اساس و ضرورت همگرایی میان کشورهای عضو و غیر عضو سازمان کشورهای صادرکننده نفت (اوپک)، بهبود بازار و قیمت‎های جهانی نفت خام است که اگر نشست 171 اخیر اوپک پیش نمی آمد و کاهش سقف تولید مطرح نمی‎شد چه بسا روند کاهش قیمت نفت بیش از پیش همچنان ادامه می‎یافت.

از سویی توجه به فلسفه وجودی اوپک که تنظیم بازار و تعیین سقف تولید برای اعضا را به عهده دارد، سبب شد این سازمان بتواند دایره خود را به سمت کشورهای غیرعضو گسترش دهد و سبب ایجاد همگرایی میان این دو بال بازار نفت شود.

هدف نشست کشورهای عضو و غیرعضو اوپک این بود که از مازاد عرضه موجود در بازار بکاهند و به دنبال آن تولیدکنندگان از ارزان فروشی رهایی یابند و ثروت‌های خود را ارزان در اختیار دیگران قرار ندهند.

در همگرایی اخیر میان کشورهای عضو و غیر عضو اوپک، نباید دیپلماسی نفتی ایران را نادیده گرفت. معتقدم با حضور آقای زنگنه در اوپک، این سازمان هویت جدید خود را بازیافت و سبب شد این نهاد بین المللی بار دیگر در بازارهای جهانی نفت خام نقش آفرینی کند.

تجربه‎های گذشته آقای زنگنه از اوپک سبب کارآمد سازی این سازمان شده و خوشبختانه شاهد بودیم در حالی‎که سقف دیگر اعضا متعهد به کاهش تولید شدند، ایران اجازه یافت روزانه 90 هزار بشکه هم تولید خود را افزایش دهد که این مهم نشان از قدرت دیپلماسی نفتی ایران دارد.

این مهم را باید حاصل درایت وزیر نفت ایران دانست که با رایزنی مناسب و دیپلماسی به موقع حاصل شد.

با توجه به شوک‌های نفتی سال‌های اخیر حالا دایره همکاری‌ها در اوپک گسترده شده که این تصمیم سبب می‌شود ثبات به بازار بازگردد.

کشورهای عضو و غیر عضو اوپک می توانند با کنترل عرضه به اهداف خود برسند، مشروط بر این که همگی به توافق خود پایبند باشند و مسائل سیاسی را دخالت ندهند. در شرایط کنونی قیمت مطلوب نفت 80 تا 90 دلار است که در کوتاه مدت قابل دست یابی نیست.

داریوش قنبری
کارشناس مسائل اقتصادی