اثربخشی پروژه‌های شرکت مهندسی و توسعه گاز ایران در استان پهناور سیستان‌وبلوچستان هنگامی نمایان می‌شود که آرامش و رفاه را در متن زندگی هموطنانمان در این بخش از کشور به‌عینه مشاهده کنیم. استانی پهناور با مردمانی خونگرم و مهربان که با وجود برخورداری از ظرفیت‌های سرشار برای تبدیل‌شدن به قطب توسعه جنوب شرق کشور، هنوز به آنچه شایسته‌اش بوده دست نیافته است و شرکت مهندسی و توسعه گاز ایران به‌عنوان پرچمدار امر توسعه، از دهه ۸۰ شمسی فعالیت‌های خود را برای فراهم‌کردن بستر پیشرفت در این استان متمرکز کرده است.
گازرسانی به محدوده شهر و نیروگاه کنارک یکی از اهداف اصلی «پروژه خط تغذیه کنارک» است و این در شرایطی است که هم‌اکنون این نیروگاه به‌دلیل وجودنداشتن شبکه گازرسانی در این منطقه روزانه حدود ۸۰۰ هزار لیتر نفت‌گاز مصرف می‌کند تا بخشی از برق مورد نیاز منطقه را تأمین کند که این موضوع افزون بر آلودگی محیط‌زیست، سبب اتلاف منابع هیدروکربوری کشور می‌شود که قابل جایگزینی با سوخت پاک و بسیار ارزان‌تر گاز طبیعی است.
براساس نرخ صادراتی این دو سوخت و با درنظرداشتن ارزش حرارتی معادل، در صورت استفاده از گاز طبیعی به‌جای نفت‌گاز در این نیروگاه و صرف‌نظر از هزینه‌های حمل‌ونقل این حجم از نفت‌گاز، روزانه مبلغی حدود ۵۶۰ هزار دلار نصیب کشور می‌شود؛ به‌عبارتی حدود ۲۰۰ میلیون دلار در سال. این در حالی است که با برنامه‌های آتی وزارت نیرو و نوسازی و افزایش ظرفیت این نیروگاه که مصوبات مربوطه نیز از سوی مبادی ذی‌ربط صادر شده است، حجم نفت‌گاز مورد نیاز این نیروگاه به‌زودی به یک‌میلیون و ۴۰۰ هزار لیتر در روز افزایش می‌یابد که مبلغ اخیرالذکر حاصل از این جایگزینی به دو برابر مبلغ ذکرشده در سال خواهد رسید که با ملحوظ‌کردن هزینه‌های هنگفت حمل‌ونقل نفت‌گاز از مبادی تولید تا محل نیروگاه، عایدی حاصله افزون بر این مبالغ نیز خواهد شد.
پروژه خط تغذیه کنارک برای مدت زیادی در برنامه‌های اجرایی همکاران گازرسانی بود که به صلاحدید مدیران ارشد شرکت ملی گاز ایران، سرانجام اجرای آن به شرکت مهندسی و توسعه گاز ایران واگذار و این طرح به‌عنوان مجری این پروژه انتخاب شد.
طرح خطوط لوله هفتم و یازدهم سراسری گاز نیز به‌لحاظ تأخیرهایی که در آغاز این پروژه رخ داده بود و به‌منظور تسریع در احداث این خط لوله، پروژه را در قالب اضافه‌کاری به پیمانکار فعال در «قطعه چهارم پروژه ایرانشهر – چابهار» که هنوز منطقه را ترک نکرده بود، واگذار کرد. این پروژه اکنون بیش از ۷۰درصد پیشرفت داشته و ان‌شاءالله به‌زودی به‌بهره‌برداری خواهد رسید.
با تکمیل کار و بهره‌برداری از این پروژه، افزون بر نیروگاه و شهر کنارک، کارخانه‌ها، شهرک‌های صنعتی، روستاها و شهرک‌های مسکونی واقع در مسیر نیز از این نعمت الهی برخوردار خواهند شد.
