مدیریت نظارت بر طرحهای عمرانی مناطق نفتخیز سال گذشته همسو با سیاست مسئولیتهای اجتماعی خود در اقدامی جدید، طرح توانمندسازی دبیران و معلمان را در دستور کار قرار داد. این طرح در منطقه پارس جنوبی در شهرهای عسلویه، کنگان، دیر و جم و در استان خوزستان نیز با محور منطقه غرب کارون اجرایی شده است.
برای اجرایی کردن طرح توانمندسازی معلمان و دبیران، اجرای همایشهای جمعبندی و بسته آموزشی استان بوشهر حدود ۳۰ میلیارد ریال و برای استان خوزستان نیز افزون بر ۲۱ میلیارد ریال اعتبار برآورد شده است. دورههای آموزشی ویژه معلمان و دبیران با هماهنگیهای لازم با وزارت آموزشوپرورش در استانهای بوشهر و خوزستان و با رعایت کامل پروتکلهای بهداشتی برگزار میشود.
مدیریت نظارت بر طرحهای عمرانی مناطق نفتخیز در حالی اقدام به اجرایی کردن طرح توانمندسازی دبیران و معلمان کرده که پیش از این، بیش از سه دوره کلاسهای کنکور با عنوان «طرح تقویت بنیه علمی دانشآموزان منطقه پارس جنوبی و غرب کارون» برگزار کرده و در مجموع هزار و ۲۶۱ دانشآموز در آستانه کنکور را با هزینهای افزون بر ۱۰۰ میلیارد ریال تحت پوشش دورههای تقویت بنیه علمی قرار داده است.
آموزشوپرورش نهادی است که هم از نظر گستره و هم از جهت کارکرد، دارای اهمیتی ویژه است؛ به این منظور تربیت نیروی انسانی بهعنوان اصلیترین و کلیدیترین عامل توسعه پایدار در جوامع از طریق فرآیند تعلیم و تربیت در این دستگاه عظیم و مهم حاصل میشود. در این میان آنچه حائز اهمیت است و نباید از آن غافل ماند این است که این نهاد برای تحقق اهداف خود بدون همراهی و همافزایی دیگر نهادها توفیق چندانی به دست نخواهد آورد.
صنعت نفت نیز از زمان پیدایش، همواره نقش کلیدی و مهم در توسعه اقتصادی بهطور خاص و توسعه اجتماعی، فرهنگی و سیاسی بهطور عام داشته است. چرخیدن چرخ این صنعت موجب چرخیدن چرخ اقتصاد شده و رفاه و توسعه در ابعاد مختلف را برای مردمان این کهن دیار به ارمغان میآورد.
افزون بر نقش محوری این صنعت در توسعه، پیشرفت، رفاه و آبادانی جامعه، در سالهای اخیر با پررنگ شدن مسئولیتهای اجتماعی نفت، شاهد ایفای نقش متعهدانه این صنعت در ابعاد فرهنگی و اجتماعی جوامع محلی و مناطق پیرامون آن بودهایم.
مدیریت نظارت بر طرحهای عمرانی مناطق نفتخیز در سالهای اخیر براساس سیاست مسئولیتهای اجتماعی نفت، در تمامی مناطق نفتخیز بهویژه منطقه عمومی پارس جنوبی، طرحها و برنامههایی به معرض اجرا گذاشته و آن برنامهها تأثیر انکارناپذیری بر پایداری این صنعت و دیگر بخشها از جمله جامعه محلی و پیرامونی داشته است.
در کنار اجرای طرحهای فیزیکی و عمرانی که آثار زودبازده میتوانند داشته باشند، توجه به آموزش و کیفیت آن در نظام تعلیم و تربیت در مناطق نفتخیز را باید بهعنوان دغدغهای قابلاحترام و اعتنا ارزیابی کرد. شرکت ملی نفت ایران با نمایندگی مدیریت نظارت بر طرحهای عمرانی مناطق نفتخیز در کنار فعالیتهای عمرانی با ابتکاری قابلتحسین با همراهی آموزشوپرورش استان بهمنظور توانمندسازی دانشآموزان و معلمان در شهرستانهای جنوبی شامل عسلویه، جم، کنگان و دیر طرحهای آموزشی مشترک اجرا و منابع مالی آن را تأمین کرده است.
