در حالی‌ که مشغول برنامه‌ریزی برای تولید برق بیشتر در کشور و جبران کمبودهای ناشی از بازده پایین نیروگاه‌ها هستیم در آخرین ملاحظات مربوط به بخش پالایش و پخش فرآورده‌های نفتی شاهد مشورت نشدن با کارشناسان در مرحله بودجه‌نویسی هستیم.

پالایشگاه‌های ما فرسوده و فناوری آنها متعلق به بیش از چهار دهه پیش است. از آغاز صنعت پالایش نفت در ایران بیش از یک قرن می‌گذرد و در آبادان پالایشگاه با بیش از ۱۰۰ سال سابقه بزرگ‌ترین و قدیمی‌ترین صنعت پالایشی خاورمیانه است، اما متأسفانه در این سال‌ها هرگز نتوانسته به سودآوری برسد و سرانجام سرمایه‌گذاران را در این عرصه تارانده است.

اینکه دولت در مواردی مانند پالایشگاه‌سازی طبق روند قانون تنها می‌تواند ۲۰ درصد سرمایه‌گذاری کند و طبق اصل ۴۴ قانون اساسی بیش از این مبلغ را نمی‌تواند سرمایه‌گذاری کند نشان می‌دهد که باید برای ایجاد جاذبه در بخش خصوصی درآمد سرمایه‌گذاری در امور پالایشی را افزایش داد و با در نظر گرفتن سود معقول، نفت تولیدشده را در اختیار پالایشگاه گذاشت تا در ادامه از سرمایه‌گذاری در این عرصه نهراسند.

اکنون برآورد می‌شود که اگر مشکل سودآوری پروژه‌های پالایشی حل نشود در آینده با مشکل جدی روبه‌رو خواهیم شد و پاسخگوی افزایش مصرف نخواهیم بود.

هم‌اینک دولت به این دلیل که فعالیت‌های پالایشی براساس قانون اجرای اصل ۴۴ در گروه ۲ قرار می‌گیرد براساس تبصره یک بند ب ماده ۳ قانون اجازه سرمایه‌گذاری و مشارکت بیش از ۲۰ درصد را در پروژه‌های پالایشی ندارد و به این ترتیب بخش خصوصی هم رغبتی به ورود به این عرصه نخواهد داشت.

باید در بودجه به‌گونه‌ای عمل شود که این رغبت ایجاد و از فرار سرمایه‌گذاران از این عرصه جلوگیری شود تا بتوانیم پاسخگوی افزایش نیازهای آینده باشیم.

یادمان باشد که هم‌اکنون صنعت پالایش و پخش برای خروج از بحران عقب‌ماندگی تکنولژیک به بودجه و سرمایه‌گذاری زیادی نیاز دارد.

اولویت طرح‌های پالایشی هنگامی که می‌دانیم تولید مازوت از نفت چه زیان کلانی را متوجه کشور می‌کند روشن می‌شود. نمایندگان محترم مجلس در برسی بودجه باید این اولویت‌ها را در نظر گیرند تا دچار خسرانی بیشتر نشویم.

اکبر نعمت‌الهی