به گزارش شانا به نقل از پژوهشگاه صنعت نفت، اکبر زمانیان گفت: در حوزه صنایع پایین‎دستی، پژوهشگاه صنعت نفت فناوری‎های مورد نیاز صنعت نفت، گاز، پالایش را توسعه داده که عمده این فعالیت‎ها شامل فناوری‎های فرآیندی و مواد شیمیایی است. 

وی با بیان این‌که یکی از مهم‎ترین مواد شیمیایی که در این صنایع استفاده می‎شود کاتالیست‎ها و جاذب‎هاست، تصریح کرد: هدف اصلی پژوهشکده کاتالیست پژوهشگاه صنعت نفت، تحقیق روی کاتالیست‎ها با هدف بومی‎سازی، سنتز و تجاری‎سازی کاتالیست‎ها و جاذب‎هاست که خوشبختانه توانسته‎ایم دانش فنی چند جاذب و کاتالیست را توسعه دهیم و به سازندگان و توسعه‎دهندگان داخلی آنها واگذار کنیم.

رئیس پردیس پایین‎دستی پژوهشگاه صنعت نفت، دانش فنی کاتالیست‎های ریفورمینگ نفتا و آروماتیک‎سازی را متعلق به پژوهشگاه صنعت نفت دانست و افزود: توسعه دانش فنی این کاتالیست‎ها انجام و به شرکت اکسیر نوین فرآیند با هدف ساخت، تولید انبوه و تجاری‎سازی واگذار شده است.

زمانیان ادامه داد: این دو نوع کاتالیست تا قبل از تولید داخل، از شرکت‎های سازنده خارجی وارد می‎شدند و کشور در این حوزه  به این شرکت‎ها وابستگی داشت که خوشبختانه با ساخت این کاتالیست‎ها وابستگی‎ها نیز قطع شد و نخستین نمونه صنعتی کاتالیست ریفورمینگ نفتا در سال 96 در پالایشگاه ستاره خلیج فارس بارگذاری شده و تاکنون نیز در حال فعالیت است.

وی به دیگر کاتالیست توسعه داده شده از سوی شرکت اکسیر نوین فرآیند نیز اشاره کرد و گفت: کاتالیست آروماتیک‎سازی دومین کاتالیست توسعه داده شده است که از سال 94 به پتروشیمی بندر امام واگذار شد و این کاتالیست در سرویس بوده و همچنان کار می‎کند.

رئیس پردیس پایین‎دستی پژوهشگاه صنعت نفت تصریح کرد: ساخت و توسعه 3 کاتالیست هیدروکراکینگ، RCD و اتیلن اکساید که تحقیقات آن در حال تکمیل است برای تولید انبوه به شرکت اکسیر نوین فرآیند واگذار شد.

زمانیان بر فضای رقابتی تولید این کاتالیست‎ها نیز تاکید کرد و افزود: همه دانش‎های فنی در زمنیه کاتالیست‎ها در پژوهشگاه صنعت نفت و در یک فضای رقابتی به‌دست آمده است، زیرا دانشگاه‎ها، شرکت‎های تحقیق و توسعه و بسیاری از شرکت‎های خارجی می‎توانند در این زمینه با پژوهشگاه رقابت کنند و همواره در انتخاب شرکت‎های توسعه‎دهنده نیز رقابتی عمل می‎کنند. به عبارتی، شرکت‎های مختلف را از نظر زیرساخت، تجربه، زمینه فعالیت و همکاری‎های پیشین بررسی کرده و سپس دانش فنی را به آن واگذار می‎کند، از این رو این مجموعه به صورت انحصاری با هیچ شرکت خاصی همکاری نمی‎کند.

رئیس پردیس پایین‎دستی پژوهشگاه صنعت نفت، به دیگر کاتالیست‎های تجاری‎سازی شده این مجموعه نیز اشاره کرد و گفت: دانش فنی کاتالیست‎های آلومینا، تیتانیا و آلومینای پروموت شده با همکاری شرکت ملی گاز ایران تکمیل و در یک فرآیند رقابتی، توسعه آن به شرکت سرامیک صنعتی اردکان در مقیاس نیمه صنعتی و سپس صنعتی  توسعه داده شد.

وی ادامه داد: نخستین نمونه کاتالیست تیتانیا در چند ماه گذشته براساس دانش فنی پژوهشگاه صنعت نفت به پالایشگاه پنجم عسلویه فروخته شد و شرکت توسعه‎دهنده از توسعه و تجاری‎سازی آن راضی بود و علاقه‎مندی خود را برای تجاری‎سازی دو کاتالیست دیگر نیز اعلام کرد.

زمانیان به صرفه اقتصادی ساخت این کاتالیست‎ها اشاره کرد و گفت: تولید داخلی توسعه و ساخت کاتالیست‎ها دارای آثار مستقیم و غیرمستقیم در کشور است و در چند سال گذشته توانستیم با ساخت این کاتالیست‎ها 250 میلیون دلار صرفه اقتصادی برای کشور به ارمغان آوریم. همچنین بومی‎سازی، اشتغال داخلی و رفع وابستگی در شرایط تحریم‎ها از دیگر مزایای ساخت این کاتالیست‎ها است. در نبود این محصولات، بسیاری از واحدهای صنعتی نمی‎توانند به فعالیت خود ادامه دهند، یا اینکه باید از کاتالیست‎های با بازدهی کمتر و دست دوم یا سوم استفاده کنند.