پس از برگزاری کلاسهای آمادگی کنکور برای دانشآموزان پایه دوازدهم طی دو سال متوالی، از سال ۸۹ فعالیتهای آیندهنگرانه و اثربخشتر در دستور کار قرار گرفت و محور اصلی همکاری آموزشی، توانمندسازی معلمان شهرستانهای یادشده بهعنوان اصلیترین هدف مورد توجه واقع شد.
اقدامها و همکاریهای ستودنی آن مدیریت در بازه زمانی یادشده، آثار بسیار زیادی بر میزان و کیفیت عملکرد آموزشوپرورش داشته است که از جمله میتوان به افزایش میزان قبولی دانشآموزان در کنکور سراسری و ارتقای جایگاه و رتبه استان، حمایت از خانوادههای بیبضاعت و مستمند برای تأمین نیازهای آموزشی فرزندان، افزایش توانمندی معلمان در تدریس بهتر و کیفیتر، افزایش دانش و مهارت معلمان و بازآموزی آنان، افزایش عملکرد دانشآموزان در امتحانات، افزایش رضایت شغلی، مهارت حرفهای و کارایی معلمان و در نتیجه کارایی و اثربخشی بیشتر آموزشوپرورش اشاره کرد.
تفاهمنامه برای مهارتآموزی
شرکت ملی نفت ایران و اداره کل آموزشوپرورش استان بوشهر خردادماه سال گذشته توافقنامه همکاری امضا کردند که بر اساس آن طرح ارتقای مهارت حرفهای آموزگاران و دبیران منطقه پارس جنوبی، طرح برگزاری دوره توانمندسازی دبیران مستعد و علاقهمند به تدریس کنکور، طرح تهیه بستههای آموزشی و اجرای آزمونهای جامع برای دانشآموزان تحت پوشش نهادهای حمایتی و طرح برگزاری همایش جمعبندی کنکور برای دانشآموزان پایه دوازدهم از مهمترین مسائل مربوط به این توافقنامه بوده است.
توانمندسازی معلمان ابتدایی و متوسطه، توانمندسازی مدرسان کنکور و دبیران علاقهمند به تدریس کنکور بهمنظور ظرفیتسازی برای سالهای آینده، حمایت و پشتیبانی از دانشآموزان بیبضاعت برای تأمین بخشی از نیازهای آموزشی و ایجاد آمادگی بیشتر در دانشآموزان پایه دوازدهم داوطلب کنکور از طریق برگزاری همایشهای جمعبندی کنکور در دروس مختلف را میتوان از اهداف اجرای این طرح برشمرد.
بر اساس این گزارش، در مسیر اجرای طرح ارتقای آموزگاران و مدرسان منطقه پارس جنوبی (عسلویه، جم، دیر و کنگان) فعالیتها و اقدامهایی انجام شده است که از جمله آنها میتوان به این موارد اشاره کرد: بررسی نیازسنجی آموزشی با هماهنگی نماینده مدیریت نظارت بر طرحهای عمرانی مناطق نفتخیز، شناسایی و انتخاب مخاطبان و مشمولان طرح (دانشآموز و معلم) با هماهنگی طرفها، برگزاری نشستهای توجیهی و تخصصی با ادارههای آموزشوپرورش چهار شهرستان (عسلویه، جم، دیر و کنگان)، آمادهسازی و فراهم کردن امکانات و خدمات جانبی و موردنیاز برای اجرای طرح از قبیل فضاهای محل اجرا، اقامت استادان و مؤلفان، امکانات ایاب و ذهاب مدرسان و فراگیران، جزوات و محتواهای موردنیاز، امکانات سرمایشی و گرمایشی، ابزار و فناوریهای ارتباطی حضوری و غیرحضوری، وسایل کمکآموزشی و...، دعوت از مؤلفان کتب درسی ابتدایی و متوسطه برای تدریس در دورهها و انجام هماهنگی با دفتر تألیف وزارت آموزشوپرورش، هماهنگی و رایزنی با مؤسسههای برتر آموزشی کشور، شناسایی استادان برجسته بهمنظور برگزاری دورههای تربیت مدرس کنکور و همایشهای جمعبندی کنکور، تعیین عوامل اجرایی و پشتیبانی دورهها و فعالیتها در شهرستانهای مختلف، شناسایی محتواهای موردنیاز دانشآموزان کنکوری با کمک استادان کنکور و مشاوران آموزشی بهمنظور تهیه بستههای آموزشی، امضای قرارداد با نمایندگی مؤسسه قلمچی بهمنظور ثبتنام دانشآموزان زیر پوشش در آزمونهای جامع، فراهم کردن امکانات موردنیاز بهمنظور رعایت شیوهنامههای بهداشتی با توجه به شیوع ویروس کووید-۱۹ و حفظ و تأمین سلامتی فراگیران و استادان در طول اجرای دورهها.
