به گزارش شانا به نقل از پژوهشگاه صنعت نفت، بابک گلزاری‌ضمیر، مسئول طرح طراحی و واگذاری دانش فنی توسعه پالایشگاه کرمانشاه با بیان این مطلب عنوان کرد: صنعت پالایشگاهی کشور برای طرح‌های توسعه‌ای همچون کیفی‌سازی محصولات خود نیاز به تأمین دانش فنی دارد که شرکت پالایش نفت کرمانشاه نیز از این امر مستثنا نیست. این پالایشگاه درصدد توسعه‌ فعالیت در حوزه‌های پالایشگاهی خود برآمد و بر همین اساس با پژوهشگاه صنعت نفت به‌عنوان مرکز اصلی توسعه دانش‌های فنی در حوزه صنعت نفت، گاز و پالایش، مذاکراتی انجام داد که نتایج آن در سال ۹۸ سبب امضای قراردادی مهم با پالایشگاه کرمانشاه شد.

وی افزود: کارفرمای این پروژه شرکت پالایش نفت کرمانشاه است که در واقع بخش خصوصی به شمار می‌آید و در این همکاری دوجانبه مقرر شده است ظرفیت واحد تقطیر اتمسفریک از ۲۰ هزار بشکه تا حداکثر سقف ۴۰ هزار بشکه افزایش یابد، همچنین کیفی‌سازی محصولات اصلی پالایشگاه در دستور کار قرار گرفته که در همین زمینه، رساندن حد مجاز بنزن موجود در بنزین که مورد تأکید شرکت ملی پالایش و پخش است، همچنین تولید گازوئیل با کیفیت یورو ۵ در برنامه‌های این پالایشگاه قرار دارند.

مسئول طرح طراحی و واگذاری دانش فنی توسعه پالایشگاه کرمانشاه با بیان اینکه این پالایشگاه در زمینه به‌کارگیری دانش فنی با شرکت‌های خارجی همکاری داشته است، اظهار کرد: پالایشگاه با شرکت‌های مختلفی به‌ویژه شرکت‌های خارجی مذاکرات خود را انجام داده، اما با توجه به تحریم‌های اخیر، این فرصت به شرکت‌های داخلی همچون مراکز تحقیقاتی داده شد تا وارد حوزه‌های طراحی پایه و تأمین دانش فنی شوند. خوشبختانه این پروژه با کیفیت مناسبی از سوی پژوهشگاه صنعت نفت انجام شده و در حال تحویل بسته‌های طراحی مهندسی پایه به کارفرما هستیم.

اهتمام پژوهشگاه به جلب حمایت صنعت و بخش خصوصی

گلزاری‌ضمیر تصریح کرد: این موضوع را می‌توان جزو افتخارهای ژوهشگاه صنعت نفت به شمار آورد که از یک ‌سو با جلب اعتماد صنعت و بخش خصوصی، توانسته به رشد و بلوغ در زمینه توسعه دانش‌های فنی خود دست یابد و از سوی دیگر در کنار صنعت درصدد تجاری‌سازی آنهاست.

به گفته وی، صنعت پالایشگاهی و به‌طور کلی صنعت باید به حوزه دانشِ موجود در کشور اعتماد کند و پروژه‌هایی در این ابعاد را به مراکز تحقیقاتی و پژوهشی کشور واگذار کند و در مراحل بعدی، تجاری‌سازی و استفاده از آنها را در دستور کار خود قرار دهد. پالایشگاه کرمانشاه از چند سال قبل به بخش خصوصی واگذار شده است و این پالایشگاه به‌عنوان کارفرمای اصلی در یک حوزه رقابتی و با لحاظ ارزیابی‌های مختلف بین شرکت‌های داخلی و خارجی سرانجام این طرح بزرگ را به پژوهشگاه صنعت نفت واگذار کرده است.

