تیم سایکوپر (cycuper) یکی از تیم‌های مستقر در مرکز نوآوری‌ پژوهشگاه صنعت نفت است که تا کنون طرح‌های متعددی در حوزه نفت و گاز با رویکرد محیط زیست ارائه کرده‌ و از میان آنها طرح بازیافت پساب کاستیکی واحدهای پتروشیمی و صنایع نفتی و همچنین طرح سوپرمالچ دوستدار محیط زیست مورد حمایت مرکز نوآوری پژوهشگاه صنعت نفت قرار گرفته است.

با توجه به اهمیت پدیده ریزگردها و مشکلات اقتصادی و اجتماعی فراوانی که این پدیده در استان‌های جنوبی به‌خصوص خوزستان و کرمان ایجاد می‌کند، سالانه هزینه زیادی از سوی دولت برای مالچ پاشی انجام می‌شود که متاسفانه تاکنون نتوانسته آن طور که باید و شاید مثمر باشد. سوپرمالچ تولیدشده از سوی تیم سایکوپر بر پایه آب است و با وجود ترکیبات نفتی خود کاملا دوستدار محیط زیست است؛ این محصول همچنین به دلیل قیمت مناسب می‌تواند جایگزین خوبی برای مازوت یا نفت کوره که هم اکنون به‌عنوان مالچ  استفاده می‌شود و آثار زیست محیطی نامطلوبی دارد، باشد.

سهولت در پاشش، خشک شدن سریع و در نتیجه نفوذ کم مواد به داخل خاک در عین ایجاد چسبندگی بالای بین ذرات و استحکام بالا در کنار نفوذپذیری مناسب نسبت به آب و همچنین نداشتن خطر آتش‌سوزی و مقاومت بالا در مقابل توفان‌هایی با سرعت بیش از ۱۵۰ کیلومتر بر ساعت با وجود حفظ امکان رشد گیاهان و عدم تغییر PH خاک از جمله مزایای مالچ اختراعی این گروه است.

سوپرمالچ در آزمایشگاه‌ها تایید شده، تست‌های لازم برای بررسی چسبندگی، فرسایش در مقابل عوامل محیطی و نفوذ آب و همچنین تونل باد را گذرانده و نتایج درخشانی نیز کسب کرده است. عمر مفید بالای چهار سال این مالچ سبب می‌شود در آن مدت با حفظ ساختار و رطوبت خاک بتواند زمینه رشد گیاهان و در نتیجه استحکام بیولوژیکی خاک را فراهم کند تا در حد امکان نیازی به مالچ‌پاشی مجدد در محیط نباشد. امکان صادرات مستقیم یا ارائه خدمات به کشورهای منطقه از جمله عراق از فرصت‌های تجاری موجود در این کسب‌وکار به شمار می‌رود.

به غیر از سوپرمالچ، تیم سایکوپر با تحقیق در زمینه فاضلاب کاستیکی پالایشگاهی طرح آزمایشگاهی و صنعتی بازیافت خود را در مرکز نوآوری پژوهشگاه صنعت نفت ارائه کرده است. این طرح که پس از موفقیت در مرحله آزمایشگاهی، به‌صورت صنعتی نیز طراحی شده است آماده ساخت نمونه پایلوت با همکاری پژوهشگاه صنعت نفت است. حذف مواد سمی موجود در پساب پالایشگاهی و همچنین استخراج مواد ارزشمند مورد نیاز صنعت نفت از قبیل سود و کربنات کلسیم که به غیر از مزایای محیط زیستی، بازدهی بالای اقتصادی نیز برای طرح به همراه دارند از جمله مشخصه‌های این طرح است.

محسن رحماندوست

عضو تیم سایکوپر