ارمغان سوخت پاک برای نیروگاه‌های ایرانشهر، زاهدان، چابهار
در سال‌های گذشته و با احداث خطوط انتقال گاز ۵۶ اینچ هفتم سراسری به‌طول ۹۰۲ کیلومتر، همچنین خط لوله ۳۶ اینچ ایرانشهر – زاهدان به‌طول ۲۶۶ کیلومتر توسط طرح خطوط لوله هفتم و یازدهم سراسری گاز، نیروگاه‌های ایرانشهر و زاهدان به شبکه انتقال گاز کشور متصل و از گاز طبیعی بهره‌مند شده بودند که با بهره‌برداری از خط لوله انتقال گاز «ایرانشهر – چابهار» به‌طول ۲۹۰ کیلومتر در سال ۱۴۰۱، نیروگاه چابهار هم با تغییر سیستم سوخت توربین‌های خود، به باشگاه نیروگاه‌های گازی کشور پیوست. طبق اذعان همکاران وزارت نفت، منافع حاصل از استفاده از گاز طبیعی به‌جای نفت‌گاز در نیروگاه‌های منطقه، همه سرمایه‌گذاری‌ها را جبران کرده که این موضوع حکایت از اهمیت و ارزش گازرسانی به اقصی نقاط کشور و جایگزینی گاز طبیعی به‌جای سوخت مایع دارد.
پروژه عظیم «خط لوله انتقال گاز ایرانشهر - چابهار - کنارک» افزون بر تأمین گاز مورد نیاز نیروگاه‌های واقع در استان زرخیز سیستان‌وبلوچستان، خوراک و سوخت مورد نیاز واحدهای پتروشیمی، فولاد، مصارف خانگی و دیگر صنایع در حال احداث در منطقه ویژه اقتصادی مکران را نیز تأمین خواهد کرد که این موضوع ایجاد فرصت‌های شغلی، توسعه منطقه و رشد تجارت دریایی در منطقه را رقم خواهد زد.
«پروژه ایرانشهر - چابهار - کنارک» دارای چنان ظرفیت بزرگی برای رشد و توسعه این استان است که با ایجاد صنایع و کارخانجات وابسته به انرژی گاز در سال‌های آینده به‌تدریج اهمیت خود را نمایان می‌کند و به‌منصه ظهور خواهد رساند.
تکمیل زیرساخت‌های گازرسانی، سرفصل تازه توسعه در استان سیستان‌وبلوچستان
در طرح خطوط لوله هفتم و یازدهم سراسری گاز افزون بر همه خطوط انتقال گازی که در سرتاسر استان پهناور سیستان‌وبلوچستان به‌طول بیش از هزار کیلومتر در سال‌های پیش طراحی و اجرا شده و به بهره‌برداری رسیده است، هم‌اکنون بیش از ۲۰۰ کیلومتر دیگر خط لوله انتقال گاز در این استان در حال احداث است و حدود ۲۵۰ کیلومتر دیگر هم در بخش جنوبی استان برای گازرسانی به شهرهای باقیمانده در دست طراحی است تا با تکمیل شبکه انتقال گاز در سطح استان، همه نقاط از این نعمت الهی بهره‌مند شوند. بنابراین تصور اجرای پروژه‌هایی با این حجم و در این وسعت در شرایط جغرافیایی منطقه حتی روی کاغذ هم شگفت‌آور است.
حرف آخر: همان‌گونه که شیوع بیماری کرونا، بادهای ۱۲۰روزه سیستان، کوه‌های سربه‌فلک‌کشیده در مسیر پروژه‌ها، محرومیت‌های منطقه و سیلاب‌های سنگین فصلی هیچ خللی در عزم همکاران این طرح در به‌ثمررساندن پروژه‌های این استان ایجاد نکرده است، اعلام می‌کنم همکاران بنده در طرح خطوط لوله هفتم و یازدهم سراسری گاز هم‌پیمان شده‌اند با به‌کارگیری همه توان و ظرفیت‌های موجود همانند سال‌های اخیر خدمت‌رسانی به هموطنان عزیز ساکن در استان پهناور سیستان‌وبلوچستان را سرلوحه خود قرار دهند و در زدودن غبار محرومیت از چهره این استان از هیچ اقدامی فروگذار نکنند.
مجید علیپوری
مجری طرح خطوط لوله هفتم و یازدهم سراسری گاز در شرکت مهندسی و توسعه گاز ایران
نظر شما