مسئول طرح طراحی و واگذاری دانش فنی توسعه پالایشگاه کرمانشاه ادامه داد: در دهه‌های گذشته به لحاظ تأمین دانش فنی، کشور وابستگی بسیار شدیدی به کشورهای خارجی داشت، بنابراین می‌توان به جرأت اذعان کرد که برای نخستین بار، این تعداد واحد با دانش فنی بومی در یکی از پالایشگاه‌های داخلی احداث و بهره‌برداری خواهد شد.

گلزاری‌ضمیر گفت: از میان ۱۰ واحد فرآیندی مورد استفاده در طرح و ساختار این پالایشگاه، در طراحی پایه هفت واحد، از دانش فنی بومی پژوهشگاه صنعت نفت استفاده شده که همه آنها بر مبنای توان علمی و فنی این مجموعه تولید شده و به بلوغ رسیده است. قابلیت و کارآمدی دانش‌های فنی اشاره‌شده در حضور کارفرما و در پایلوت‌های مستقر در پژوهشگاه صنعت نفت راستی‌آزمایی و سرانجام به فناوری تبدیل شده است.

وی افزود: به‌طور معمول پروژه‌ها در ایران در دو مرحله اجرایی می‌شوند. نخست مطالعات پایه که به‌طور معمول پژوهشگاه صنعت نفت به‌عنوان مرکز دانشی وارد این مرحله می‌شود و دوم مرحله EPC که شامل طراحی تفصیلی، خرید و ساخت پروژه است. بعد از تحویل بسته‌های مهندسی پایه از سوی پژوهشگاه صنعت نفت، کارفرما با طرح‌ریزی و تأمین مالی به‌تدریج احداث این واحدها را انجام خواهد داد.

مسئول طرح طراحی و واگذاری دانش فنی توسعه پالایشگاه کرمانشاه ادامه داد: هم‌اکنون به نظر می‌رسد حداقل برای مرحله نخست، احداث سه واحد، در برنامه کارفرما قرار گرفته است و مابقی با توجه به برنامه تأمین منابع مالی به مرور انجام و اجرایی خواهند شد. طبیعتاً هر گامی که در ساخت این واحدها برداشته شود تأییدی بر توانمندی پژوهشگاه صنعت نفت در زمینه طراحی پایه واحدهای مورد نیاز صنعت نفت در حوزه پالایشگاهی است.

گلزاری‌ضمیر در ادامه به نحوه همکاری بخش‌های مختلفی از پژوهشگاه صنعت نفت در انجام این پروژه اشاره کرد و گفت: با توجه به ابعاد طرح و تعدد واحدهای فرآیندی، پژوهشگاه صنعت نفت باید در یک برنامه‌ریزی مناسب، بهترین کار کیفی را به لحاظ مهندسی به کارفرما تحویل دهد و از سوی دیگر، طرفین همکاری باید مطمئن باشند طراحی‌هایی که در حال انجام است، همگی دارای کیفیت و محتوای فنی در سطح بالاست.

مسئول طرح طراحی و واگذاری دانش فنی توسعه پالایشگاه کرمانشاه ادامه داد: با توجه به ریسک هزینه‌ بالایی که کارفرما تقبل می‌کند، کسب اطمینان از قابل استفاده بودن دانش‌های فنی‌ ارائه‌شده در فازهای آتی، از حقوق مسلم کارفرما است، بنابراین در برنامه‌ریزی وسیعی که در پژوهشگاه صنعت نفت انجام شد و هم‌افزایی میان پژوهشکده‌های مختلف، چهار پژوهشکده از پردیس پایین‌دستی به‌طور مستقیم در تولید دانش‌های مختلف حضور داشتند.

گلزاری‌ضمیر تصریح کرد: دانش‌های مورد استفاده به‌طور عمده شامل دانش‌های توسعه کاتالیست و توسعه فرآیندی هستند. پس از ایجاد این هم‌افزایی در پژوهشگاه صنعت نفت، آزمایش‌های پایلوتی از سوی پژوهشکده توسعه فناوری‌های کاتالیست در چند مرحله انجام شد و خوشبختانه در چهار ماه برنامه فشرده عملیاتی - پایلوتی و در بخش‌هایی با حضور کارفرما، همه جزئیاتی که برای طراحی فرآیند نیاز بود از پایلوت‌ها استخراج و الگوی فرآیندی مناسب براساس نتایج آن تعریف شد.