افزایش ۶۸.۲۰ درصدی توانمندی دبیران مقاطع ابتدایی
این دورههای آموزشی ویژه معلمان مقاطع ابتدایی، متوسطه اول و دوم، همچنین برای دبیران علاقهمند به تدریس کلاسهای کنکور برگزار شده است. مدرس این دورهها نیز استادان برجسته آموزشی کنکور هستند. در گزارش پیش رو به اجمال به ارزیابی و تجزیهوتحلیل سطح مهارت آموزگاران و مدرسان در زمان پیش و پس از اجرای طرح ارتقای توانمندسازی معلمان جوامع پیرامون پارس جنوبی میپردازیم.
بر اساس این گزارش، تعداد آموزگاران مقطع ابتدایی شرکتکننده در دورهها ۸۹۴ نفر است، حال اگر بخواهیم بر اساس تعداد نفر، دوره و پایه در نظر بگیریم، این رقم به ۱۳۶۶ نفر افزایش مییابد، بنابراین اختلاف دو آمار فوق بیانگر این است که با توجه به چندپایه بودن، برخی آموزگاران ابتدایی در دو دوره یا بیشتر شرکت کردهاند.
در چهار شهرستان (عسلویه، جم، دیر و کنگان)، در هر پایه ۹۴ ساعت دوره برگزار شده است که این دورهها شامل ریاضی ۲۵ ساعت، فارسی ۲۰ ساعت، علوم تجربی ۱۹ ساعت، ارزشیابی کیفی - توصیفی ۲۰ ساعت و تکالیف مهارتمحور ۱۰ ساعت بوده است.
ارزیابی این دورهها به دو صورت، بر اساس نظرسنجی فراگیران و نیز بر اساس آزمون پیش و پس از اجرا انجام شده است که در نظرسنجی فراگیران عواملی از جمله تسلط علمی مدرس، رفع ابهامها، تفهیم مطالب، تعامل با مخاطب، زمان برگزاری، مدت دوره، ایجاد شوق علمی، مدیریت دوره، امکانات و خدمات و سرانجام کیفیت و اثربخشی دوره برای هریک از دروس عنوانشده مدنظر بوده است.
برآوردها نشان میدهد که بالاترین میانگین بهدستآمده در هر یک از عوامل ذکرشده مربوط به درس ریاضی ۵ درصد و پایینترین آن تکالیف مهارت محور با میانگین ۷۹.۴ درصد است، اما در مجموع بر اساس این نظرسنجی ۹۲.۴۴ درصد از فراگیران دورهها را «خیلی خوب» و ۷.۴۶ درصد دورهها را «خوب» ارزیابی کردهاند.
بر اساس محاسبه مجموع امتیازات دوره، این دورهها امتیاز ۹۸ از ۱۰۰ را به خود اختصاص دادهاند، اما ارزشیابی که بر اساس آزمون پیش و پس از اجرا انجام شده است، نشان میدهد در نتیجه اجرای این دورهها میزان توانمندی آموزگاران شرکتکننده از ۰۵.۷۵ به ۷۴.۹۵ افزایش یافته است، به عبارت دیگر ۶۸.۲۰ درصد به توانایی آموزگاران افزوده شده است. بیشترین افزایش مربوط به دوره ریاضی با ۲۷.۲۲ درصد و کمترین آن مربوط به دوره تکالیف مهارت محور با ۶۱.۱۹ درصد است.
دورههای فارسی، علوم تجربی و ارزشیابی کیفی - توصیفی نیز به ترتیب موجب ۱۷.۲۱، ۶۴.۲۰ و ۷۳.۱۹ درصد افزایش در توانمندی عملکرد آموزگاران شدهاند. از مجموع دادههای حاصلشده میتوان نتیجه گرفت که دورههای برگزارشده برای آموزگاران ابتدایی موفقیتآمیز بوده و در توانمندی آنان تأثیر قابلملاحظهای داشته است.
