرفته‌اند که من شخصاً از این خدمات استفاده کردم و رضایت دارم.
بومیان خارک، از خدماتی که صنعت نفت به‌ویژه عملیات عمومی شرکت پایانه‌های نفتی ایران طی سال‌ها به آنها ارائه کرده است، رضایت دارند، زیرا در جزیره‌ای دور و احاطه‌شده از آب این خدمات به آنها داده می‌شود. از سوی دیگر همه بخش‌های صنعت نفت نیز عمل به مسئولیت اجتماعی را سرلوحه کار خود قرار داده‌اند و آن را عاملی برای عمیق‌تر شدن تعامل با جامعه‌ای می‌دانند که همه تلاش‌ها در جهت رشد و ترقی آنها و افزایش این میزان رضایت جامعه محلی است.
منبع: هفته‌نامه مشعل
نظر شما