وی افزود: سرانجام به طراحی فنی مستقل و کیفی دست یافتیم که در مقایسه با واحدهای مشابه از لحاظ اعداد، ارقام و طراحی بسیار قابل اطمینان به نظر می‌رسد. در واقع، پیش از آنکه اطمینان کافی برای کارفرما در زمینه توانمندی و قابلیت‌های فنی و مهندسی ایجاد شود، این اطمینان از طراحی در میان محققان و کارشناسان پژوهشگاه صنعت نفت شکل ‌گرفت.

پژوهشگاه دارای ریشه و پشتوانه دانشی است

مسئول طرح طراحی و واگذاری دانش فنی توسعه پالایشگاه کرمانشاه درباره اینکه چرا یک مرکز صنعتی از میان رقبای داخلی و خارجی دیگر، پژوهشگاه صنعت نفت را انتخاب می‌کند، اظهار کرد: در این زمینه می‌توان به عوامل مختلفی اشاره کرد. پژوهشگاه دارای ریشه و پشتوانه دانشی بسیار قوی به‌عنوان هاب و مرکز تحقیقاتی و توسعه صنعت نفت است و در سال‌های متمادی مورد حمایت وزارت نفت و شرکت‌های تابع و حتی مراکز صنعتی در حوزه‌های مختلف بوده است.

گلزاری‌ضمیر ادامه داد: در هر بخشی از دنیا وقتی یک فناوری بخواهد به عرصه صنعتی برسد، بلوغ آن فناوری را ارزیابی و پایش می‌کنند، بنابراین از یک سو، هسته دانشی کار و از سوی دیگر حوزه فناوری و تحویل آن به صنعت، دو گام بزرگی هستند که در توسعه هر فناوری باید برداشته شود.

وی افزود: هم‌اکنون بسیاری از شرکت‌های خصوصی زیرساخت دانشی مناسبی ندارند و به دانشگاه‌ها و مراکز مختلف دانشی دیگر وابسته‌اند، در حالی که پژوهشگاه صنعت نفت به‌طور ذاتی در این زمینه به‌طور مداوم فعالیت می‌کند. گام بعدی توسعه فناوری و به بلوغ رساندن آن دانش است. به عبارتی دیگر، آزمودن این دانش و آوردن آن به سطح فناوری بسیار حائز اهمیت است. خوشبختانه با سرمایه‌گذاری و احداث پایلوت‌های مختلف در سطح پژوهشگاه صنعت نفت، توانسته‌ایم در این زمینه نیز گام‌های مؤثری برداریم.

مسئول طرح طراحی و واگذاری دانش فنی توسعه پالایشگاه کرمانشاه در پایان یادآور شد: در حوزه نفت و در داخل کشور، به‌طور حتم می‌توان ادعا کرد که مرکز تحقیقاتی یا مرکز دانشی دیگری مشاهده نشده است که اقدام‌های مشابه در این سطح در آن انجام شده باشد و بتواند مدعی شود با همکاری علمی و فنی، از یک سو دانش را توسعه داده و از سوی دیگر این دانش را به فناوری، پایلوت و فناوری تبدیل کرده باشد، به‌طوری ‌که بخش صنعت و کارفرما به‌راحتی بتواند خارج از محیط آزمایشگاه، فناوری موردنظر خود را محک بزند، بنابراین این یک برتری کاملاً مشهود برای پژوهشگاه صنعت نفت به شمار می‌آید که کارفرمایان به‌راحتی و به‌طور محسوس می‌توانند بخش اعظمی از دانش واگذارشده را رصد و ارزیابی کنند. امیدواریم در سال‌های آینده، پژوهشگاه صنعت نفت به‌عنوان دارنده دانش در هر دو حوزه دانشی و فناوری به‌عنوان رقیب جدی، حداقل در خاورمیانه در کنار شرکت‌های صاحب‌نام خارجی قرار گیرد.