افزایش ۷۱.۱۹ درصدی توانمندی دبیران مقاطع متوسطه اول
اما درباره سطح مهارتآموزی دبیران متوسطه اول آمارها حاکی از آن است که دبیران این مقطع تحصیلی در بیش از یک دوره شرکت داشتهاند. بر این اساس تعداد دبیران شرکتکننده در دورهها ۳۶۱ نفر بوده است و اگر بخواهیم بر اساس تعداد نفرات شرکتکننده در همه دورهها در نظر گیریم، این رقم بالغ بر ۴۴۷ نفر بوده است. اختلاف این دو آمار با توجه به وجود معلمان چند مهارتی و تدریس برخی دروس توسط دبیران غیرتخصصی بهدلیل کمبود نیروی انسانی امری بدیهی به نظر میرسد.
دورههای برگزارشده برای دبیران متوسطه اول اعم از دروس دین و زندگی (معارف)، ادبیات فارسی، عربی، علوم تجربی، ریاضی، مطالعات اجتماعی و زبان انگلیسی است که دورههای هریک از دروس فوق در مدت زمان ۱۲۰ ساعت برگزار شده است. همچنین ارزیابی این دورهها مانند مقطع ابتدایی به دو صورت نظرسنجی فراگیران و ارزشیابی پیش و پس از اجرای طرح انجام شده است که بر اساس نظرسنجی فراگیران دوره، در مجموع ۸۰.۹۵ درصد از فراگیران، دورهها را «خیلی خوب» و ۲۰.۴ درصد دورهها را «خوب» ارزیابی کردند.
بر اساس محاسبه مجموع امتیازات دوره، این دورهها امتیاز ۶۰.۹۸ از ۱۰۰ را به خود اختصاص دادند و اما ارزشیابیهای به عمل آمده درباره پیش و پس از اجرای طرح نشان میدهد در نتیجه اجرای این دورهها میزان توانمندی دبیران شرکتکننده از ۱۴.۷۶ به ۸۵.۹۵ افزایش یافته است، به عبارت دیگر ۷۱.۱۹ درصد به توانایی دبیران متوسطه اول افزوده شده است.
بیشترین افزایش مربوط به دوره عربی با ۶۷.۲۲ درصد و کمترین آن مربوط به درس زبان انگلیسی با ۶۸.۱۷ درصد افزایش است. دورههای مطالعات اجتماعی، ریاضی، قرآن و معارف، ادبیات فارسی و علوم تجربی نیز به ترتیب موجب ۵۷.۲۰، ۶۱.۱۹، ۵۹.۱۹، ۶۶.۱۸ و ۴۱.۱۸ درصد رشد عملکرد دبیران متوسطه اول شدهاند.
از مجموع دادههای حاصلشده میتوان نتیجه گرفت که دورههای برگزار شده برای دبیران متوسطه اول موفقیتآمیز بوده و در توانمندی آنان تأثیر قابلملاحظهای خواهد داشت.
افزایش ۸۰.۱۸ درصدی توانمندی دبیران مقاطع متوسطه دوم
ارتقای مهارت حرفهای دبیران مقاطع متوسطه دوم نیز از دیگر گروههای متقاضی دورههای مهارتآموزی هستند که تعداد دبیران شرکتکننده در این دورهها بالغ بر ۴۲۱ نفر است که باز اگر بخواهیم بر اساس کل تعداد نفرات شرکتکننده در این دورهها را لحاظ کنیم رقمی به میزان ۴۵۸ نفر خواهد بود که بر این اساس تعدادی از دبیران متوسطه دوم به علت اینکه چند درس را تدریس میکنند، در بیش از یک دوره شرکت داشتهاند.
دورههای برگزارشده برای دبیران متوسطه دوم شامل دین و زندگی (معارف) ۱۲۰ ساعت، ادبیات فارسی ۱۸۰ ساعت، عربی ۱۲۰ ساعت، شیمی ۱۲۰ ساعت، ریاضی ۱۲۰ ساعت، علوم اجتماعی ۴۵ ساعت، زیستشناسی ۶۰ ساعت، فیزیک ۱۲۰ ساعت، انسان و محیط زیست ۲۰ ساعت، بهداشت و سلامت ۲۰ ساعت، کارآفرینی ۲۰ ساعت، زبان انگلیسی ۱۲۰ ساعت و دروس مهارتی ۲۰۰ ساعت میشود.
همچنین مانند دو دوره پیشین، ارزیابی این دورهها هم به دو صورت نظرسنجی فراگیران و ارزشیابیهای به عمل آمده در زمان پیش و پس از اجرای طرح انجام شده است که بر این اساس در مجموع ۵۰.۹۵ درصد از فراگیران دورهها را «خیلی خوب» و ۴ درصد دورهها را «خوب» و ۵.۰ درصد دورهها را «متوسط» ارزیابی کردند. بر اساس محاسبه مجموع امتیازات دوره، این دورهها امتیاز ۴۰.۹۸ از ۱۰۰ را به خود اختصاص دادند.
همچنین ارزشیابیهای به عمل آمده در زمان پیش و پس از اجرای طرح نشان میدهد در نتیجه اجرای این دورهها میزان توانمندی دبیران شرکتکننده از ۱۸.۷۶ به ۹۸.۹۴ افزایش یافته است، به عبارت دیگر ۱۸.۸۰ درصد به توانایی دبیران متوسطه دوم افزوده شده است. بیشترین افزایش مربوط به دوره فیزیک با ۱۹.۷۳ درصد و کمترین آن مربوط به درس بهداشت و سلامت با ۸.۳۷ درصد افزایش است.
دورههای ریاضی، زبان انگلیسی، ادبیات فارسی، شیمی، کارآفرینی، انسان و محیط زیست، زیستشناسی، دروس مهارتی، عربی، علوم اجتماعی و دین و زندگی نیز به ترتیب موجب ۱۹.۳۸، ۱۹.۲۲، ۱۸.۷۸، ۴۶.۱۸، ۱۵.۸۷، ۴۸.۱۵، ۳۸.۱۴، ۱۲.۲۷، ۹۴.۱۱، ۱۱.۱۰ و ۱۰.۳۲ درصد رشد عملکرد دبیران متوسطه دوم شدهاند.
از مجموع دادههای حاصلشده میتوان نتیجه گرفت دورههای برگزار شده برای دبیران متوسطه دوم موفقیتآمیز بوده و در توانمندی آنان تأثیر قابل قبولی خواهد داشت.
همایش جمعبندی برای کنکور
مدیریت نظارت بر طرحهای عمرانی مناطق نفتخیز برگزاری همایش جمعبندی کنکور برای دانشآموزان پایه دوازدهم را در دستور کار قرار داده است که همه دانشآموزان بدون محدودیت میتوانند در این همایشها شرکت کنند و با یادگیری نکات کلیدی و مهمی که از سوی استادان مطرح میشود، خود را برای کنکور آماده کنند. این همایشها در شهرستانهای عسلویه، جم، کنگان و دیر (شامل دیر و بردخون) در بازه زمانی ۲۳ خرداد تا ۷ تیرماه با رعایت شیوهنامههای بهداشتی برگزار شده است.
کل تعداد شرکتکنندگان حاضر در این همایش ۷۹۶ نفر بوده است که اگر این میزان شرکتکننده را بر اساس دروس متفاوت در نظر بگیریم، معادل ۳۲۱۸ نفر خواهد شد. دروس برگزار شده شامل ریاضی، زیستشناسی، شیمی، فیزیک، عربی و ادبیات فارسی هر یک به میزان ۹۰ ساعت و دروس زبان انگلیسی و معارف اسلامی به میزان ۸۰ ساعت برگزار شده است.
کمیت و کیفیت برگزاری همایشها با اعزام ناظران و اخذ گزارشها بهصورت روزانه پایش و رصد شده است. پایشهای روزانه و جمعبندی نهایی بر اساس شواهد و نظرسنجیهای انجام شده نشان میدهد ۹۹ درصد شرکتکنندگان این همایشها را «خیلی خوب» و چهار درصد آنها را «خوب» ارزیابی کردهاند. همچنین دادهها نشان میدهد برگزاری همایشها با توجه به اهداف پیشبینیشده، موفقیتآمیز بوده و از کیفیت و عملکرد اساتید رضایت کامل حاصل شده است.
افزون بر همایشهای موردنظر در توافقنامه همکاری آموزشی، برای رشته علوم انسانی نیز علاوه بر دروس عمومی مشترک با رشتههای تجربی و ریاضی، دروس جامعهشناسی ۴۰ ساعت، فلسفه و منطق ۳۰ ساعت و اقتصاد و روانشناسی هر یک بهمدت ۲۰ ساعت برگزار شده است.
تربیت مدرس کنکور
با توجه به اینکه تدریس کنکور با تدریس معمول مدرسهای تفاوت قابلملاحظهای دارد و تکنیکهای متفاوتی را میطلبد و از این حیث تعداد دبیرانی که بهصورت حرفهای بتوانند در کلاسهای کنکور در سطح استان تدریس کنند، جوابگوی نیازهای استان نیست، ضرورت داشت با برنامهریزی منسجم، دبیران علاقهمند و مستعد شناسایی و نسبت به برگزاری دورههای تربیت مدرس کنکور اقدام شود. دورهها با دعوت از اساتید برجسته کنکوری (تهران) در دو مرکز شامل مرکز شهرستان دیر و مرکز شهرستان بوشهر (بهدلیل وجود امکانات اسکان و پذیرایی فراگیران و داشتن سالن کنفرانس مناسب برای برگزاری دورهها) برگزار و به شرکتکنندگان بر اساس نمرات کسبشده گواهی شرکت در دوره صادر شده است.
بر این اساس تعداد ۱۴۴ نفر در کارگاههای توانمندسازی دبیران کنکوری شرکت کردند که شامل دروس ادبیات فارسی ۱۹ نفر، دین و زندگی ۱۱ نفر، ریاضی ۲۲ نفر، زیستشناسی ۲۳ نفر، شیمی ۱۶ نفر، فیزیک ۲۱ نفر، عربی ۱۴ نفر و مشاوره ۱۸ نفر است.
ارزیابی ناشی از ارزشیابیهای به عمل آمده از سوی اساتید قبل و بعد از اجرای دورهها بیانگر این است که توانمندی دبیران برای تدریس کلاسهای کنکور از ۵۳.۷۱ به ۳۳.۹۳ افزایش یافته است، به عبارت دیگر ۸۰.۲۱ درصد بر توانایی آنان افزوده شده است. بیشترین افزایش مربوط به دوره ادبیات فارسی با ۸۹.۲۵ و کمترین آن مربوط به دوره فیزیک با ۵۷.۱۸ درصد است. دورههای مشاوره، عربی، ریاضی، زیستشناسی، شیمی و دین و زندگی به ترتیب موجب رشد ۶۱.۲۴، ۱۴.۲۳، ۰۵.۲۲، ۳۰.۲۰، ۴۴.۱۹، ۳۷.۱۹ درصدی در توانمندی دبیران شرکتکننده شده است. بررسیها نشان میدهد این دورهها ضرورت داشته و اجرای آن با موفقیت همراه بوده است.
آزمونهای جامع و بستههای آموزشی
مدیریت نظارت بر طرحهای عمرانی مناطق نفتخیز همچنین برای دانشآموزانی که زیر پوشش کمیته امداد امام خمینی و سازمان بهزیستی هستند، بسته آموزشی ویژهای در نظر گرفته است. این بسته آموزشی شامل مجموعه کتابهای کنکور سراسری و آمادگی در آزمون و ثبتنام در آزمونهای آزمایشی است.
با این اوصاف دانشآموزان مشمول طرح بر اساس شناسایی قبلی به ترتیب عسلویه ۹ نفر، جم ۲۵ نفر، کنگان ۱۵ نفر و دیر (دیر و بردخون) ۲۳ نفر هستند، همچنین طی دو مرحله در مجموع دو بسته آموزشی شامل کلیه کتب موردنیاز کنکور سراسری از انتشارات گاج و مبتکران (۳ عنوان کتاب) به دانشآموزان زیر پوشش کمیته امداد امام خمینی و بهزیستی تحویل شده است، همچنین زمینه ثبتنام ۸۱ نفر از دانشآموزان زیر پوشش در آزمونهای جامع قلمچی فراهم شد. آزمونها طی ۵ مرحله اجرا شد و در پیشرفت دانشآموزان و شناسایی نقاط قوت و ضعف آنان تأثیری چشمگیر داشت.
نظر شما